Loonshots is een boek waarin op een verhalende manier met veel voorbeelden innovatie verklaard wordt.Met een voorwoord door Jeroen Smit en aanbevelingen vanuit onder andere Bill Gates trekt het de aandacht. Als je dan ook nog ziet dat de schrijver Safi Bahcall wetenschapsadviseur is geweest voor president Obama wordt mijn nieuwsgierigheid wel gewekt.
Het woord loonshot kende ik niet, wel longshot. Een loonshot is eigenlijk nog meer uitdagend en is volgens mij door de auteur bedacht waarbij loon staat voor krankzinnig en shot is afgeleid van moonshot, die missie van president Kennedy om mensen op de maan zetten. Waarbij de missie van president Kennedy overigens ook voor die tijd zeer vooruitstrevend was. Met loonshot bedoelt de schrijver innovatie-ideeën die vrijwel onmogelijk lijken, maar het toch waard zijn om te onderzoeken. En elke loonshot ondergaat wel 3 doodsmomenten voordat het succesvol wordt. Maar dat is weer een ander onderdeel van het boek.
Bahcall baseert zijn uitgangspunten op de regels van Bush en Vail, die in de tweede wereldoorlog verantwoordelijk voor de innovatie werden in de VS. Onder hun leiding zijn diverse innovaties ontwikkeld waarmee de VS in staat was om de Tweede Wereldoorlog te beëindigen. De eerste drie regels zijn noodzakelijk om loonshots te kunnen ontwikkelen. Deze regels legt Bahcall uit met behulp van natuurkunde:
- Fasescheiding: creëer een aparte omgeving voor innovaties (de artiesten) en scheid deze van de franchises waar het geld verdiend wordt (de soldaten).
- Creëer een dynamisch evenwicht: geef evenveel aandacht aan de innovaties als de franchises, beiden zijn belangrijk voor je organisatie. Zonder innovaties geen recht van bestaan, maar zonder franchises geen inkomsten. Hier ging Steve Jobs in zijn eerste periode bij Apple grof in de fout, hij gaf erg af op de soldaten, die daarmee totaal niet meer gemotiveerd waren om voor hem te werken, waardoor de inkomsten van Apple erg terugliepen.
- Verhoog het magische getal: dit is het getal van de mensen die je kunt aansturen, de span of control. Dit met inachtneming van de innovatieve spirit, zonder dat mensen naar elkaar gaan kijken of hun carrière voorrang geven op het groepsbelang. Volgens Bush en Vail hebben met name het middenmanagement te maken met perverse prikkels. Denk hierbij aan de bonussen die vaak gekoppeld zijn aan de winst van de totale organisatie, waar de manager geen invloed op heeft.
- Kweek een systeemmindset: focus niet alleen op de uitkomsten, maar ook op het proces. Een mislukking is niet erg, als je er maar van leert qua proces.
In de vijfde regel gaan ze nog in op wat algemene zaken zoals de Valse Mislukking, waarbij de mislukking te wijten is aan de omstandigheden, het idee blijkt toch goed, de negatieve uitkomst wordt veroorzaakt door de uitvoering van de test, niet door het idee. Bahcall geeft bij elke regel een uitleg vanuit een natuurkundig perspectief, rondom evenwicht bijvoorbeeld dat water ijs wordt bij 0 graden.
Een grote valkuil voor bedrijven is de zogenaamde Mozes-valkuil, waarin een leider (zoals Jobs of Land van Polaroid) innovaties voorop stellen ten opzichte van geld verdienen. Iemand die de troepen leidt, maar zijn gretigheid verliest.
Een laatste punt dat ik zeer leerzaam vond is het onderscheid in soorten loonshots: type P of type S. P van Product, S van Strategie. Je kunt technisch wel beste product hebben, maar als een concurrent iets aan de strategie verandert ben je zo out of business. Denk bijvoorbeeld aan de opkomst van digitale fotografie of de Betamax video van Philips. Eigenlijk moet je beide typen loonshots hebben, of in elk geval oog voor de omgeving hebben en je niet blindstaren op productontwikkeling. Vele organisaties (oa Nokia) hebben zichzelf daarmee ten gronde gericht.
Een zeer leesbaar leesboek waarin met behulp van voorbeelden goed en duidelijk innovatie wordt verklaard met natuurkundige principes. Wat mij betreft had de impact voor organisaties nog wel wat verder uitgewerkt mogen worden, wat betekent deze theorie nu, wat moeten organisaties vanaf morgen anders doen?
Loonshots is door een aantal Amerikaanse kranten genoemd als een van de betere managementboeken van het jaar, en terecht denk ik!
Jan Hoogstra is zelfstandige, IT-consultant. Hij voert opdrachten uit op het gebied van beoordeling en advisering over IT-gerelateerde onderwerpen in de zorgbranche. Zo is hij programmamanager, projectmanager en adviseur op het gebied van bijvoorbeeld IT-strategie en pakketselecties.
Over Jan Hoogstra
Jan Hoogstra heeft meer dan 25 jaar ervaring als IT-adviseur en IT-auditor bij grote accountants- en adviesbureaus. Tijdens zijn loopbaan heeft hij veel opdrachten gedaan op het gebied van informatiebeveiliging en optimalisering van de inzet van IT. Jan is directeur bij CognoSense, dat gespecialiseerd is in de menselijke kant van IT.
