Wat effectieve coaches anders doen - ‘Een solide basis’

In Wat effectieve coaches anders doen nodigt Sergio van der Pluijm coaches uit om kritisch te kijken naar hun werkwijze en zich te richten op wat echt werkt. Gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en praktijkervaring biedt hij een frisse en onderbouwde kijk op coaching, waarmee hij helpt misvattingen te doorbreken en een steviger fundament te leggen voor effectieve begeleiding.

vakmanschap

Coaching is geen verzameling trucjes, maar vakmanschap. Veel startende coaches hebben de neiging om hun eigen ervaringen als leidraad te nemen, te denken dat ze alles moeten weten of zich verantwoordelijk te voelen voor de motivatie van hun coachee. Van der Pluijm laat zien dat coaching niet draait om het aandragen van oplossingen, maar om het creëeren van een omgeving waarin de coachee zelf tot inzichten en verandering komt. Zijn aanpak is, zoals hij zelf benoemt, geworteld in wetenschappelijk onderbouwde methoden zoals Motiverende gespreksvoering, Oplossingsgericht coachen en Acceptatie en Commitment Therapie (ACT). Daarnaast sluit zijn visie zie ik aan bij de self-determination theory van Deci en Ryan, waarin wordt benadrukt dat mensen optimaal leren en groeien wanneer ze autonomie ervaren en hun eigen motivatie ontwikkelen. Deze combinatie van psychologische inzichten en praktijkervaring zorgt ervoor dat het boek niet alleen theoretisch sterk is, maar ook direct toepasbaar in de praktijk.

acht vaardigheden

De kern van het boek draait om acht vaardigheden die elke coach zou moeten beheersen om echt impact te maken. Het begint met echtheid: een effectieve coach speelt geen rol, maar blijft authentiek in zijn benadering. Vervolgens is waardering essentieel, waarbij de nadruk ligt op het erkennen van de inspanningen en kwaliteiten van de coachee. Focus is een derde belangrijke pijler, omdat het richten van het gesprek op wat echt relevant en helpend is, het verschil kan maken tussen een oppervlakkig gesprek en een waardevolle interventie.

Ontlokken is een vaardigheid die de nadruk legt op het stimuleren van zelfinzicht, in plaats van antwoorden aan te reiken. Empathie, oftewel echt luisteren en de wereld van de coachee begrijpen, is een bekende, maar cruciale factor. Daarnaast speelt hoop een belangrijke rol, omdat een coach helpt om een positief toekomstperspectief te ontwikkelen. Acceptatie, zowel van de huidige situatie als van de gevoelens van de coachee, vormt de basis voor duurzame verandering. Tot slot is motiverend informeren van belang: hoe je informatie overbrengt, kan het verschil maken tussen weerstand en daadwerkelijke actie.

Theorie en praktijk

Wat dit boek de moeite waard maakt, is de manier waarop Van der Pluijm deze vaardigheden niet alleen theoretisch onderbouwt, maar ook illustreert met herkenbare praktijkvoorbeelden. Hierdoor blijft de stof niet abstract, maar wordt het tastbaar en direct toepasbaar. Dit maakt het waardevol voor coaches die zich willen ontwikkelen en bewuster willen werken. De schrijfstijl is toegankelijk en nuchter, zonder overbodig jargon of abstracte theorie. Het boek is praktisch van opzet en biedt handvatten die je als coach meteen kunt inzetten in je gesprekken.

Ook zijn er een paar kanttekeningen te maken. Voor coaches die al langer werken met evidence-based methoden zal een groot deel van de inhoud niet nieuw zijn. Het boek biedt in dat geval vooral een verhelderende samenvatting en aanscherping van de basisprincipes. Daarnaast had op sommige punten wat meer verdieping kunnen worden aangebracht, vooral bij de wetenschappelijke onderbouwing van bepaalde technieken. Van der Pluijm schrijft to the point, wat prettig is, maar af en toe had wat meer context nog meer inzicht kunnen geven.

Al met al is Wat effectieve coaches anders doen een uitstekend boek voor beginnende coaches die hun vak serieus nemen en op zoek zijn naar een solide basis. Het biedt een heldere, wetenschappelijk onderbouwde benadering die je helpt effectiever en met meer vertrouwen aan de slag te gaan. Voor wie net start in het coachvak is dit dus een must-read. Voor ervaren coaches kan het een fijne opfrisser zijn van de kernprincipes die coaching effectief maken.