trefwoord
Morele dilemma's: wanneer er geen eenvoudig juist of fout bestaat
Morele dilemma's zijn situaties waarin mensen moeten kiezen tussen verschillende handelingsopties waarbij meerdere morele waarden of principes met elkaar in conflict komen. Het zijn momenten waarop we worden gedwongen keuzes te maken waarbij geen van de opties volledig 'goed' of 'fout' is. Deze dilemma's komen voor in alle aspecten van ons leven - van persoonlijke relaties tot zakelijke besluitvorming en maatschappelijke vraagstukken. In deze gids verkennen we hoe deze complexe keuzemomenten zich manifesteren en hoe we tot weloverwogen besluiten kunnen komen.
Morele dilemma's in de bestuurskamer
Bestuurders en commissarissen worden regelmatig geconfronteerd met beslissingen waarbij verschillende belangen en waarden met elkaar botsen. Het afwegen van deze belangen vraagt om een zorgvuldig proces, waarbij zowel de gevolgen als de onderliggende principes worden meegewogen.
SPOTLIGHT: Mijntje Lückerath-Rovers
Prof. dr. Mijntje Lückerath-Rovers heeft pionierswerk verricht op het gebied van morele besluitvorming in de boardroom. Als hoogleraar Corporate Governance aan Tilburg University en zelf commissaris bij diverse organisaties combineert zij theoretische inzichten met praktijkervaring. Haar werk over morele dilemma's biedt bestuurders en toezichthouders concrete handvatten.
Meer over Mijntje Lückerath-Rovers
Mijntje Lückerath-Rovers
Morele dilemma's in de boardroom
In 'Morele dilemma's in de boardroom' laat Lückerath-Rovers zien dat bestuurders en commissarissen niet simpelweg kunnen varen op een 'moreel kompas'. Ze introduceert een matrix die helpt afwegingen te structureren vanuit zowel gevolgenethiek als beginselethiek, waarmee bestuurders hun besluiten beter kunnen onderbouwen én uitleggen aan stakeholders.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Auteurs die schrijven over 'morele dilemma's'
Bestuurders maken dagelijks keuzes waarbij verschillende waarden met elkaar botsen. Denk aan het verhogen van een CEO-salaris, het omgaan met ongewenst gedrag in de organisatie of het maken van keuzes rond maatschappelijke verantwoordelijkheid. Waar het publiek vaak snel oordeelt, ligt de werkelijkheid meestal genuanceerder.
Morele dilemma’s in de boardroom - ‘Een overzichtelijke aanpak’
Paul Schollaardt
Dit artikel bespreekt hoe morele oordeelsvorming in de boardroom vaak gebrekkig plaatsvindt. Lückerath-Rovers maakt een heldere splitsing tussen deugdenethiek (gericht op het handelen) en gevolgenethiek (gericht op de uitkomsten). Het artikel laat zien hoe haar methodiek helpt om morele afwegingen zichtbaar en hanteerbaar te maken, waardoor ethische overwegingen een expliciete plaats krijgen in besluitvorming.
Het doorgronden van morele dilemma's in de praktijk
Morele dilemma's manifesteren zich niet alleen in bestuurskamers, maar in alle lagen van organisaties en in ons dagelijks leven. Ze vragen om een zorgvuldige aanpak en een afwegingskader dat verder gaat dan intuïtie alleen.
Alexander von Schmid
Praktische ethiek
In 'Praktische ethiek' biedt Alexander von Schmid concrete methoden om morele dilemma's te analyseren. Het boek helpt professionals bij het maken van verantwoorde keuzes door niet alleen naar de uitkomsten te kijken, maar ook naar de achterliggende waarden en principes die in het geding zijn.
Boek bekijken
Vandaag voor 17:00 besteld, morgen in huis
Ethiek gaat in essentie over het afwegen van verschillende waarden en belangen. Het is pas een moreel dilemma als er geen eenvoudige oplossing bestaat en verschillende morele principes met elkaar in conflict zijn.
Uit: Praktische ethiek
Ethiek: emoties en argumenten - Professionele morele besluiten nemen
Rob van Es
Dit artikel van Rob van Es bespreekt hoe professionals morele besluiten kunnen nemen door een balans te vinden tussen emoties en argumenten. Van Es benadrukt dat ethiek een specialisatie is die op bijzondere wijze emoties en argumenten combineert. Hij introduceert het 3Fasenmodel voor morele besluitvorming: morele beeldvorming, oordeelsvorming en besluitvorming.
Morele dilemma's in onderzoek en wetenschap
Onderzoekers staan voor specifieke morele uitdagingen. Ze moeten niet alleen ethisch omgaan met onderzoekssubjecten, maar ook keuzes maken over onderzoeksmethoden, dataverwerking en de presentatie van resultaten.
Karin Wittebrood
Robbert Braak
Onderzoeksgedoe
'Onderzoeksgedoe' van Karin Wittebrood en Robbert Braak beschrijft hoe onderzoekers worstelen met morele dilemma's in hun werk. Het boek biedt praktische handvatten om met deze dilemma's om te gaan, van het opzetten van onderzoek tot het publiceren van resultaten, waarbij integriteit en transparantie centraal staan.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Morele dilemma's in technologie
Met de snelle ontwikkeling van technologie ontstaan nieuwe morele vraagstukken. Kunstmatige intelligentie, big data en andere technologische ontwikkelingen roepen fundamentele vragen op over privacy, autonomie en verantwoordelijkheid.
Filip Van den Abeele
Technologie twijfelt ook
In 'Technologie twijfelt ook' presenteert Filip Van den Abeele dertien dilemma's rond technologie en ethiek. Het boek verkent vraagstukken zoals het trolleyprobleem bij zelfrijdende auto's, waarbij elke keuze zowel positieve als negatieve gevolgen heeft, en nodigt uit tot reflectie over de morele dimensies van technologische innovatie.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Filosofische perspectieven op morele dilemma's
Filosofen hebben door de eeuwen heen verschillende kaders ontwikkeld om morele dilemma's te analyseren. Deze perspectieven bieden handvatten bij het maken van moeilijke keuzes.
SPOTLIGHT: Michael Sandel
Michael Sandel is een van de meest invloedrijke hedendaagse ethici. Als hoogleraar aan Harvard University weet hij complexe morele vraagstukken toegankelijk te maken voor een breed publiek. Zijn werk helpt lezers na te denken over rechtvaardigheid en de morele dilemma's die spelen in onze samenleving.
Meer over Michael Sandel
Michael Sandel
Rechtvaardigheid
In 'Rechtvaardigheid' gebruikt Sandel concrete voorbeelden zoals prijsstijgingen tijdens rampen om morele dilemma's te illustreren. Door verschillende ethische perspectieven naast elkaar te zetten - van utilitarisme tot deugdenethiek - laat hij zien hoe deze verschillende brillen leiden tot andere morele conclusies en handelingsopties.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Rechtvaardigheid
De sleutel tot het beoordelen van morele dilemma's is niet het zoeken naar één absoluut juist antwoord, maar het ontwikkelen van een genuanceerd begrip van de verschillende morele principes die in het spel zijn. Door verschillende ethische perspectieven toe te passen, krijg je een rijker beeld van de situatie.
Morele dilemma's in verhalen en literatuur
Fictie biedt een krachtige lens om morele dilemma's te verkennen. In romans en verhalen worden personages geconfronteerd met moeilijke keuzes die ons aan het denken zetten over onze eigen morele standpunten.
Esther Verhoef
Lieve mama
In de thriller 'Lieve mama' van Esther Verhoef worstelen de hoofdpersonages met ingrijpende morele keuzes, zoals het verbergen van een lijk versus aangifte doen, en het beschermen van kinderen versus de waarheid vertellen. De roman nodigt lezers uit om na te denken over wat zij zouden doen in vergelijkbare situaties.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Dennis Heijn
Tegen de stroom
In 'Tegen de stroom' van Dennis Heijn draait het verhaal om een centraal moreel dilemma: kan een ontvoering gerechtvaardigd worden in de strijd tegen klimaatverandering? De personages worstelen met de ethische grenzen van activisme en de vraag of het doel de middelen heiligt, een klassiek moreel dilemma.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Emotionele integriteit en morele dilemma's
Bij morele dilemma's spelen niet alleen rationele overwegingen een rol, maar ook emoties. Emotionele integriteit gaat over het verbinden van beide aspecten in besluitvorming.
Emotionele integriteit - 'Een prachtig boek'
Niels van Gorp
Dit artikel bespreekt Rob van Es' boek over emotionele integriteit, waarin hij de lezer meeneemt in de verschillende componenten van dit begrip. Van Es maakt onderscheid tussen ethiek en moraliteit, tussen publieke, persoonlijke en professionele integriteit, en tussen rationele en emotionele integriteit. Het boek biedt een kader om te beoordelen of emotionele integriteit aanwezig is.
Rob van Es: ‘Integriteit is verworden tot risicomanagement’
Rob van Es
In dit interview stelt Rob van Es dat integriteit verworden is tot risicomanagement. 'We verschuilen ons steeds vaker achter rationele integriteit; de regeltjes,' betoogt hij. Van Es pleit ervoor dat we onze emoties beter leren doorgronden en een rol laten spelen in onze beslissingen, in plaats van ons te verschuilen achter codes en compliance regels.
Balanceren tussen regels en morele waarden
Een van de uitdagingen bij morele dilemma's is het vinden van evenwicht tussen formele regels en persoonlijke morele overtuigingen. Regels bieden houvast, maar kunnen ook leiden tot morele afstomping.
Frank Peters
Het juiste doen als niemand kijkt
In 'Het juiste doen als niemand kijkt' onderzoekt Frank Peters hoe bestuurders moeten omgaan met complexe morele dilemma's. Het boek stelt de vraag wat integriteit betekent wanneer er geen externe controle is, en hoe leiders kunnen handelen vanuit intrinsieke morele motivatie in plaats van alleen externe regels te volgen.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Professionele ethiek en morele besluitvorming
In verschillende professionele contexten worden mensen geconfronteerd met specifieke morele dilemma's. Professionele ethiek biedt handvatten om hiermee om te gaan.
Jaap Buitink
Jan Ebskamp
Richard Groothoff
Moresprudentie incl. lic.
'Moresprudentie' van Jaap Buitink, Jan Ebskamp en Richard Groothoff behandelt praktijksituaties waarin sociaal werkers moeten kiezen tussen verschillende morele uitgangspunten. Het boek ontwikkelt 'moresprudentie' - een verzameling van morele overwegingen die als precedent kunnen dienen bij vergelijkbare toekomstige dilemma's.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Rob van Es: ‘Goed luisteren naar de vergeten macht, de nexus’
Rob van Es
Dit artikel bespreekt het 3Fasenmodel voor morele besluitvorming van Rob van Es. Hij pleit voor een systematische aanpak van ethische vragen, waarbij organisaties ethische kwesties structureel doordenken en vastleggen. Deze 'moresprudentie' geeft inzicht in de ontwikkeling van het morele denken binnen een organisatie en maakt de morele identiteit zichtbaar.
Morele verwonding en dilemma's
Soms leiden morele dilemma's tot 'morele verwonding': een psychische impact die ontstaat wanneer iemand getuige is van of deelneemt aan handelingen die indruisen tegen de eigen morele overtuigingen.
Tine Molendijk
Teun Eikenaar
Naomi Gilhuis
Sofie van der Maarel
Handboek Moral Injury in Context
Het 'Handboek Moral Injury in Context' beschrijft hoe morele dilemma's kunnen leiden tot morele verwonding, vooral in professionele contexten waar mensen moeten kiezen tussen twee kwaden. Het boek biedt inzicht in het ontstaan en de gevolgen van morele verwonding en geeft handvatten voor preventie en herstel.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Morele dilemma's in de zakelijke ethiek
In het bedrijfsleven spelen specifieke ethische vraagstukken, zoals de spanning tussen winstmaximalisatie en maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Ethisch zakendoen - ‘Een waardevol boek’
Teun van Aken
Dit artikel bespreekt het boek 'Ethisch zakendoen' van Van der Deijl en Dubbink, waarin verschillende ethische kaders worden toegepast op zakelijke dilemma's. De auteurs presenteren drie principes die bedrijfsethici hanteren: het Libertarische principe (keuzevrijheid), het bedrijfseconomisch principe (nut voor het bedrijf) en het verdienstelijke principe (passend bij inspanning).
Muel Kaptein
Waarom goede mensen soms de verkeerde dingen doen
In 'Waarom goede mensen soms de verkeerde dingen doen' onderzoekt Muel Kaptein hoe mensen omgaan met morele dilemma's op het werk. Het boek laat zien welke factoren onze morele keuzes beïnvloeden en waarom zelfs mensen met goede intenties soms ethisch bedenkelijke beslissingen nemen.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Conclusie: Naar een rijker begrip van morele dilemma's
Morele dilemma's blijven een fundamenteel onderdeel van ons leven, zowel persoonlijk als professioneel. Ze vragen om een zorgvuldige afweging van verschillende waarden, principes en belangen, waarbij zowel rationele argumenten als emoties een rol spelen. Door ons bewust te zijn van de complexiteit van deze dilemma's en verschillende perspectieven te overwegen, kunnen we komen tot weloverwogen beslissingen die we kunnen rechtvaardigen tegenover onszelf en anderen.
Het ontwikkelen van 'moresprudentie' - het vastleggen en delen van morele afwegingen - kan daarbij helpen, net als het gebruik van gestructureerde modellen voor morele besluitvorming. Uiteindelijk gaat het niet om het vinden van absolute antwoorden, maar om het verrijken van ons morele oordeelsvermogen en het versterken van onze capaciteit om met complexiteit om te gaan.
De bestsellers
-
€ 32,50
-
€ 38,25
-
€ 22,99
-
€ 29,90
-
€ 49,95
