PensioenPocket 2024
Paperback Nederlands 2024 1e druk 9789013174496Samenvatting
De 2024-editie van deze veelgebruikte pocket bundelt alle actuele fiscale en juridische spelregels die belangrijk zijn voor pensioen. De titel biedt de actuele stand van zaken en bereidt je daarmee goed voor op de wijzigingen van het pensioenstelsel.
De wet- en regelgeving voor pensioen is complex en uitgebreid, zowel in fiscaal als juridisch opzicht. Deze situatie wordt nog complexer nu het pensioenstelsel in vele opzichten op zijn kop gaat. Het is voor fiscale en juridische professionals die te maken hebben met pensioenwetgeving om alle ontwikkelingen goed in het vizier te houden. De overgangsperiode en de complexe invaaroperatie die tot 2028 kan duren kan nu van start gaan.
PensioenPocket 2024 helpt hierbij. In deze pocket zetten experts op het gebied van pensioen alle onderwerpen op een rij die voor de adviseur en pensioenconsument van belang zijn. Daarbij wordt – waar relevant – verwezen naar wetteksten, beleidsbesluiten, rechtspraak en websites voor meer detailinformatie. Om de lezer goed voor te bereiden op de toekomst, wordt bij elk onderdeel aangegeven welke veranderingen op komst zijn. Dit geeft een helder beeld van het heden en de toekomst van pensioenwetgeving in Nederland.
De publicatie biedt alle voordelen van een pocketuitgave: grondig en actueel, maar tegelijkertijd dusdanig beknopt dat deze handzaam en overzichtelijk blijft. Voor verdieping wordt verwezen naar relevante websites. Hiermee is de titel niet alleen handig voor iedereen die beroepsmatig op dagelijkse basis met pensioen bezig is, zoals pensioenadviseurs, financieel planners en accountants, maar ook voor advocaten en notarissen die in hun praktijk sporadisch met pensioen in aanraking komen.
Samenvoeging Pensioengids en Pensioenmemo
Pensioenpocket betreft een samenvoeging van de titels ‘Pensioengids’ en ‘Pensioenmemo’. Met deze samengevoegde publicatie beschikt de lezer over de meest complete en tegelijkertijd handzame uitgave over pensioengerelateerde wet- en regelgeving.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
Lijst van afkortingen / 17
1. Algemene Ouderdomswet (AOW) (eerste pijler) / 19
1.1. Wegwijzer / 19
1.2. Algemene Ouderdomswet (AOW) / 19
1.2.1. Financiering / 19
1.2.1.1. Wie zijn verzekerd? / 20
1.3. AOW-gerechtigde leeftijd en aanvangsleeftijd / 20
1.4. De hoogte van de AOW-uitkering / 21
1.5. Gehuwd, ongehuwd en gezamenlijke huishouding / 22
1.6. Partnertoeslag / 24
1.7. Gekorte AOW-uitkeringen / 25
1.8. Overbruggingsuitkering AOW / 27
1.9. Overlijdensuitkering / 28
1.10. Vrijwillig verzekeren / 28
1.11. AOW in het buitenland / 29
1.12. Geen AOW in detentie / 30
2. Algemene nabestaandenwet (Anw) / 31
2.1. Financiering / 31
2.2. Rechthebbenden nabestaandenuitkering / 31
2.3. Gehuwd, ongehuwd en gezamenlijke huishouding / 32
2.4. Overlijden alimentatieplichtige ex-echtgenoot / 33
2.5. Hoogte van de uitkering / 33
2.6. Einde van het recht op nabestaandenuitkering / 34
2.7. Beperking van het recht op nabestaandenuitkering / 35
2.8. De inkomenstoets / 36
2.9. Wezenuitkering / 37
2.10. Overlijdensuitkering / 37
2.11. Vrijwillig verzekeren / 38
2.12. Anw in het buitenland / 38
3. Pensioenwet / 39
3.1. Wegwijzer / 39
3.2. Driehoeksverhouding / 39
3.2.1. Pensioenovereenkomst / 40
3.3. Uitvoeringsovereenkomst (art. 23 PW) / 43
3.4. Pensioenreglement (art. 35 PW) / 45
3.5. Pensioenuitvoerders / 46
3.6. Ondernemingspensioenfonds / 46
3.7. Bedrijfstakpensioenfonds / 46
3.8. Algemeen pensioenfonds / 48
3.9. Premiepensioeninstelling / 48
3.10. Verzekeraar / 49
3.11. Start deelname aan de pensioenregeling / 49
3.12. Informatieverplichtingen / 50
3.13. Informatie bij start van de deelname / 52
3.14. Uniform pensioenoverzicht (UPO) voor de deelnemer / 53
3.15. Uniform pensioenoverzicht (UPO) voor de gewezen deelnemer / 56
3.16. Uniform pensioenoverzicht (UPO) voor de gewezen partner / 57
3.17. Uniform pensioenoverzicht (UPO) voor de pensioengerechtigde / 57
3.18. Variabele uitkering / 58
3.19. Keuze- en uitruilmogelijkheden / 64
3.19.1. Uitruil partnerpensioen in ouderdomspensioen / 64
3.19.2. Uitruil ouderdomspensioen in partnerpensioen op opbouwbasis / 65
3.19.3. Andere keuzemogelijkheden / 66
3.19.4. Wijzigingen n.a.v. Wtp / 66
3.20. Variatie hoogte pensioen / 67
3.21. Beëindiging deelneming / 69
3.21.1. Vrijwillige voortzetting (art. 54 PW) / 69
3.21.2. Voortzetting risicodekking voor drie maanden, tijdens WW-periode of tijdens ziektewetperiode (art. 55 lid 5 PW) / 70
3.22. Dekking van het arbeidsongeschiktheidsrisico bij wisseling dienstverband / 71
3.22.1. Verzekering van in- en uitlooprisico bij arbeidsongeschiktheid / 72
3.22.2. Inhoud Convenant in- en uitlooprisico / 72
3.22.3. Arbeidsongeschiktheidspensioen / 73
3.22.4. Premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid / 75
3.22.5. Belemmeringen / 75
3.22.6. Antimisbruikbepaling en carenz / 77
3.23. Afkoop / 77
3.23.1. Afkoop ouderdomspensioen / 78
3.23.2. Afkoop op de pensioeningangsdatum / 78
3.23.3. Afkoop vóór de pensioeningangsdatum / 80
3.23.4. Kleine pensioenen ontstaan voor 1 januari 2018 / 80
3.23.5. Afkoop partnerpensioen of wezenpensioen (art. 67 PW) / 80
3.23.6. Afkoop bijzonder partnerpensioen (art. 68 PW) / 81
3.23.7. Afkoop fiscaal bovenmatig pensioen (art. 69 PW) / 82
3.23.8. Afkoop nettopensioen / 82
3.24. Waardeoverdracht / 83
3.24.1. Individuele waardeoverdracht / 83
3.24.2. Verplichte medewerking pensioenuitvoerder bij individuele waardeoverdracht / 83
3.24.3. Uitzonderingen op het recht op waardeoverdracht / 84
3.24.4. Geen termijn waarbinnen waardeoverdracht moet zijn aangevraagd / 84
3.24.5. Voorwaarden / 85
3.24.6. Procedure- en rekenregels / 85
3.24.7. Waarde / 86
3.24.8. Procedure / 86
3.24.9. Rekenregels / 87
3.24.10. Kosten / 88
3.24.11. Overdracht partnerpensioen / 89
3.24.12. Behandeling aanspraken in de nieuwe regeling / 89
3.25. Waardeoverdracht naar een buitenlandse pensioenuitvoerder / 89
3.26. Waardeoverdracht aan de EG of aangewezen instelling / 89
3.27. Aandachtspunten bij waardeoverdracht / 90
3.28. Overgang naar andere pensioenregeling werkgever / 90
3.29. Collectieve waardeoverdracht / 91
3.29.1. Uitzonderingen op het bezwaarrecht bij collectieve waardeoverdracht / 92
3.30. Automatische waardeoverdracht / 92
3.30.1. Interne collectieve waardeoverdracht bij pensioenfondsen (invaren) / 94
3.31. Hoorrecht vereniging van pensioengerechtigden / 96
3.32. Premieachterstand / 96
3.33. Verjaring / 97
3.34. Faillissement / 97
3.35. Overgang van onderneming / 98
3.35.1. Bedrijfsfusie / 98
3.35.2. Aandelenfusie / 99
3.35.3. Juridische fusie / 99
4. Pensioen fiscaal (tweede pijler) / 101
4.1. Pensioen in de loonbelasting / 101
4.1.1. Pensioenaanspraak behoort tot het loon / 103
4.1.2. Omkeerregel / 104
4.1.3. Omkeerregel ten onrechte toegepast? / 104
4.2. Chronologisch overzicht fiscale pensioenkaders / 105
4.2.1. Oude pensioenregelgeving / 105
4.3. Pensioenregeling / 108
4.3.1. Regeling / 110
4.3.2. Algemene kenmerken pensioenregeling / 110
4.3.3. Uitsluitend of nagenoeg uitsluitend / 112
4.3.4. Kring van pensioengerechtigden / 113
4.3.4.1. (Gewezen) werknemer / 114
4.3.4.2. (Gewezen) partner / 114
4.3.4.3. Kinderen / 115
4.3.5. Pensioensoorten / 116
4.3.5.1. Ouderdomspensioen / 116
4.3.5.2. Partnerpensioen / 117
4.3.5.3. Wezenpensioen / 119
4.3.5.4. Arbeidsongeschiktheidspensioen / 120
4.3.5.5. Deelnemingsjarenpensioen / 121
4.3.5.6. Nabestaandenoverbruggingspensioen / 121
4.3.6. Pensioenstelsels/regelingen / 122
4.3.6.1. Overgangsrecht Beschikbare premieregeling / 123
4.3.6.2. Garanderen minimumrendement in beschikbare premiestelsel / 124
4.3.6.3. Beschikbare premie en premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid / 124
4.3.6.4. Wet verbeterde premieregeling / 125
4.3.7. Hoogte pensioenopbouw / 125
4.3.7.1. Diensttijd / 126
4.3.7.2. Bereikbare diensttijd tot 1 juli 2023 / 127
4.3.7.3. Buitenlandse diensttijd / 127
4.3.7.4. Na ontslag / 128
4.3.7.5. Prepensioenjaren / 128
4.3.7.6. (Fictieve) dienstjaren bij waardeoverdracht / 129
4.3.7.7. Periode verzorging kinderen / 129
4.3.7.8. Gevolgen bij verandering van dienstbetrekking, regime tot 1 juli 2023 / 129
4.3.7.9. Goedkeuring / 130
4.3.7.10. Inkoop volgens regime tot 1 juli 2023 / 131
4.3.7.11. Inkoop dienstjaren (regime tot 1 juli 2023) / 131
4.3.8. Pensioengevend loon / 132
4.3.8.1. Correcties op het pensioengevend loon / 132
4.3.8.2. Uitstellen van het genietingsmoment van het loon / 134
4.3.9. AOW-inbouw / 134
4.3.9.1. Lagere franchise toegestaan / 135
4.3.9.2. AOW-inbouw en buitenlandse dienstbetrekking met salary split / 136
4.3.10. Loon- of prijsindex / 136
4.3.10.1. Loonindex, prijsindex of een vaste index / 137
4.3.10.2. Conversie opgebouwde pensioenaanspraken met recht op indexatie / 137
4.3.11. Pensioenbijdrage werknemer / 138
4.3.11.1. Flexibiliseringselementen / 138
4.4. Toegelaten verzekeraars / 140
4.4.1. Een in Nederland gevestigd ‘professioneel’ pensioenfonds / 140
4.4.2. Een ‘professionele’ verzekeraar / 141
4.4.3. Een buitenlands ‘professioneel’ pensioenfonds of levensverzekeringsmaatschappij bij pensioenvoortzetting na immigratie / 141
4.4.4. Uitbreiding toegelaten verzekeraars / 141
4.5. Aanwijzing van pensioenregelingen / 143
4.5.1. Gemoedsbezwaarden / 144
4.5.2. Aanwijzing buitenlandse pensioenregeling / 145
4.6. Consequenties onzuiverheid pensioenregeling / 145
4.6.1. Onzuivere (pensioen)regeling, bovenmatig pensioen / 146
4.6.1.1. Splitsen / 146
4.6.1.2. Verzoek splitsing / 146
4.6.2. Consequenties onzuivere pensioenregeling / 147
4.6.2.1. Box 3 / 148
4.6.2.2. Saldomethode / 148
4.6.3. Toetsing vooraf / 149
4.6.4. Glijclausule / 150
4.7. Verboden handelingen / 150
4.7.1. Uitzonderingen op verbodsbepaling / 154
4.7.1.1. Afkoop bij scheiding van tafel en bed of echtscheiding / 155
4.7.1.2. Overschrijden uiterste moment van ingang en nieuwe wettelijke termijn / 156
4.7.1.3. Overdracht in verband met aanvaarding dienstbetrekking buiten Nederland / 156
4.7.1.4. Overdracht voor inkoop in pensioenregeling Europese Unie of ECB / 157
4.7.1.5. Overdracht pensioenkapitaal aan pensioenfonds van internationale organisatie / 158
4.7.2. Gevolgen verboden handeling / 158
4.7.2.1. Zetelverplaatsing vennootschap / 161
4.7.2.2. Reparatiewet in verband met arresten van 19 juni 2009 / 162
4.8. Overgangsregelingen Brede Herwaardering II / 164
4.8.1. Niet-erkende verzekeraar / 164
4.8.2. Overgangsregeling reeds belaste aanspraken / 166
4.9. Regelingen voor vervroegd uittreden (RVU) / 166
4.9.1. Ontslaguitkeringen en VUT / 168
4.9.2. Jurisprudentie RVU / 168
4.9.3. Samenloop RVU en seniorenregeling / 170
4.9.4. Tijdelijke drempelvrijstelling RVU-heffing / 171
4.10. Nettopensioen / 172
4.10.1. Kenmerken nettopensioen / 172
4.10.2. Premiestaffels tot 1 juli 2023 en gedurende
art. 38q-periode / 175
4.10.3. Variabilisering / 175
4.10.4. Onregelmatige handelingen / 175
4.10.5. Dienstjaren en aanwijzing / 176
5. Lijfrentevoorzieningen / 179
5.1. Lijfrenteverzekeringen onder de Wet IB 2001 / 179
5.1.1. Levenslange oudedagslijfrente / 179
5.1.2. Tijdelijke oudedagslijfrente / 181
5.1.3. Nabestaandenlijfrente / 182
5.1.4. Overbruggingslijfrente (overgangsrecht) / 185
5.1.5. Nettolijfrente / 187
5.2. Bancaire lijfrenten onder de Wet IB 2001 / 187
5.2.1. Bancaire ‘levenslange’ oudedagslijfrente / 189
5.2.2. Bancaire tijdelijke oudedagslijfrente / 192
5.2.3. Bancaire nabestaandenlijfrente / 195
5.2.4. Bancaire nettolijfrente / 199
5.3. Lijfrenteaftrek / 199
5.3.1. Jaarruimte / 200
5.3.2. Reserveringsruimte (inhaaljaarruimte) / 207
5.3.3. Omzetting fiscale oudedagsreserve (FOR) / 207
5.3.4. Omzetting stakingswinst / 209
5.3.5. Afstorting oudedagsverplichting (ODV) / 212
5.3.6. Terugwenteling / 215
5.3.7. Overlijden ondernemer en bedingen van nabestaandenlijfrente / 216
5.3.8. Verzuimde aftrek / 217
5.3.9. Teruggaaf lijfrentestortingen / 218
5.3.10. Nettolijfrenten / 219
5.3.11. Saldomethode / 220
5.3.12. Aftrekbare kosten bij totstandkoming lijfrente / 221
5.4. Verboden handelingen / 222
5.4.1. Afkoop / 223
5.4.1.1. Afkoop kleine lijfrenten / 224
5.4.1.2. Afkoop bij arbeidsongeschiktheid / 225
5.4.1.3. 10%-afkoop (Wet bedrag ineens) / 226
5.4.2. Vervreemding / 227
5.4.2.1. Echtscheiding / 228
5.4.3. Verpanding / 229
5.4.4. Prijsgeven / 230
5.4.5. Overige verboden handelingen / 230
5.4.6. Wettelijke bedenktijd / 231
5.4.7. Revisierente / 232
5.5. Brede Herwaardering I lijfrenteverzekeringen / 233
5.6. Oud regime lijfrenteverzekeringen / 233
5.7. Pensioenverrekeningslijfrente / 235
5.7.1. Verzekerde pensioenverrekeningslijfrente / 236
5.7.2. Bancaire pensioenverrekeningslijfrente / 236
5.8. Alimentatielijfrente / 236
5.8.1. Verzekerde alimentatielijfrente / 237
5.8.2. Bancaire alimentatielijfrente / 238
5.9. Invalidekindlijfrente / 239
5.10. Arbeidsongeschiktheidslijfrente / 240
6. Pensioen en scheiding / 243
6.1. Pensioenverrekening in de periode vóór 1 mei 1995 / 243
6.2. Pensioenverevening sinds 1 mei 1995 / 244
6.3. Defenitie scheiding op grond van de Wvps / 244
6.4. Het recht op pensioenverevening / 244
6.5. Uitsluiten van de werking van de wet / 245
6.6. Welk pensioen wordt verevend? / 245
6.6.1. Geen verevening van klein pensioenen / 246
6.7. Melding aan de pensioenuitvoerder / 246
6.8. Hoe groot is standaard het verevende deel? / 247
6.8.1. Afwijken van de standaardverdeling / 247
6.8.2. Verevening is afhankelijk van twee levens / 248
6.8.3. Keuzes van de vereveningsplichtige werken door in het verevende pensioen / 248
6.9. Conversie / 249
6.10. Kosten / 251
6.11. Wvps geldt ook voor buitenlands pensioen / 251
6.12. Informatieverplichtingen / 251
6.13. Bijzonder partnerpensioen / 251
6.14. Definitie scheiding en partner is anders in de Pensioenwet / 252
6.14.1. Uitsluiten van de werking van de wet / 253
6.14.2. Welk partnerpensioen komt in aanmerking? / 253
6.14.3. Afkoop van klein bijzonder partnerpensioen / 254
6.15. Premie- en kapitaalovereenkomsten / 254
6.16. Pensioenverweer / 255
6.17. Directeur-grootaandeelhouder (dga) / 256
6.18. Schematisch overzicht / 257
6.19. Fiscale aspecten / 259
7. Pensioen internationaal / 261
7.1. Andere landen, andere systemen en regels / 261
7.1.1. Bewaren, bewaren… / 261
7.1.2. Wijziging situatie vraagt nieuwe financiële planning / 261
7.2. Internationale aspecten van de eerste pijler (sociale zekerheid) / 262
7.2.1. Verschillen in stelsels / 262
7.3. De opbouwfase van de eerste pijler / 262
7.3.1. Waar is men sociaal verzekerd? / 262
7.3.2. In welke volgorde regels verzekeringsplicht beoordelen? / 263
7.4. Europese Verordening (VO 883/2004) / 263
7.4.1. Waar van toepassing? (territoriale werkingssfeer) / 263
7.4.2. Waarop van toepassing? (materiële werkingssfeer) / 263
7.4.3. Op wie van toepassing? (personele werkingssfeer) / 263
7.4.4. Waar is men sociaal verzekerd? (aanwijsregels) / 264
7.4.5. Gedetacheerde werknemers / 265
7.5. In het buitenland sociaal verzekerd / 266
7.6. Vrijwillige verzekeringen en socialezekerheidsuitkeringen / 267
7.6.1. Vrijwillige verzekeringen / 267
7.6.2. Nederlandse socialezekerheidsuitkeringen in het buitenland / 267
7.6.3. Aanvraag socialezekerheidsuitkeringen / 267
7.6.4. Uitbetaling Nederlandse socialezekerheidsuitkeringen / 268
7.7. Belastingheffing over Nederlandse socialezekerheidsuitkeringen / 268
7.8. Internationale aspecten van de tweede pijler (pensioen) / 269
7.8.1. Pensioen en Europees recht / 269
7.8.2. Buitenlandse verzekeraar – civiel / 270
7.8.3. Buitenlandse verzekeraar – fiscaal / 270
7.8.4. Nederlandse verzekeraar in het buitenland / 271
7.9. De uitgezonden werknemer / 271
7.9.1. Conserverende aanslag – emigratie / 271
7.9.2. Voortzetting Nederlandse pensioenregeling in het buitenland / 273
7.9.3. Stopzetten Nederlandse pensioenregeling en inkoop na uitzending / 274
7.9.4. Internationale waardeoverdracht van pensioen – civiel / 274
7.9.5. Internationale waardeoverdracht van pensioen – fiscaal / 275
7.9.6. Salary split / 275
7.9.7. Afkoop Nederlandse pensioenregeling / 276
7.10. De inkomende werknemer / 277
7.10.1. Waardeoverdracht naar Nederland / 277
7.10.2. Voortzetting buitenlandse pensioenregeling / 277
7.10.3. 30%-vergoedingsregeling / 278
7.11. Pensioen in de uitkeringsfase / 278
7.11.1. Nationale wetgeving – inwoner van Nederland / 278
7.11.2. Nationale wetgeving – niet-inwoner van Nederland / 279
7.11.3. Belastingverdragen / 279
7.11.4. Beroepspensioenen / 281
7.11.5. Nettopensioen / 282
7.12. Internationale aspecten van de derde pijler / 282
7.12.1. Lijfrenten / 282
7.12.1.1. Premieaftrek / 282
7.12.2. Uitkeringsfase / 283
7.12.3. Verdragstoepassing / 284
7.12.4. Lijfrentespaarrekening en -beleggingsrecht / 285
7.12.5. Gouden handdrukstamrecht / 286
7.12.6. Nettolijfrente / 287
7.13. Dubbele belasting voorkomen / 288
7.13.1. Dubbele belasting voorkomen / 288
7.13.2. Verdragsverklaring/vrijstelling loonbelasting / 288
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan