Prof. mr. W.A.K. Rank is hoogleraar financieel recht aan de Universiteit Leiden en Of Counsel bij NautaDutilh in Amsterdam.
Meer over W.A.K. RankAsser 6-V Betalingsverkeer
Verbintenissenrecht
Gebonden Nederlands 2024 1e druk 9789013178043Samenvatting
Asser 6-V Betalingsverkeer voorziet in een geïntegreerde behandeling van de civielrechtelijke regels zoals die gelden voor de betaling van geldschulden en voor de uitvoering van betalingstransacties door een betaaldienstverlener. Beide regelcomplexen worden in hun onderlinge verband en samenhang beschouwd. Daarbij is gekozen voor een behandeling op hoofdlijnen, zodat de lezer het overzicht behoudt.
Asser 6-V Betalingsverkeer voorziet in een geïntegreerde behandeling van de civielrechtelijke regels zoals die gelden voor de betaling van geldschulden en voor de uitvoering van betalingstransacties door een betaaldienstverlener. Bij de regels voor de betaling van geldschulden gaat het om de regels die betrekking hebben op de verhouding tussen schuldenaar en schuldeiser en die in het BW zijn samengebracht in afdeling 6.1.11. Bij de voor de uitvoering van betalingstransacties door een betaaldienstverlener geldende regels gaat het om de regels die betrekking hebben op de verhouding tussen de betaaldienstgebruiker(s) en de bij de uitvoering van een (girale) betalingstransactie betrokken betaaldienstverlener(s). Zij vormen de implementatie in de Nederlandse wetgeving van de civielrechtelijke bepalingen van onder meer PSD1 en PSD2. Beide regelcomplexen worden in dit boek in hun onderlinge verband en samenhang beschouwd.
In dit Asser-deel is er ook de nodige aandacht voor de toezichtrechtelijke en andere publiekrechtelijke aspecten van het betalingsverkeer. In dit verband komen in het bijzonder aan de orde de in de Wft neergelegde bepalingen inzake de markttoegang voor betaaldienstverleners. Deze bepalingen vormen de implementatie in de Nederlandse wetgeving van de toezichtrechtelijke bepalingen van onder meer PSD1 en PSD2. Behalve op PSD1 en PSD2 wordt ook ingegaan op andere Europese verordeningen en richtlijnen op het gebied van het betalingsverkeer, zoals de SEPA-verordening en de Richtlijn betaalrekeningen.
Het boek houdt rekening met actuele ontwikkelingen zoals de regulering van crypto-activa, de mogelijke introductie van de publieke digitale euro en recente rechtspraak inzake niet toegestane betalingstransacties, het terugdraaien van na faillissement voltooide betalingstransacties en het weigeren van een bankrekening.
Voor advocaten en bedrijfsjuristen
Asser 6-V Betalingsverkeer is met name bedoeld voor advocaten, bedrijfsjuristen, toezichthouders en wetenschappers die op zoek zijn naar een eerste leesbare en toegankelijke inventarisatie en analyse op hoofdlijnen van de regels inzake de betaling van geldschulden respectievelijk de uitvoering van betalingstransacties door een betaaldienstverlener. Voor deze doelgroep zijn met name de hoofdstukken 15 en 16 cruciaal waar het gaat de aansprakelijkheid van de relevante betaaldienstverlener of betaaldienstverleners voor de uitvoering van een onbevoegdelijk gegeven betaalopdracht en de niet, niet tijdige of niet juiste uitvoering van een bevoegdelijk gegeven betaalopdracht.
Asser Betalingsverkeer
- Voorziet in een geïntegreerde behandeling van de civielrechtelijke regels zoals die gelden voor de betaling van geldschulden en voor de uitvoering van betalingstransacties door een betaaldienstverlener.
- De invloed van het Europese recht op de Nederlandse wet- en regelgeving komt aan de orde.
- Houdt rekening met actuele ontwikkelingen zoals de opkomst en regulering van crypto-activa en de mogelijke introductie van de publieke digitale euro.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
Uitgebreide inhoudsopgave XIX
Enige afkortingen XXXV
Lijst van verkort aangehaalde werken XXXIX
Hoofdstuk 1 - Introductie 1
1.1 Inleiding 1
1.2 Inhoud en opzet 6
Hoofdstuk 2 - Vormen en functies van geld 13
2.1 Inleiding 13
2.2 Chartaal geld 16
2.3 Giraal geld 17
2.4 Elektronisch geld 18
2.5 Cryptovaluta 28
2.6 MiCAR 32
2.7 Publieke digitale euro 40
2.8 Geld in concrete zin 51
2.9 Geld in de zin van eenheid van waarde 56
2.10 Functies 59
Hoofdstuk 3 - Publiekrechtelijke aspecten: geldstelsel 61
3.1 Inleiding 61
3.2 Grondslagen en kenmerken geldstelsel 61
3.3 Regulering geldstelsel 64
3.4 Het Nederlandse geldstelsel 68
3.5 Toezicht bankbedrijf 81
3.6 Financiële betrekkingen buitenland 85
3.7 Financiële noodwetgeving 88
Hoofdstuk 4 - Publiekrechtelijke aspecten: regulering betaaldiensten 91
4.1 Inleiding 91
4.2 Richtlijnen betaaldiensten 93
4.3 Basisbetaalrekening 102
4.4 Markttoegang betaaldienstverleners 108
4.5 Betaaldienstverleners met zetel buiten Nederland 120
4.6 Prudentiële en gedragsrechtelijke vereisten 121
4.7 Regulering afwikkeldiensten 128
4.8 Single Euro Payments Area (SEPA) 129
4.9 Wwft 132
4.10 Vergoedingen en begeleidende informatie 135
4.11 Bescherming persoonsgegevens 138
Hoofdstuk 5 - Goederenrechtelijke aspecten 139
5.1 Inleiding 139
5.2 Eigendom van geld 143
5.3 Revindicatie van geld 145
5.4 Beperkte rechten op geld 148
Hoofdstuk 6 - Geldverbintenissen 155
6.1 Inleiding 155
6.2 Inhoud van de verbintenis 157
6.3 Bepaling van de relevante rekeneenheid 159
6.4 Vorm en rechtskarakter 166
Hoofdstuk 7 - Betaling van een geldschuld naar haar nominale bedrag 169
7.1 Inleiding 169
7.2 Verandering van koopkracht of koerswaarde 171
7.3 Wijziging munteenheid 176
7.4 Omrekening in een andere valuta 177
7.5 Rechtsgrond 180
7.6 Uitzonderingen 181
7.6.I Wet 181
7.6.II Rechtshandeling 184
7.6.III Redelijkheid en billijkheid 185
7.7 Beschermingsinstrumenten 187
7.7.I Goudclausules 188
7.7.II Valutaclausules 189
7.7.III Mandclausules 191
7.7.IV Valuta-optieclausules 193
7.7.V Valutaswaps 194
7.7.VI Valutatermijntransacties 195
7.7.VII Valuta-opties 197
7.7.VIII Koersrisicoverzekering 198
7.7.IX Matching, leading en lagging 198
Hoofdstuk 8 - Betaling als wijze van afwikkeling van een (geld)schuld 201
8.1 Inleiding 201
8.2 Betaling en betalingshandeling 202
8.3 Rechtskarakter van de betaling 203
8.4 Mogelijke wijzen van betaling van een geldschuld 208
8.5 Betaling en betalingsregeling 212
Hoofdstuk 9 - Betaling in gangbaar geld 221
9.1 Inleiding 221
9.2 Begrip ‘gangbaar geld’ 221
9.3 Betaling in gangbaar geld 223
9.4 Wijziging gangbaar chartaal geld 227
9.5 Uitzonderingen betaling in gangbaar geld 227
9.6 Rechtskarakter betaling gangbaar geld 230
Hoofdstuk 10 - Girale betaling; opdrachten en afwikkeling 233
10.1 Inleiding 233
10.2 Soorten girale betaalopdrachten 233
10.3 Techniek girale betaling 241
10.4 Grensoverschrijdend giraal verkeer 246
Hoofdstuk 11 - Girale betaling; rechtsverhouding debiteurcrediteur 251
11.1 Inleiding 251
11.2 Rechtskarakter girale betaling 252
11.3 Bevoegdheid tot girale betaling 259
11.4 Tijdstip van betaling 268
Hoofdstuk 12 - Girale betaling; rekeningovereenkomst; totstandkoming en rechtskarakter 277
12.1 Inleiding 277
12.2 Aangaan rekeningovereenkomst 280
12.3 Kwalificatie betaaldienstverleningsrelatie; relatie met opdracht/lastgeving 293
Hoofdstuk 13 - Girale betaling; rekeningovereenkomst; algemene bepalingen 305
13.1 Inleiding 305
13.2 Definitie- en reikwijdtebepalingen 306
13.3 Informatieverplichtingen 331
13.4 Wijziging en beëindiging van de overeenkomst 333
13.5 Valuta van betaling 336
13.6 Doorberekening van kosten 337
13.7 Terugbetalingsverplichting elektronischgeldinstelling 341
Hoofdstuk 14 - Girale betaling; rekening en rekeningcourantverhouding 345
14.1 Inleiding 345
14.2 Beslag en rekening-courant 354
14.3 Faillissement en rekening-courant 359
Hoofdstuk 15 - Toestaan van betalingstransacties 375
15.1 Inleiding 375
15.2 Instemmingsvereiste en wijze van instemming 375
15.3 Gebruikslimieten en toegangsbeperkingen 381
15.4 Veiligheidsvoorschriften 384
15.5 Aansprakelijkheid voor niet-toegestane betalingstransacties 386
15.6 Automatische incasso 398
Hoofdstuk 16 - Uitvoering van betalingstransacties 405
16.1 Inleiding 405
16.2 Ontvangst en aanvaarding van een betaalopdracht 405
16.3 Weigering en herroeping 408
16.4 Overmaking volledige bedrag in overeengekomen valuta 411
16.5 Uitvoeringstermijn en valutadatum 412
16.6 Aansprakelijkheid voor niet, niet-tijdige of niet juiste uitvoering betaalopdracht 417
Hoofdstuk 17 - Plaats van betaling 433
17.1 Inleiding 433
17.2 Systeem van de wet 434
17.3 Betaling aan woon- of aangewezen plaats schuldeiser 436
17.4 Andere plaats van betaling aanmerkelijk bezwaarlijker 439
17.5 Vorderingen uit bedrijf of beroep 442
17.6 Ontwikkelingen in internationaal verband: van Helsinki Rules tot CELP 443
Hoofdstuk 18 - Vergoeding van vertragingsschade 451
18.1 Inleiding 451
18.2 Omvang vertragingsschade geldverbintenis algemeen: fi xatie op de wettelijke rente 453
18.3 Duur vertragingsschade geldverbintenis algemeen: periode van verzuim 457
18.4 Vergoeding andere schadesoorten naast wettelijke rente 461
18.5 Rente op rente; bedongen rente 463
18.6 Berekening wettelijke rente bij toekomstige en ideële schade 464
18.7 Karakter moratoire interessen 466
18.8 Vergoeding van vertragingsschade; handelsovereenkomsten 466
18.9 Reikwijdte art. 6:119a en 6:119b BW 468
18.10 Omvang vertragingsschade geldverbintenis handelsovereenkomst: fi xatie op de wettelijke handelsrente 471
18.11 Duur vertragingsschade geldverbintenis handelsovereenkomst: van verstrijken termijnen tot en met dag van voldoening 472
18.12 Rente op rente; bedongen rente bij handelsovereenkomsten 477
18.13 Vergoeding andere schadesoorten naast handelsrente 478
Hoofdstuk 19 - Betaling in vreemde valuta 481
19.1 Inleiding 481
19.2 In welke valuta mag de schuldenaar voldoen? 483
19.3 Welke valuta kan de crediteur vorderen? 484
19.4 Rechtsvordering en executie in Nederland 486
19.5 Dag van omrekening 489
19.6 Vergoeding van koerswijzigingsschade 492
19.7 Koers van omrekening 498
19.8 Verrekening bij valutaschulden 499
19.9 Ontwikkelingen in internationaal verband: Vienna Rules,
Dubrovnik Rules en CEME 501
Zakenregister 509
Wetsartikelenregister 517
Jurisprudentieregister 527
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan