Goed geschoold
Over waarden in het onderwijs en andere praktijken
Paperback Nederlands 2020 1e druk 9789462361423Samenvatting
Het onderwijs houdt de maatschappelijke gemoederen al jarenlang intensief bezig. We worden regelmatig gewezen op lerarentekorten, te hoge werkdruk, of onderwijsinstellingen die veranderen in ‘fabrieken’. Onder (hoog)leraren en docenten heerst veel ontevredenheid over de manier waarop hun sector wordt bestuurd. Het moet anders, maar dat moet het al tijden. Bestuur en politiek zitten vast in denk- en organisatiepatronen waar steeds meer weerstand tegen komt. Het komt er nu op aan die patronen te doorbreken.
In dit boek treedt Bram Verhulst buiten de gebaande paden, op zoek naar een nieuwe manier van denken over goed besturen. Centraal staat het idee dat sociale praktijken, waaronder het onderwijs, een intrinsieke betekenis hebben. Wat goed onderwijs is, ligt in het onderwijs zelf besloten. In Goed geschoold wordt deze gedachte stap voor stap ontwikkeld, om uiteindelijk te komen tot een nieuw bestuurskundig perspectief. Het boek belichaamt een originele en bevlogen kijk op de ontwikkeling van bestuurlijke visies. Voor iedereen die zich een gedegen oordeel wil vormen over goed bestuur en goed onderwijs.
‘In dit boek schemert een nieuwe bestuurskunde door, voorbij het “waardeloze” managementdenken’ – Hans Boutellier, in zijn voorwoord bij dit boek.
‘Dit boek maakt nog maar eens duidelijk hoe warrig en soms ronduit destructief onderwijsbestuur en -beleid worden zodra abstracte idealen over mens en maatschappij de boventoon gaan voeren, terwijl concrete praktijken én de centrale idee van onderwijs als cultuuroverdracht uit het zicht verdwijnen.’ – Ad Verbrugge
Trefwoorden
onderwijs filosofie onderwijsbestuur onderwijsbeleid publieke waarden bestuurskunde bildung immanente betekenis onderwijsfilosofie onderwijspraktijk waardendimensies onderwijsvernieuwing goed bestuur openheid en exclusiviteit verlichting vrijheid en meetbaarheid individu en samenleving cultuuroverdracht managementdenken onderwijsvisie beleidsinhoudsanalyse waardenconflicten onderwijskwaliteit overheid bestuurspatronen macintyre voortgezet onderwijs maatschappij politiek onderwijshervorming
Trefwoorden
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
Opening: De samenhang van onderwijs en bestuur 9
Een gedachte-experiment 9
Ruw ontwaken 11
Het project van dit boek 14
Ten geleide: een kleine leeswijzer 16
Deel I: Bestuurskundig nadenken over goed bestuur 17
Inleiding 17
Publieke waarden 19
De immanente betekenis van praktijken 41
Immanente betekenisvolheid, publieke waarden en ‘het goede’ 53
Deel II: De waardenvolle onderwijspraktijk 61
Onderwijs in vier dimensies 61
Individu en samenleving 65
Verlichting en Bildung 75
Vrijheid en meetbaarheid 86
Openheid en exclusiviteit 101
Slotsom 108
Deel III: Het bestuur en beleid rondom onderwijs 121
Het project: de toepassing van de waardendimensies 121
De aanpak: een inhoudsanalyse van beleid 122
Individu en samenleving 126
Verlichting en Bildung 132
Vrijheid en meetbaarheid 139
Openheid en exclusiviteit 145
Besturen en onderwijs 150
Deel IV: ‘Het goede’ in het onderwijsbeleid 153
Wat leert dit ons? 153
Algemeen gesproken 154
Praktische lessen: twee grondmotieven en een stoorzender 155
Theoretische lessen: drie visies op onderwijs 161
Nieuw terrein voor bezinning op onderwijs 172
Conclusie: Goed bestuur van goed onderwijs 177
Bestuur, beleid en denken samengevat 178
Wat betekent dit? 186
Aanbevelingen voor de onderwijspraktijk 192
Slotwoord 194
Verantwoording 195
Dankwoord 199
Literatuur 201
Bijlage: de constructie van de waardendimensies uit het boek van Joy Palmer (2001) 207
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan