Q&A Arbeidsrecht

1 De flexibele arbeidsovereenkomst 13
Pauline Sick
1 Wat houdt de verplichte aanzegging van artikel 7:668 BW in? 15
2 Wat zijn de regels voor het aanbieden van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd? 17
3 Wat is een oproepovereenkomst? 21
4 Op welk loon kan een oproepkracht aanspraak maken? 25
5 Wat is een uitzendovereenkomst? 26
6 Hoe werkt het fasensysteem bij uitzendkrachten? 28
7 Welke afwijkende regels gelden er verder voor uitzendkrachten? 30
8 Wat is payrolling? 33
9 Wat is het verschil tussen payrolling en uitzending? 36
10 Hoe zit het met zzp’ers? 37

2 Bijzondere bedingen: proeftijd- en concurrentiebeding 43
Jolanda de Groot
11 Aan welke voorwaarden moet een rechtsgeldig proeftijdbeding voldoen? 45
12 Kan ik een werknemer altijd in de proeftijd ontslaan? 46
13 Kan ik een werknemer in de proeftijd ontslaan onder gelijktijdige aanbieding van een nieuwe, kortere, arbeidsovereenkomst, bedoeld als ‘tweede kans’? 48
14 Wat zijn de vereisten voor een rechtsgeldig concurrentiebeding? 50
15 Ben je als werkgever verplicht in een concurrentiebeding een financiële compensatie te bieden in het geval je de werknemer na einde arbeidsovereenkomst houdt aan het concurrentiebeding? 53
16 Welke mogelijkheden heeft een werknemer om onder een geldig concurrentiebeding uit te komen? 55
17 Gelden voor een relatiebeding dezelfde regels als voor een concurrentiebeding? 57
18 Is er een maximumduur aan een concurrentiebeding? 58
19 Is de werknemer bij een faillissement van zijn werkgever vrij van het concurrentiebeding? 59
20 Wat zijn de regels voor een rechtsgeldig studiekostenbeding? 60

3 Overgang van onderneming en wijziging arbeidsvoorwaarden 63
Carola Meyer­de Swaan
21 Wanneer is sprake van een overgang van onderneming? 65
22 Welke gevolgen heeft een overgang van onderneming voor de werknemers van de overgedragen onderneming? 67
23 Welke werknemers gaan mee over als gevolg van een overgang van onderneming? 69
24 Kan een werknemer weigeren mee over te gaan en zo ja, wat zijn de gevolgen daarvan? 71
25 Welke rechten hebben een OR en de vakbonden in het kader van een overgang van onderneming? 72
27 Kan de verkrijger de arbeidsvoorwaarden van de overgenomen werknemers wijzigen/harmoniseren? 76
28 Welke mogelijkheden heeft een werkgever die eenzijdig arbeidsvoorwaarden binnen zijn bedrijf wil wijzigen? 78
29 Wanneer kan een werkgever een beroep doen op een eenzijdig wijzigingsbeding? 80
30 Wanneer kan de arbeidsovereenkomst worden gewijzigd met een beroep op het beginsel van goed werknemerschap? 82

4 Ontslaggronden 85
Margriet van der Velden­Rijnsburger
31 Op welke wijze kan een arbeidsovereenkomst eindigen? 87
32 In welke situaties kan een werkgever de arbeidsovereenkomst eenzijdig beëindigen? 89
33 Wanneer kan de werkgever de arbeidsovereenkomst wegens bedrijfseconomische redenen beëindigen? 91
34 Wanneer kan de werkgever de arbeidsovereenkomst wegens disfunctioneren beëindigen? 94
35 Wanneer kan de werkgever de arbeidsovereenkomst wegens verwijtbaar handelen of nalaten beëindigen? 97
36 Wanneer kan de werkgever de arbeidsovereenkomst wegens een verstoorde arbeidsverhouding beëindigen? 98
37 Kan een arbeidsovereenkomst door de werkgever worden beëindigd als er een opzegverbod van toepassing is? 101
38 Wat houdt de herplaatsingsverplichting in? 104
39 Op welke wijze kan de werknemer de arbeidsovereenkomst eenzijdig beëindigen? 106
40 Wat houdt de bedenktermijn bij een beëindiging met wederzijds goedvinden in en wat gebeurt er wanneer de bedenktermijn wordt ingeroepen? 108

5 Ontslag op staande voet 109
Esther Markestein en Lucine Meijers
41 Aan welke eisen moet een rechtsgeldig ontslag op staande voet voldoen? 111
42 Wat is een dringende reden? 112
43 Wat houdt een onverwijlde opzegging en onverwijlde mededeling in? 114
44 Welke risico’s loopt een werkgever als een ontslag op staande voet niet rechtsgeldig wordt geacht? 116
45 Dient de opzegtermijn in acht genomen te worden bij een ontslag op staande voet? 118
46 Kan de werkgever eventuele schade op de werknemer verhalen? 119
47 Heeft een werknemer recht op een WW­uitkering bij een ontslag op staande voet? 121
48 Kan een werknemer ook zelf ontslag op staande voet nemen en wat zijn hiervan de gevolgen? 123
49 Kan een ontslag op staande voet worden ingetrokken wanneer werkgever en werknemer alsnog tot een minnelijke regeling zijn gekomen? 125
50 Kan ik als werkgever nog voorwaardelijke ontbinding vragen na een gegeven ontslag op staande voet? 127
51 Kan ik bij een bagateldelict (relatief geringe omvang) overgaan tot rechtsgeldig ontslag op staande voet? 129

6 Ontslagvergoedingen: transitievergoeding en billijke vergoeding 131
Björn Schouten en Ilse Kersten
52 Wanneer heeft een werknemer recht op de transitievergoeding? 133
53 Hoe wordt de transitievergoeding berekend? 136
54 Wanneer is sprake van ‘ernstig verwijtbaar handelen of nalaten’ van de werknemer? 138
55 Kan een werknemer bij een terecht ontslag op staande voet toch recht hebben op de transitievergoeding? 140
56 Is de transitievergoeding verschuldigd bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst na twee jaar ziekte? 143
57 Is de transitievergoeding pro rato verschuldigd bij gedeeltelijk ontslag? 146
58 Kan een werknemer naast een ontslagvoorziening uit de cao of de arbeidsovereenkomst nog aanspraak maken op de transitievergoeding? 147
59 Wanneer heeft de werknemer recht op een billijke vergoeding? 150
60 Wanneer is sprake van ‘ernstig verwijtbaar handelen of nalaten’ van de werkgever? 152
61 Hoe wordt een billijke vergoeding berekend? 154

7 Collectief arbeidsrecht: de ondernemingsraad en cao’s 157
Yvette Dissel en Ilse Kersten
62 Wanneer moet een ondernemer een ondernemingsraad (OR) instellen en wie kunnen daarvan lid zijn? 159
63 Welke bevoegdheden heeft een OR? 160
64 Wanneer is sprake van een (belangrijk) besluit op grond waarvan de OR om advies moet worden gevraagd? 162
65 Welke gevolgen heeft het als de OR een negatief advies geeft? 164
66 Voor welke besluiten geldt het instemmingsrecht van de OR? 166
67 Welke inspraak hebben werknemers als de onderneming te klein is voor een OR? 167
68 Wanneer is sprake van een collectief ontslag in de zin van de Wet Melding Collectief Ontslag en wat betekent dit? 169
69 Wanneer ben je als werkgever en werknemer gebonden aan een cao? 171
70 Wat betekent het als een cao algemeen verbindend is verklaard? 173
71 Geldt een cao nog nadat de looptijd ervan is verstreken? 174

8 Privacy op de werkvloer 177
Danny Vesters en Lilach Zalait
72 Wat zijn de wettelijke kaders van privacy in de arbeidsverhouding? 179
73 Mag een sollicitant (in aanloop naar een mogelijk dienstverband) gescreend worden? 181
74 Mag een sollicitant (in aanloop naar een mogelijk dienstverband) medisch gekeurd worden? 183
75 Welke (persoons)gegevens van de werknemer mogen door de werkgever worden vastgelegd in het personeelsdossier? 185
76 Mag de werkgever een kopie van het identiteitsbewijs van de werknemer bewaren? 187
77 Mag de werkgever het e­mail­, internet­ en socialemediagebruik van de werknemer monitoren en/ of controleren? 189
78 Mag de werkgever de werknemer monitoren aan de hand van camera’s? 191
79 Mag de werkgever de werknemer testen op alcoholen/of drugsgebruik? 193
80 Welke privacyrechten heeft een werknemer? 195
81 Hoe lang mag de werkgever gegevens van de werknemer in het personeelsdossier bewaren? 197

9 De zieke werknemer 201
Wouter Hes en Dianne van Moerkerk
82 Op welk loon heeft de werknemer recht tijdens ziekte? 203
83 Is een werkgever verplicht om een verzuimreglement op te stellen en wat moet hier dan in staan? 204
84 Moet een werknemer de oorzaak van zijn ziekte meedelen aan de werkgever? 206
85 Hoe ziet een re­integratietraject met een zieke werknemer eruit? 207
86 Wat kun je doen als de zieke werknemer niet meewerkt aan zijn re­integratieverplichting? 209
87 Mag een werknemer zich ziek melden tijdens een arbeidsconflict? 211
88 Wanneer kan je een zieke werknemer ontslaan? 212
89 Kan de overeenkomst met een zieke werknemer ook eindigen door een vaststellingsovereenkomst? 214
90 Wanneer is het nuttig om een deskundigenoordeel bij het UWV te vragen en wat is de verhouding ten opzichte van het oordeel van de bedrijfsarts? 215
91 Kan een werkgever de bedrijfsarts aansprakelijk stellen voor een door de bedrijfsarts gegeven advies? 218

10 Mediation 221
Paul Boontje en Bénine van Huisstede
92 Wat is mediation? 223
93 Wanneer (geen) mediation? 225
94 Is mediation kostbaar? 226
95 Hoe de geschikte mediator kiezen? 228
96 Is een mediationovereenkomst verplicht? 229
97 Hoe verloopt het mediationproces? 230
98 Hoe zit het met geheimhouding bij mediation? 232
99 Wat is de rol van een advocaat in mediation? 233
100 Wat gebeurt er bij een geslaagde mediation? 235
101 Wat gebeurt er na een mislukte mediation? 236