Met een divers en inclusief team kom je tot nieuwe inzichten en betere prestaties. Het boek Inclusief leiderschap dat wij, Ugur Özcan en Henk Jan Kamsteeg, samen schreven is hier een mooi voorbeeld van. Een boek dat namelijk niet door slechts een van ons tweeën geschreven had kunnen worden, maar de vrucht is van diversiteit en inclusie.
Dit jaar is het tien jaar geleden dat mijn (Henk Jan) boek Dienend Leiderschap uitkwam. Sindsdien heb ik duizenden leidinggevenden mogen inspireren de leidinggevende te worden die we zelf allemaal willen hebben. Pas afgelopen jaar kwam ik tijdens een kop koffie met Ugur tot het besef, dat ik in mijn vurige betogen voor dienend leiderschap, een belangrijk onderwerp totaal over het hoofd had gezien: inclusief leiderschap. Terwijl het een toch echt niet zonder het ander kan... Sterker nog: ze vloeien als vanzelf in elkaar over.
Wij leerden elkaar kennen bij de lancering van Dienend Leiderschap. Sindsdien vroeg Ugur mij in zijn functies bij gemeente Amsterdam en later als directeur van diverse vestigen van de Rabobank zijn leiderschapsteam mee te nemen in het gedachtengoed van dienend leiderschap. Ugur, geboren in Duitsland met ouders uit Turkije en ik, een Hollandse jongen geboren in een volksbuurt in Amersfoort, vormden een mooi, divers team. Maar pas nadat goede zakelijke gesprekken ook persoonlijk werden, ontdekten we dat we juist door onze verschillen in achtergrond, opleiding, religie en plek op de sociale ladder zo veel meer aan bedrijven en organisaties te bieden hadden dan inspiratie op het gebied van dienend leiderschap alleen. Door onze verschillende ervaringen en levensloop, kwamen we tot de ontdekking dat inclusie een essentieel onderdeel vormt van dienend leiderschap. Als we er echt voor de ander willen zijn, zullen we niet alleen moeten streven naar diversiteit, maar zullen we alle kleuren een stem moeten geven: inclusie dus. In ons geval betekende dit dat mijn verhaal over dienend leiderschap pas compleet werd door het te vermengen met Ugurs verhaal over diversiteit en inclusie.
In het boek dat we samen schreven, laten we aan de hand van waargebeurde anekdotes van de fictieve hoofdpersoon Anton zien dat dienend leiderschap een hartzaak is. Of in andere woorden: ben ik oprecht geïnteresseerd in de ander en wil ik empathisch naar hem of haar luisteren met het verlangen er voor hem of haar te zijn? Inclusief leiderschap betekent vervolgens dat ik de ander wil leren kennen en zijn stem wil horen - om vervolgens een effectiever dienend leider te kunnen zijn. Het een kan, zoals gezegd, dus niet zonder het ander.
Naast dat dienend en inclusief leiderschap uit het hart moet komen, betaalt het zich ook keihard uit. Jim Collins toonde in zijn boek ‘Good to Great' aan dat zogenoemde niveau-5-leiders én een duidelijke visie hebben én nederig zijn (= dienend leiderschap). De investering die dienend leiderschap vraagt, verdient zich volgens zijn onderzoek terug. Hetzelfde geldt voor inclusief leiderschap. Door empathisch te luisteren naar en oprechte interesse te tonen in hen die anders zijn dan wij, leren wij obstakels en behoeften kennen van bevolkingsgroepen die wij nu wellicht nog niet bereiken. Pas wanneer wij weten waar die ander naar verlangt, kunnen wij voor hen een gids zijn en een goede oplossing bieden. (Lees: de juiste service of het juiste product bieden). Tel uit de winst!
Samengevat: wanneer je een samenleving wilt dienen (dienend leiderschap), zal je de ander moeten leren kennen door oprecht te luisteren en inspraak te geven (inclusief leiderschap). Een hartzaak die vroeg of laat ook nog eens uitbetaalt.
Over Henk Jan Kamsteeg
Henk Jan Kamsteeg is eigenaar van het trainingsbureau Proistamenos. Hij geeft trainingen en keynotes op het gebied van o.a. dienend leiderschap, inclusief leiderschap en storytelling. Daarnaast is hij auteur van diverse boeken zoals Dienend leiderschap, De kracht van het compliment en Spreken met passie; de kracht van storytelling, Inclusief leiderschap en Op weg naar een vitale organisatie
