In mijn boek laat ik aan de hand van mijn ervaringen en expertise, aangevuld met een wetenschappelijk kader, zien dat elk mens, elke organisatie en elke sector zich flexibel aan de zich veranderende samenleving zal moeten aanpassen. Dat is een wetmatigheid, anders leidt dat tot ontwrichting van onze maatschappij. En dat laatste doet zich helaas momenteel voor. In mijn boek laat ik met behulp van een vijftal stappen zien op welke manier organisaties en sectoren zoals de overheid zich succesvol kunnen ontwikkelen.
De dominantie van de reference man
Ik werd een tijdje geleden positief verrast door iets wat mijn ideeën op dat gebied bevestigde en dat ik ook in mijn boek nadrukkelijk heb beschreven. De dominantie van de reference man in ons dagelijks bestaan, die vernieuwing en ontwikkeling ‘onbewust’ tegenhoudt. Journaliste Sophie Franken maakte over deze reference man een vierdelige documentaire. Zij liet hierin zien dat de reference man in vrijwel alles ons dagelijks leven bepaalt. Want deze is de norm op plekken die zij als neutraal beschouwde. De reference man vertegenwoordigt in zijn eentje in feite de hele wereld en dat klopt niet, zo stelt Sophie.
In mijn boek laat ik de reference man zien vanuit de positie van onder andere de overheid. Ik werk al ruim 30 jaar in deze sector, als ambtenaar, ZZP’er en adviseur. Ik ken de overheid dus van binnenuit en weet welke processen er spelen, zowel ambtelijk, bestuurlijk als op het gebied van de politiek.
Politiek
De reference man domineert ook al jarenlang de landelijke, regionale en lokale politiek. Maar doordat de samenleving verandert, een samenleving die diverser is geworden en waarin ook de positie van vrouwen sterker aan het worden is, wordt er aan de positie van de reference man geknaagd. In plaats van het omarmen van kritische en diverse geluiden uit de samenleving, verdedigt de reference man zich met man en macht om zijn positie te versterken. Een aantal politieke partijen, zoals VVD, CDA, PVV, Christen Unie, SP, JA21 en Forum voor Democratie zijn hiervan duidelijke voorbeelden. De huidige regering is daarvan zelfs ook nog een resultante. CDA, VVD en Christen Unie verdedigen nog volop de traditionele blanke waarden van Nederland en hebben bewust kritische geluiden van bijvoorbeeld GroenLinks en PvdA uitgesloten van regeringsdeelname. Het gevolg daarvan is dat zij een gesloten front hebben gecreëerd, zich ten opzichte van de Tweede Kamer uitsluitend verdedigen en vrijwel niet in staat zijn om zelfreinigend vermogen te ontwikkelen. Men probeert van binnenuit ‘nieuw leiderschap’ en ‘innovatie’ te creëren, maar dat lukt alleen wanneer men kritische geluiden uit de samenleving toelaat. De hoeveelheid politieke partijen in de Tweede Kamer is hiervan het gevolg; variërend van Denk, Bij1, Boer Burgerbeweging, Partij voor de Dieren tot aan 50 Plus. Als deze kritische geluiden door de regering omarmd en gehoord worden, kan het vertrouwen van de burger in onze regering worden hersteld en wordt onze democratie duurzaam versterkt.
Noodzakelijke ontwikkeling
In mijn boek Help, ik moet me ontwikkelen laat ik onder andere zien welke processen er binnen de overheid spelen, wat de waarde is van ons democratisch stelsel en welke processen onze democratie ondermijnen. Eveneens laat ik zien met welke ingrediënten onze overheid zich positief kan ontwikkelen en transformeren naar een overheid die gebaseerd is op ‘transparantie, samenwerking en diversiteit’; drie kernbegrippen voor een succesvol veranderingsproces. In een open en divers samengestelde cultuur die op deze waarden gebaseerd zijn, wordt de kans op machtsmisbruik kleiner en wordt de reference men ook minder dominant. Zo kan de overheid zich van machtige instantie transformeren naar regisserende, dienende en service verlenende overheid.
Ik beschrijf in mijn boek vanuit inzichten in de sociologie, psychologie, culturele antropologie en economie dat je vanuit je eigen identiteit met ‘betrouwbare partners’ samen moet werken. Je staat in deze samenleving namelijk niet alleen, want iedereen is in principe afhankelijk van elkaar.
Over Gea Groenendijk
Gea Groenendijk (1959) is concept- en organisatie ontwikkelaar en werkt voornamelijk binnen de sectoren overheid, cultuur, evenementen, citymanagement/toerisme en sport.
