Boekenlijst
Dystopie
De toekomst is fascinerend voor veel schrijvers. Ze koppelen de idee aan allerlei ingrijpende veranderingen. In extreme vorm krijg je een Utopie of een Dystopie.
Misschien is het dystopisch genre wel mijn favoriet. De vraag "Wat als?" is op allerlei manieren te beantwoorden wanneer je de realiteit los mag laten. Wereldverbeteraars en pessimisten hebben een poging gewaagd.
Utopia
Bedoeld als een blauwdruk voor de ideale samenleving, met invloeden van Plato's Republiek. De oplettende lezer krijgt een onderbuikgevoel bij deze perfecte samenleving: de inwoners moeten zich wel erg aanpassen om het geheel te laten functioneren.
Wij
Voordat Orwell zijn "1984" schreef, was er dit boek. Het is duidelijk dat Orwell erg veel uit deze roman heeft overgenomen - het is dan ook een ijzersterk en beklemmend verhaal. Een totalitaire staat waarin echt alles wordt bepaald. De hoofdpersonen hebben geen namen, maar nummers. De wens om te ontsnappen uit deze wiskundige samenleving staat centraal.
1984
De bekendste dystopische roman. We kennen allemaal "Big Brother is watching you", maar ook newspeak en doublethink zijn belangrijke termen in dit verhaal. Kameraad Winston is het niet meer eens met de leer van Big Brother en rebelleert in stilte.
A Clockwork Orange
De film van Stanley Kubrick is een cult-klassieker. Het boek is innovatief en vervreemdend: auteur Burgess gebruikt een fictieve toekomsttaal met invloeden uit Slavische talen. Het verhaal gaat over een groezelige samenleving. De rebelse hoofdpersoon wordt onderworpen aan een verregaande heropvoeding.
Fahrenheit 451
Boeken zijn verboden, overgebleven exemplaren worden verbrand door "brandweermannen". Een van die mannen begint te twijfelen aan de principes van de staat. In dit boek veel elementen die doen denken aan moderne social media.
Brave New World
Als je de mens kan herontwerpen, kan je de samenleving naar je wensen inrichten. Genetica en idee-beheersing vormen de kern van deze roman. De film "The Matrix" heeft uit dit verhaal inspiratie opgedaan.
De cirkel
Hoofdpersoon Mae heeft het voorrecht om te gaan werken bij De Cirkel. Bij dit techbedrijf draait alles om gemeten klanttevredenheid. Het bedrijf predikt openheid en beïnvloed politici om hetzelfde te doen. Meer en meer wordt duidelijk dat openheid een bijsmaak heeft. Een actueel boek, waarin je wel erg veel herkent van de bekende techreuzen.
Tot slot, over deze lijst
Als hekkesluiter een boek dat je waarschijnlijk alleen op de tweedehands markt kan vinden: "This perfect day" door Ira Levin. De jongen Chip heeft een rebelse geest, hij wil losbreken uit de invloed van het allesbepalende regime. Sterker nog, hij wil het saboteren, omverwerpen.
Over Hans de Witte-van Mierle
Hans de Witte - van Mierle is adviseur, projectmanager en trainer. Hij werkt in het sociaal domein, met als specialisaties participatie, gedragsverandering, brede samenwerking en transitietrajecten.