De grote Europese aandacht voor de auto-industrie is te begrijpen wanneer we de statistieken erbij halen. Het belang van de Europese auto-industrie is groot. Niet China of Amerika zijn de grootste producenten van auto’s maar Europa is dat: 34 procent van de wereldproductie vindt bij ons plaats. Er werken twee miljoen directe werknemers terwijl acht tot tien miljoen werknemers indirect hun brood in deze industrie verdienen. Daarmee is de auto-industrie de grootste industriële sector in Europa. Het omvallen betekent een grote werkloosheid én ontwrichting van de samenleving.
Toch is de crisis in de auto-industrie niet van de laatste twee maanden, dus de maanden waarin de kredietcrisis woedt. Integendeel, deze industrie kalft al meer dan drie jaar af met een versnelling in de eerste helft van dit jaar. De gestage terugval van de autoverkoop heeft alles te maken met de stijging van de brandstofprijzen. Klanten zijn niet gek en blijken zeer goed in staat te rekenen en kiezen/kozen massaal voor kleinere auto’s. De hybrides zijn niet aan te slepen. Wel is het waar dat de consument sinds oktober de hand op de knip houdt en de aanschaf van een nieuwe auto überhaupt uitstelt.
Amerika en Europa willen de auto-industrie steunen, maar niet zomaar. De economen rond Oboma zeiden vorige week al dat er geen blanco-checks worden uitgedeeld. De autofabrikanten zullen met solide plannen moeten komen die de belastingbetalers kunnen overtuigen dat hun geld zal helpen. Ook kregen de CEO’s van GM, Ford en Chrysler een flinke veeg uit de pan omdat zij met de privé-jet van de zaak in Washington kwamen bedelen. David Axelrodt, adviseur van Obama, zei: '… I hope automakers come back to Congress, hopefully on commercial flights.'
Ook Europa staat niet onverdeeld te juichen over de staatssteun die op handen is. Europarlementarier Sophie in ’t Veld zei hierover toen vorige week in Europarlement over de staatssteun werd gesproken: 'Als we nu autofabrikanten steunen, belonen we hun foute gedrag in het verleden.'
Dat is natuurlijk het probleem van Europa én Amerika: wat gaan de autofabrikanten met het belastinggeld doen? Zullen ze eindelijk de auto’s maken waar de consument al drie jaar om vraagt, dus innovatieve milieuvriendelijke en energiezuinige wagens, of doen ze dat niet?
Laten we de feiten onder ogen zien: de auto-industrie heeft slecht ondernemerschap getoond. Het was stekeblind voor de veranderingen en geen nieuwe producten ontwikkeld. Zulke bedrijven verdienen het om in de vrije markteconomie ten onder te gaan. Maar omdat de auto-industrie nu tot systeemindustrie is gepromoveerd, gebeurt dat even niet. Het kapitalisme wordt door de crisis systeemkapitalisme. Dat houdt in dat zolang het goed gaat de baten voor het bedrijf zijn, maar zodra er stront aan de knikker komt de lasten naar de staat gaan. Ja, zo wil ik ook ondernemen.
Over Joep Schrijvers
Joep Schrijvers doet onderzoek naar westerse advies- en lesboeken voor vorsten, bestuurders en managers van Homerus tot Covey. Hij is schrijver van succesvolle, kritische boeken en artikelen over management, mens en maatschappij.
