Lichtend voorbeeld is dan steevast de succesvolle selfmade man Wim van der Leegte die zich erop voorstaat nog nooit een managementboek te hebben gelezen.
Maar aan de andere kant van hetzelfde spectrum staat iemand als Jeff Bezos, toch ook geen onbeduidend ondernemertje, die op zijn verplichte leeslijstje bepaald geen onbeduidende boeken heeft staan. De vraag is nu of deze beide ondernemers de spreekwoordelijke uitzondering op de regel zijn. En of er wellicht een ‘omdenken’ heeft plaatsgevonden in het type boeken dat al dan niet wordt opengeslagen.
Volgens senior Rudy Kor werd en wordt er weinig gelezen. En als er al wat wordt gelezen, dan zijn het ‘heldenverhalen’, zoals de biografie van Steve Jobs (van Walter Isaacson), of typische (spannende) monografieën zoals De prooi van Jeroen Smit. Kleine uitstapjes permitteert men zich richting ‘actiegerichte boeken’, vaak aangespoord door een TEDx filmpje op YouTube: simpele ideetjes die men meteen in de praktijk kan brengen. Ook seminars zijn vaak een reden om een boek aan te schaffen. Aan te schaffen dus want daadwerkelijk lezen blijkt maar al te vaak uitgesproken ijdele hoop.
Medior Arend Ardon ziet dat toch net even anders en bespeurt zelfs een ‘omslag’ die is ingegeven door maatschappelijke ontwikkelingen die ook in organisaties en bedrijven zijn sporen nalaten: meer zingeving, betekenisvol, minder hiërarchie, meer professionals, minder management, meer persoonlijk leiderschap. ‘Het gaat meer om een manier van denken, om inspiratie, en minder om modellen, om how to. Zeker bij veel adviseurs/trainers/coaches. Maar onder managers is how to nog altijd relevanter.’ Logisch, want zij moeten het echt doen. En met alleen een manier van denken kom je er niet, aldus Ardon. Wel constateert Ardon dat het typische top-down denken uit de mode raakt. Natuurlijk is het er nog wel en soms ook gewoon noodzakelijk, maar de zoektocht is naar nieuwe invalshoeken. ‘Ik zie onder jongeren een groeiende interesse in appreciatie inquiry, in positieve psychologie. Hoe werkt gedrag? Veranderen, hoe doe je dat? De grenzen van de klassieke strategieën, structuren en systemen staan ter discussie.’ Maar het accent op andersoortige boeken betekent natuurlijk niet automatisch dat het leesvolume toeneemt.
Op de schouders van deze ouderen staat de jongere generatie. In weerwil van de mare leest die nog altijd maar wel anders: geen poespas, geen ingewikkelde modellen maar helderheid, ‘zacht veranderen’ en ook de tips & trucs blijven het goed doen. Je zou kunnen zeggen dat de young professionals opschuiven richting ondernemers: praktische lectuur graag die aansluit op hun belevingswereld, en direct toepasbaar op waar ze mee bezig zijn. De ‘nieuwe helden’ zijn volgens junior Tjip van der Valk auteurs als Martijn Aslander (‘geweldig, die man blijft vernieuwen, alles draait om innovatie’) en Arend Ardon (‘echt goed, hij heeft impact met zijn manier van kijken’).
Het goede nieuws is dat jonge managers nog net zo veel lezen als vroeger, het slechte nieuws is dat ze vroeger ook al niet erg veel lazen.
Over Pierre Pieterse
Pierre Pieterse was tot februari 2022 hoofdredacteur van Managementboek Magazine.
