En dat allemaal om de vraag te kunnen beantwoorden: ‘Hoe komt het toch dat we volharden in dingen doen waarvan we weten dat het niet verstandig is?’ En dus komen de goede voornemens weer op lijstjes en worden even opgepakt.
De wetenschappelijke stroming binnen de persoonlijk veranderkunde wil vooral ons gedrag verklaren, om vervolgens te komen met manieren om dat gedrag aan te passen. Of om de omgeving veranderen. Een portie wilskracht injecteren! Drie recent vertaalde boeken rond dit thema hebben mij bezig gehouden: Steeds beter van Gretchen Rubin, Triggers van Marshall Goldsmith, en het boek waar deze blogpost over gaat: Hoe we leven van Vincent Deary.
Hoe we leven van Deary is de meest bijzondere van de drie. Deary is psycholoog. Maar zijnboek is een atypisch, onwetenschappelijk boek. Het is tevens het eerste deel van de trilogie Hoe te leven. Het zal worden gevolgd door Hoe we vallen en Hoe we opstaan. Gewoontes zijn de korte routes die we bewandelen om het leven makkelijk te maken. Olifantenpaadjes in onze hersenen. Hoe we leven gaat veel over films. Deary plaatst alle veranderingen in een frame: een eerste bedrijf, de omslag, in het tweede bedrijf (en meteen het langste deel van de verandering). En het derde bedrijf: de nieuwe toestand waarin de verandering weer de gewoonte is geworden.
Deary gebruikt zijn voorbeelden uit de film met zorg. Hierin gaat de meeste aandacht naar het oplossen van een crisis, het drama, de omslag. Of dat nu de reis is die de held gedwongen moet maken, of uw keuze om te stoppen met roken. Of een andere baan te gaan nemen en je te verlossen van een slechte werkomgeving. Gewoontes moeten heroverwogen worden. Routines opnieuw aangeleerd. Veiligheid moet opgegeven worden en terugkeer naar de veilige en bekende situatie ligt constant op de loer. Onze hersenen spelen hierin ook spelletjes. De automatische piloot (het biertje bij het eten, de sigaret als het spannend is, het favoriete programma als je eigenlijk moet studeren) ligt altijd op de loer. Pas als het nieuwe gewoonte is geworden, is het derde bedrijf begonnen.
Een mooi boek. Deel twee en drie zijn nog niet uit. Jammer.
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.
