Op naar geluk

Maar wat kun je als manager met kennis over geluk; wat kun je met dit boek? Ik was vooral geïnteresseerd in dit boek vanwege de parallel met het begrip succes. Succes en geluk lijken in zekere zin op elkaar, het zijn beide begrippen die breed worden nagejaagd, maar als je mensen op de man af vraagt wat ze eronder verstaan, krijg je verschillende definities of zelfs helemaal geen; simpelweg omdat ze het niet weten. En dat is vreemd, want waarom streef je iets na, terwijl je eigenlijk niet weet wat het is?

Dit boek legt uit dat geluk a) dichterbij huis ligt dan je zou vermoeden en b) dat je er ook weer niet te veel van moet verwachten en het vooral niet geforceerd moet gaan nastreven.

In dit populairwetenschappelijke boek laat Dijksterhuis je geluk ont-dekken. Gaandeweg het boek wordt het duidelijk dat het begrip dagelijks wordt toegedekt met mythes en onwaarheden, soms zelfs door de auteur betiteld als regelrechte flauwekul. Zo is het idee dat je geluk pas kunt ervaren als je eerst misère hebt gekend onjuist en heeft de veelgehoorde uitspraak dat je zou moeten ‘leven alsof het je laatste dag was’ een nog hoger onzingehalte. En zo zijn er meer.

Meteen aan het begin van het boek wordt duidelijk dat mensen sterk geneigd zijn hun geluksgevoel toe te schrijven aan hun omstandigheden. Maar wat blijkt? Omstandigheden tellen slechts voor 10% mee. Veertig procent is genetisch bepaald en de helft bestaat uit wat je er zelf van maakt (inderdaad, hoe je met de omstandigheden omgaat).

Dijksterhuis maakt helder dat mensen over een ongekende veerkracht beschikken. Zelfs in zeer ongelukkige situaties (zoals een plotselinge verlamming) blijken we er qua geluksgevoel weer bovenop te komen. Met het doornemen van het boek wordt het duidelijk wat geluksbepalende factoren zijn, maar ook met welke factoren je jezelf schijnbaar voor de gek houdt.

Zo is het nastreven van materiële doelen niet te adviseren. Gecombineerd met een egocentrische houding - te druk met je eigen geluk en geen aandacht voor anderen - is dat een regelrecht recept voor afglijden. Ook bonussen blijken nauwelijks bij te dragen aan het geluk van medewerkers, in feite is dat zelfs geld over de balk gooien. Inderdaad, hoewel confronterend, ook zeer relevant voor managers.

De auteur behandelt veel factoren waar je zelf iets mee kunt. Ik vond zelf de tip om zoveel mogelijk één ding tegelijk te doen zeer bevorderlijk voor mijn gemoedsrust. Per lezer zullen de take-away’s verschillen. Op het eerste oog lijken het open deuren, maar na de toelichtingen te hebben gelezen lijken ze te gaan leven en te beklijven. Hoe dan ook is de belangrijkste take-away voor managers het positieve verband tussen geluk en productiviteit.

Voor een managementboek vind ik het boek met 304 pagina’s (waarvan 25 noten en register) te dik. De eerste honderd pagina’s moest ik even doorheen, wennen ook aan de vele onderzoeksresultaten die worden aangehaald waarmee Dijksterhuis zijn betoog onderbouwt. Als manager wil je snel naar de kern en daar leent dit boek zich niet voor.

Maar juist dat is wellicht een goede training om erachter te komen dat kwaliteit zich niet door de klok laat beteugelen. Niettemin staat er in het laatste hoofdstuk van Op naar geluk een waardevolle samenvatting die ideaal is om zo nu en dan er weer eens bij te pakken.