Laten we de zaken eens op een rijtje zetten en beginnen met de pluspunten van 'De 8ste eigenschap'. Het boek is bijzonder inspirerend geschreven. Het staat vol met lezenswaardigheden en bol van de citaten en voorbeelden. Het stelt daarnaast belangwekkende thema's op een doordringende wijze aan de orde.
De vierdeling die Covey bij de uitwerking van het paradigma van de complete mens voorstelt is een verrijking vergeleken met gangbare modellen waarbij veelal slechts de twee dimensies van 'hoofd' en 'hart' worden onderscheiden. De gedachte om te ontstijgen aan de ons omringende middelmaat, is het waard om serieus genomen te worden. Het concept van de 'innerlijke stem' die men moet vinden door zichzelf een aantal fundamentele vragen te stellen en die men vervolgens in het contact met anderen tot uiting moet brengen, is een inspirerende vondst.
De elegante wijze waarop Covey uiterst complexe thema's als de relatie tussen betrouwbaarheid en vertrouwen of het belang van het zijn van een rolmodel uitwerkt, verdient veel bewondering. De lessen die hij ons vertelt, zijn uiterst relevant. Het boek bevat tevens een zevental appendices die op zich al de moeite van de aanschaf waard zijn (volgens critici zijn ze zelfs de enige reden om het boek überhaupt te lezen).
De kopers van de Engelstalige editie krijgen als extraatje bovendien nog een DVD met tal van leuke, ontroerende en tot nadenken stemmende filmpjes meegeleverd.
Maar dan de minpunten. Hoewel het boek over een heldere structuur beschikt, is het zeer rommelig uitgewerkt. De auteur springt vaak van de hak op de tak, gaat zich te buiten aan oeverloze uitwijdingen en rijgt het ene voorbeeld aan het andere. Men raakt als lezer voortdurend het spoor bijster.
Aangezien meer dan de helft van de inhoud van het boek bestaat uit gerecycled materiaal, is het evenmin verwonderlijk dat veel verstokte Covey-fans nogal teleurgesteld reageren: is dit nu waar zij vijftien jaar op gewacht hebben? Hoewel de op het paradigma van de complete mens geënte vierdeling op zich een verrijking is, is de wijze waarop vervolgens alles in dit model wordt geperst, weinig gelukkig te noemen. Ik heb niets tegen eenvoudige modellen, maar de voorstelling van zaken die Covey ons nu voorschotelt is toch wat al te simplistisch en weinig zelfkritisch.
Een volgend kritiekpunt heeft betrekking op het feit dat de auteur voortdurend met prikkelende statements rondstrooit, maar dat hij ze nauwelijks feitelijk onderbouwt. Er worden weliswaar veel voorbeelden gegeven, er worden tientallen anekdotes verteld, er worden wat praktijken uit de bedrijfsvoering aangestipt, maar al met al is dit toch wel wat mager.
Datzelfde geldt voor de wijze waarop Covey het thema van veranderingen op organisatieniveau aanroert. Veel verder dan het aanstippen van de ideeën van anderen (Collins, Kaplan en Norton, Charan) komt hij niet. Deze middelmaat past niet bij iemand die zegt het grootse na te streven.
Conclusie: hoewel de inhoud op zich rijker is dan zijn eerdere bestseller 'De zeven eigenschappen van effectief leiderschap' lijkt het moeilijk voor te stellen dat 'De 8ste eigenschap' hetzelfde succes bij een groot publiek zal krijgen. Daarvoor bevat het te veel overtollige ballast, is het te veel herhaling en is het bovenal te veel zware kost.
Dat het boek wel degelijk een aantal parels bevat, is eerder iets dat voor fijnproevers is bedoeld. En misschien is dat juist wel de intentie van de meester geweest: wie het grootse wil ontdekken, moet daar immers moeite voor doen. Welnu, daar is hij wonderwel in geslaagd!
Over Hans van der Loo
Hans van der Loo richt zich op zelfmotivatie en psychologische veiligheid in teams. Hij is onderzoeker, facilitator en auteur van meerdere bestsellers, zoals 'Kus de visie wakker, 'Psychologische veiligheid','Teaming: de nieuwe realiteit van samenwerken' en 'Gitig gedoe op de werkplek'. deze laatste is Managementboek van het jaar 2024.
