Sean Covey (de zoon van ) heeft zich niets aangetrokken van dit soort twijfels die we zouden kunnen opwerpen om een dergelijk boek te schrijven. Hij is aan de gang gegaan met zijn vaders bestseller 'De zeven eigenschappen van effectief leiderschap' en het resultaat mag er wezen. Een eigentijds boek geheel afgestemd op de doelgroep, prettig taalgebruik, leuke anekdotische voorbeelden en aantrekkelijke visuals. Een aanrader niet alleen voor de doelgroep maar ook voor docenten, ouders en andere belangstellenden die geïnteresseerd zijn in wat tieners écht lijkt bezig te houden. Het lijkt zo makkelijk: kies een beststeller, neem een andere doelgroep, doe 'control C en V' (kopiëren en plakken) en klaar is Kees.
Ik moet bekennen dat ik die scepsis had toen ik aan dit boek begon. Ik had hetzelfde gevoel dat veel mensen hebben die naar een verfilming van een goed boek gaan kijken, in de wetenschap dat het alleen maar minder kon worden. Natuurlijk heeft Sean Covey de bekende voorbeelden en metaforen in tact gelaten die zijn vaders boek tot iets unieks maakten. Zo treffen we onder andere 'de emotionele bankrekening' aan (investeren in anderen) 'de ladder tegen de juiste muur plaatsen'(over de goede dingen doen), of het plaatsen van de grote stenen in een bak met water (over time management).
Maar mijn scepsis bleek niet terecht. Ook al is de lezer bekend met de voorbeelden uit Stephen Coveys bestseller, geen moment overheerst het gevoel dat een reeds bekend thema wordt uitgemolken. De grote lijn (de zeven eigenschappen) is helder, doch de invulling ervan is volledig aangepast aan de doelgroep. Daarin schuwt de auteur niet om actuele maar tevens precaire onderwerpen aan te snijden als alcohol- en drugsgebruik, sex, mishandeling en verkrachting. Zelfs het thema 'moord' wordt niet uit de weg gegaan. Gelukkig gaat het ook over wat minder heftige zaken als vriendschap, pesten, erbij horen, uiterlijk, verkering et cetera.
Het moet thuis wel een feest geweest zijn in de opvoeding voor zoonlief met zo'n vader. Sean beschrijft een voorbeeld waarin hij opmerkte aan z'n vader : 'Pappa, mijn vriendin maakt mij zo kwaad'. Waarop vaderlief antwoordde: 'Kom op Sean, iemand kan jou alleen kwaad maken als jij dat toestaat'. Niet alleen Nederlandse tieners zouden na een dergelijke opmerking een blik aannemen alsof ze water zouden zien branden, maar blijkbaar ook Amerikaanse getuige de niet begrijpende blik in Seans ogen waarvan hij melding maakt.
Het is daarom goed dat dit soort taal tot een minimum beperkt is gebleven en dat de auteur zelf veel aan het woord is. Hij schrijft namelijk heel goed en beperkt zich niet tot algemeenheden en regeltjes maar richt zich echt tot zijn lezers. Hij spreekt ze aan. Opvallend daarbij is dat 'de zeven kenmerkende eigenschappen' vaak worden ingeleid door allerlei voorbeelden die de auteur zelf aan den lijve heeft ondervonden. Daarbij is gekozen om geen 'smoothless' boek te schrijven maar een boek dat ook de fouten en de uitglijders laat zien. De auteur heeft goed aangevoeld dat een dergelijke opzet - vanwege de herkenbaarheid- veel meer zal aanslaan. Natuurlijk heb je als lezer onwillekeurig momenten dat je denkt: Zit men daarop te wachten? Of: Zou men dat doen?, zoals het schrijven van doelen en het opstellen van een persoonlijk statuut, maar misschien is dat wel een ongezonde scepsis die neigt naar 'meer van hetzelfde'.
Het thema 'tijdmanagement' wordt goed uitgewerkt en is confronterend genoeg om jongeren na te laten denken over hun eigen tijdbesteding, zowel voor degenen bij wie niets uit hun vingers komt als voor degenen die het zeer druk hebben. Scholen zouden met dit boek een goede aanzet kunnen maken om 'leren leren' over de grenzen van hun eigen instituut heen te kunnen trekken en zodoende problemen uit het dagelijkse leven met behulp van de zeven eigenschappen bespreekbaar te kunnen maken. Maar of ze hier wel tijd voor hebben...?
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.