In de eerste twee hoofdstukken van 'De noodzakelijke revolutie' lezen we wat er allemaal mis is in de moderne wereld. En daarna worden we meegenomen naar de stappen die gezet zijn op verschillende plaatsen op de wereld om de maatschappij om te bouwen tot een duurzame samenleving. De keuze van Australië om hun citrusoogst stop te zetten omdat deze teveel water vraagt, bijvoorbeeld. Bijzonder omdat de citrusoogst 3% van het nationaal inkomen vormt. In 2007 werd water in Australië één van de belangrijkste onderwerpen waar men zich mee bezig ging houden. Samen!
'De noodzakelijke revolutie' is vooral een oproep tot samenwerken. Als we problemen separaat van elkaar proberen op te lossen en niet kijken naar de overkoepelende situatie, kijken we slechts naar de korte termijn. En dit vormt niet een duurzame samenleving. Neurowetenschappers zeggen dat het brein onder stress dichtklapt; wij vallen dan terug op het primitief gedrag zeg maar. Bij organisaties is dat net zo. Wat we leren in deze tijd, die volgt op het industriële tijdperk, is dat we samen moeten werken, samen moeten leren hoe we onszelf en de aarde kunnen innoveren. Er is geen plan om dit te doen.
Het industriële tijdperk is ook niet ontstaan aan de hand van een plan! Het gaat juist om het samen leren, samen onderzoeken, samen ontwikkelen - op een andere manier dan we gewend waren. In 'De noodzakelijke revolutie' roepen Peter Senge en zijn coauteurs op om de natuur weer als leermeester te zien.
In het derde deel van het boek lezen we hoe we dingen kunnen aanpakken. Ook hier wordt de nadruk gelegd op het samen ontdekken, samen onderzoeken en samen ontwikkelen van nieuwe duurzame manieren van werken. We lezen hoe we in vijf stappen van Non-compliance naar Purpose komen. Wat ik een bijzonder mooie leidraad vind, is het Sustainable Value Framework van bladzijde 122.
Aan de hand van dit Framework wordt duidelijk wat de drivers zijn, de dingen die er toe doen. En waar die ons van vandaag naar morgen brengen. Het Framework helpt mensen hun eigen organisatieactiviteiten in perspectief te zetten en het laat zien hoe zij samen kunnen werken om duurzame waarde te creëren en te behouden. Het boek wordt afgesloten met ideeën over de organisatie van de toekomst, leiderschap van de toekomst, relaties van de toekomst.
In het hoofdstuk over relaties van de toekomst staan prachtige verhalen over hoe we inmiddels met apen kunnen communiceren. Het laat zien dat we niet langer moeten praten over wat wij als mensen belangrijk vinden. Het wordt tijd dat we, net als de Indianen dat doen, moeten praten over wij; zijnde mensen en dieren. En dat we de toekomst moeten bouwen met die samenwerking in ons hoofd. Een prachtig boek dat laat zien waar we naar toe kunnen groeien als duurzame maatschappij.
Over José Otte
Dr. José W. Otte MBA werkte als waarderend onderzoeker met een bedrijfskundige gedragswetenschappelijke achtergrond. Zij faciliteerde sociale innovatie door het introduceren van dialooggroepen waarin gewerkt werd met bijzondere vragen. Ze was verbonden aan Mizu. José geniet inmiddels van een welverdiend pensioen, en recenseert geen boeken meer.
