'De noodzakelijke revolutie' bevat veel inspirerende verhalen uit de praktijk. Hierin laat Peter Senge zien hoe organisaties (van kleine bedrijfjes tot multinationals) de ommekeer in milieuvervuiling realiseerden. Ik vond ze heel inspirerend, zelfs zo dat ik er binnen mijn organisatie ook mee aan de slag ga.
Senge haalt maar sporadisch de theorie uit zijn voorgaande boeken aan ('De vijfde discipline'en 'Het vijfde discipline praktijkboek'). Dat had van mij best wat meer gemogen. Dit boek is dus geen handleiding om de theorie van systeemdenken en lerende organisaties toe te passen op de huidige milieuproblematiek. Maar zoals de Zweedse autodealer in een van de verhalen zegt: 'de meeste mensen gaan van concreet naar abstract en niet andersom.'
Met andere woorden: de voorbeelden zeggen meer dan honderd theorielessen. Als u houdt van praktijkvoorbeelden kunt u dus zo aan de slag om een revolutie in uw eigen bedrijf te realiseren, welke positie u ook heeft binnen uw organisatie. Bent u meer een theoreticus, dan raadt ik u aan om ook de eerder genoemde boeken van Senge te lezen.
Het is Peter Senge gelukt om zich te onderscheiden van veel andere boeken over duurzaam ondernemen, vooral door de praktische oefeningen waarmee u direct aan de slag kunt. Deze oefeningen kunt u op alle niveaus in de organisatie uitvoeren. Bijvoorbeeld een brainstormsessie voor het ontwikkelen van duurzaamheidinitiatieven, of zelfs op een nog lager abstractie niveau: 'het verzamelen van de juiste mensen'.
Verder gebruikt de auteur handige schemaatjes (archetypen) die inzicht geven in de echte oorzaak in plaats van alleen maar een snelle oplossing te bieden. Neem bijvoorbeeld het gebruik van biobrandstoffen, op zich een goed initiatief. De snelle oplossing hiervoor is het gebruik van maïsethanol. Dit heeft echter veel negatieve effecten: het opdrijven van prijs van maïs als voedsel en zelfs een toename in de CO2-uitstoot door veranderend bodemgebruik. Door deze 'snelle oplossing' stagneert de ontwikkeling van een daadwerkelijk ecologisch verantwoorde energievoorziening - zoals biobrandstof uit landbouwafval.
Met deze archetypen laat Senge zien hoe u systeemdenken gebruikt om echt duurzaam te ondernemen. Door het toepassen van systeemdenken in uw eigen organisatie, of zelfs bedrijfstak, kunt u bijdragen aan het oplossen van de huidige milieuproblematiek. Zoals Einstein al zei: 'Je kunt een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt.' Peter Senge heeft een fantastisch boek geschreven om de wereld te helpen om een nieuwe denkwijze in te zetten voor het oplossen van de milieuproblematiek.
Over Jan Jacob Bos
Jan Jacob Bos is een expert op het gebied van kennismanagement. In 2008 is hij bij Business School Nederland afgestudeerd op dit onderwerp. Hij heeft in zijn dissertatie een nieuw kennismanagementmodel ontwikkeld dat organisaties helpt om de strategie te vertalen naar verantwoordelijkheid voor de kenniswerkers. Dit model is in de afgelopen jaren verder uitgewerkt en praktisch toegepast. Hierover heeft Bos ook een boek geschreven dat nu bijna klaar is. Jan Jacob Bos werkt als kennismanager bij Schuberg Philis.
