Zo ben ik nu eenmaal (herziene druk)

eef een 8,5! Binnen de klinische psychologie en psychiatrie wordt een tiental persoonlijkheidsstoornissen onderkend. In het boek 'Zo ben ik nu eenmaal!' heeft auteur Van der Does de kenmerken, natuurlijke vindplaats en omgangsregels van deze tien beschreven. De bekende Peter van Straaten heeft het boek verrijkt met vele tekeningen, die vlijmscherp en humoristisch de kenmerken duidelijk en alledaags maken. Willem van der Does is klinisch psycholoog en universitair hoofddocent van de Universiteit Leiden en verbonden aan het Leids Universitair Medisch Centrum. Vanuit zijn ervaring heeft hij de persoonlijkheidsstoornissen onderverdeeld in de categorieën lastpakken, angsthazen en buitenbeentjes. Zolang de vormen van de stoornissen mild zijn, kunnen deze als amusant of onderhoudend gezien worden. Dan spreekt de auteur ook liever over een persoonlijkheidsstijl, in plaats van -stoornis. De dramatische, hyperemotionele types worden onder de categorie lastpak geplaatst. Van angsthazen is sprake bij angstige, teruggetrokken types, en tenslotte de laatste roep zonderlinge, excentrieke types: de buitenbeentjes. Het boekje is rijkelijk voorzien van tekeningen van Peter van Straaten. Deze zijn van grote toegevoegde waarde. Van der Does verwijst met behulp van nummers in de tekst naar de tekeningen. De situatie wordt met een tekening en één regel tekst volledig blootgelegd, prachtig! De auteur geeft in de inleiding aan dat het boek geschikt is voor studenten psychologie, geneeskunde of anderen die het thema persoonlijkheid bestuderen. Verder wordt het gezien als nuttig voor iedereen die beroepsmatig of privé wel eens met een lastig te doorgronden individu te maken heeft. Managers worden niet aangemerkt als specifieke doelgroep, terwijl het boek daarvoor prima geschikt is. Vanwege de doelgroepkeuze van Van der Does zijn de voorbeelden in de tekst en tekeningen zeer divers, waarbij ook veel uit de huiselijke of relatiesfeer. Het zou als managementboek sterker zijn als dit beperkt blijft tot werksituaties. Verder worden bepaalde types naar mannen of vrouwen toegeschreven, soms omdat onder mannen de meeste narcisten te vinden zijn, maar deze causaliteit blijkt niet altijd. Het sterkste punt van 'Zo ben ik nu eenmaal!' is de herkenbaarheid van de persoonlijkheidskenmerken in anderen en jezelf. Er wordt ook een waarschuwing bij geplaatst. De beschrijvingen zijn algemeen van aard, gebaseerd op de huidige inzichten rondom persoonlijkheden, terwijl deze nog steeds onderwerp van verandering zijn. Het slothoofdstuk wordt door Van der Does aangegrepen om inzicht te geven in het omgaan en behandelen van persoonlijkheidstoornissen. Slechts weinig mensen hebben een persoonlijkheidsstoornis, maar trekjes van een of meerdere stoornissen heeft vrijwel iedereen. Van der Does geeft waarschuwingen mee: plaats mensen niet te snel in een hokje en benader ze niet op een manier die hen 'dwingt' het beeld van de persoonlijkheidsstoornis te bevestigen. Boodschap van het verhaal: kijk kritisch naar jezelf, je collega of leidinggevende, lach erom en besef: Zo ben ik nu eenmaal!