Diagnose 2025 van Philip J. Idenburg en Michel van Schaik is echt een boek dat je graag in je boekenkast hebt: mooi gebonden en sterk visueel vormgegeven. Het boek is opgedeeld in vijf delen. In Het eerste consult staan de auteurs kort stil bij de huidige situatie van de gezondheidszorg. Kort en krachtig leggen ze uit hoe drie belangrijke markten het huidige zorgsysteem bepalen: de zorgverzekeringsmarkt tussen patiënt en zorgverzekeraar, de zorginkoopmarkt tussen verzekeraars en zorgaanbieders, en de zorgconsumptiemarkt tussen patiënt en zorgaanbieder. In het midden van deze partijen staat de overheid, die de taak heeft de toegang, kwaliteit, doelmatigheid en betaalbaarheid van de zorg te waarborgen. Deze heldere uitleg van de complexe zorgmarkt maakt het boek ook toegankelijk voor mensen die minder bekend zijn met deze sector.
Grote veranderingen doen hun intrede. Het tweede deel, Anamnese: zeventien trends, beschrijft deze ontwikkelingen onder treffende titels. Zo zijn er de trends 'younique', 'one-to-one', 'groener', 'voorkomen', 'googleritis' – enzovoort. De verscheidenheid aan trends maakt duidelijk hoe complex de veranderingen zijn: patiënten vragen meer differentiatie, zonder maatregelen dreigt er een tekort van 450.000 werknemers, de financiering van vastgoed is recent veranderd, de bevolking vergrijst, en ICT en gentechnologie bieden tal van mogelijkheden. Ik vraag me hardop af: waar moet je beginnen om al deze veranderingen het hoofd te bieden?
In het derde deel leggen Idenburg en Van Schaik uit hoe zij op basis van onzekerheden en zekerheden tot drie verschillende scenario's zijn gekomen. Het vierde deel beschrijft deze scenario's in geuren en kleuren. In het ene toekomstbeeld is er een extreme mate van sociale cohesie; ik word er helemaal kriegelig van, zoals iedereen op elkaar let en voor elkaar zorgt! In een ander scenario zijn veiligheid en saamhorigheid ver te zoeken. Als je niet stinkend rijk bent, is het maar te hopen dat je niet ziek wordt! Hoewel ik het onwaarschijnlijk acht dat één van deze scenario's werkelijkheid wordt, illustreren ze prachtig wat de gevolgen kunnen zijn van geopperde beleidsopties – of juist van niets durven kiezen.
Het boek sluit af met tips om op basis van de scenario's de dialoog aan te gaan en de daad bij het woord te voegen. Na het lezen van Diagnose 2025 is mijn vraag welke kant het op moet met de Nederlandse gezondheidszorg helaas niet beantwoord. Wel is het me meer dan ooit duidelijk dat het tijd is om keuzes te maken, en dat die keuzes hoe dan ook pijn gaan doen. Een gewaarschuwd mens telt voor twee. Daarom roep ik iedereen binnen én buiten de zorgsector op: lees dit boek, deel je visie en kom met mij in actie!
