De kaft en titel van het boek Leef! Zingeving, zelfreflectie & levenskunst van filosoof en psycholoog Joep Wijsbek suggereert iets anders dan de inhoud. Je verwacht weer zo’n levenslustig zelfhulpboek compleet met stappenplan dat je wel even vertelt hoe je gelukkig kunt worden. U weet wel in de trant van ‘Zeg ja tegen het leven, zeg maar ja!’ Maar ‘Leef!’ is allesbehalve dat. Het is een tamelijk doorwrocht werk waarin de theorieën van de Oostenrijkse psychiater Viktor Emil Frankl en van de grondlegger van de waarderingstheorie, Hubert Hermans, de basis vormen voor een door Wijsbek ontwikkelde methode om mensen structureel en diepgaand aan zelfreflectie te laten doen.
Frankl is onder managers beter bekend als de overlevende van de holocaust die door Stephen Covey wordt aangevoerd om zijn pleidooi voor pro-activiteit kracht bij te zetten. Terwijl hem door zijn kampbeulen letterlijk alles was afgenomen, ontdekte Frankl dat zij hem één ding in elk geval niet konden afnemen: de vrijheid om een houding te kiezen met betrekking tot zijn lot, de vrijheid om zijn eigen weg te kiezen. Deze vrijheid onderscheidt de mens van dieren en houdt tevens de verplichting in om ons eigen leven vorm te geven. Met deze diepe filosofische gedachten opent Wijsbek zijn boek, dus dan kunt u ongeveer wel nagaan hoe de rest verloopt.
De vraag is natuurlijk of dit erg is. Is het niet juist zo dat als de lezer moeite moet doen en stevig moet nadenken, hij pas dingen ontdekt die echt de moeite waard zijn? Snel en makkelijk gewonnen is tenslotte ook weer zo geronnen. En elke reflectie over waar het in het leven nou echt om draait, is belangrijk en zouden mensen meer moeten doen. Dat laat echter onverlet dat Wijsbek het zijn lezer iets gemakkelijker had kunnen en misschien ook wel moeten maken door zijn ideeën gestructureerder en toegankelijker te presenteren. Maar dat kunnen we Wijsbek niet alleen verwijten, maar zeker ook de uitgever die zijn auteur beter had moeten sturen. Een gemiste kans, helaas.
Over Ben Kuiken
Ben Kuiken is filosoof, schrijver en ontregelaar. Als organisatiefilosoof helpt hij mensen om anders te denken, te kijken en te praten over organisaties en de problemen die daar ontstaan. Ben is auteur van een groot aantal boeken over organiseren, spelen, en filosofie, waaronder De laatste manager, De Organisatiefilosoof, en Het Zinnigste boek dat je ooit zult lezen.