De ondertitel van Goed voor de groep: 'Het eerste zelfhulpboek voor trainers' bracht me even aan het twijfelen. Mijn ervaring met zelfhulpboeken is niet altijd even positief, voornamelijk omdat verwijzingen naar literatuur vaak ontbreken. Gelukkig pakt De Galan dat anders aan. Haar jarenlange ervaring als trainer betekent niet automatisch dat al haar trainingen inmiddels perfect zijn. Een deelnemer die niet wil meewerken, als trainer uit je rol vallen of persoonlijk geraakt worden door een reactie van een deelnemer. Ook De Galan kan nog slapeloze nachten hebben van een training die niet prettig is verlopen. Je eigen gevoeligheden kunnen je – zonder dat je dat doorhebt – aardig in de weg zitten tijdens een training. De blinde vlek zorgt ervoor dat je als trainer uit je rol kunt vallen, te heftig op een deelnemer reageert of juist helemaal stilvalt omdat een deelnemer je uit je evenwicht brengt. In Goed voor de groep worden vijf bekende modellen uit de psychologie naar het trainersvak vertaald: Fight – flight - freeze, Transactionele Analyse, RET, Overdracht en Cognitieve dissonantie. Over de selectie van juiste deze vijf modellen zegt De Galan: 'De belangrijkste reden dat ik juist deze modellen gekozen heb, is dat ik ervaren heb dat ze werken. Ze helpen je te begrijpen wat er gebeurt in lastige situaties en ze geven praktische tips om weer in je rol te komen. Daarnaast vullen ze elkaar aan; elk model beschrijft lastige situaties vanuit een ander perspectief.' De Galan werkt elk model uit in een eigen hoofdstuk, dat volgens een vaste structuur is opgebouwd. Ze start met een korte casus en daarna schetst ze wat er in het hoofdstuk wordt behandeld. Vervolgens bespreekt De Galan de theorie aan de hand van haar eigen ervaringen, ervaringen van collega's en literatuur. Tekst en afbeeldingen ondersteunen elkaar en als lezer word je regelmatig zelf aan denken gezet door tussendoor korte opdrachten uit te voeren. Nadat alle modellen op zichzelf zijn besproken besteedt De Galan in het laatste hoofdstuk aandacht aan het onder vier ogen spreken van een deelnemer. Iets dat door veel trainers nog altijd als lastig en spannend wordt ervaren. Alle eerder besproken modellen passeren nogmaals de revue. De Galan toont aan de hand van (eigen) ervaringen en pakkende voorbeelden aan op welke wijze de vijf modellen kunnen bijdragen aan het succesvol voeren van zo'n gesprek. De twee zeer uitgebreide bijlagen en de aanvullende literatuurlijst waarin wordt verwezen naar literatuur over de gekozen modellen maken dit boek voor mij compleet. Wat mij met name erg aanspreekt is de openheid over de eigen onzekerheden van de auteur en die van haar collega's, de praktijkgerichte voorbeelden en de uitwerking van de modellen Transactionele Analyse en RET. In deze twee modellen zie ik waar mijn blinde vlek als trainer zit, hoe ik die kan vermijden of herkennen en tijdig bijsturen. Met Goed voor de groep heeft De Galan wederom een topboek afgeleverd. Het is een boek dat ik iedere trainer kan aanraden. Wil je weten waarom een deelnemer die te laat komt je zo raakt of waarom je je zo ongemakkelijk voelt bij een kritische deelnemer? Goed voor de groep geeft inzicht in verborgen patronen tijdens jouw trainingen en biedt passende handreikingen.
Over Amber Zwartbol
Amber Zwartbol is onderwijskundige (bij een overheidsinstantie).
