Jugaad innovatie

Sinds 2008 is het crisis in het Westen. De jarenlang vanzelfsprekende groei is gestopt en de bijbehorende welvaart staat onder druk. Er groeit nu een generatie op die het voor het eerst sinds eeuwen misschien wel eens minder gaat hebben dan de ouders. Innovatie op alle fronten is dus essentieel, om welvaart en vooral welzijn te kunnen behouden. Hoe doe je dat, innoveren in tijden van crisis? De drie auteurs van Jugaad Innovatie – Slim en flexibel organiseren naar spectaculaire groei hebben daar een intrigerende visie op. Voor de innovatie-experts Navi Radjou, Jaideep Prabhu en Simone Ahuja, ontstaat innovatie juist uit schaarste en tegenslag. Dat is dus goed nieuws. Jugaad is Hindi voor een ingenieuze en slim geïmproviseerde oplossing. Soortgelijke begrippen blijken in allerlei andere culturen te bestaan, ook westerse, zoals D-I-Y in de VS en Système D in Frankrijk. Het lijkt er echter ernstig op dat we dit door de overvloed van de afgelopen decennia in zijn verleerd. Volgens de auteurs is de innovatie in veel westerse organisaties inmiddels te duur en te inflexibel. Het is daarbij vaak een tamelijk geïsoleerd proces, met te veel focus op patenten. Dit werkt niet meer optimaal in een maatschappij, die in toenemende mate te maken krijgt met schaarste aan financiële middelen, grondstoffen en arbeidskrachten. Tel daar de razendsnelle technologische ontwikkelingen van bijvoorbeeld sociale media nog eens bij op: welkom in een geheel nieuw innovatieklimaat. Om in dit nieuwe klimaat te kunnen overleven biedt Jugaad een survival kit met zes principes: zoek mogelijkheden bij tegenspoed, doe meer met minder, denk en handel flexibel, houd het eenvoudig, verbreed de markt en volg je hart. Deze principes zijn per hoofdstuk in detail uitgewerkt, vertaald in concrete acties en toegelicht met soms hilarische voorbeelden. Wat te denken van een storingsmonteur van de Chinese fabrikant Haier? Hij kwam erachter dat een Chinese boer in een afgelegen streek zijn inmiddels defecte wasmachine had gebruikt om de geoogste aardappelen in te wassen. In plaats van in de gebruiksaanwijzing op te nemen dat de wasmachine niet geschikt is voor het wassen van aardappels, heeft de fabrikant de wasmachine juist aangepast om er ook de oogst in te kunnen wassen. Ook in India bleek deze multi-purpose wasmachine een gat in de markt. Een ander voorbeeld van de Jugaad-mindset is het vieren van mislukkingen, zoals Google doet. Dit leidt tot een risicotolerante cultuur, waarbij niet eindeloos wordt doorgemodderd op een ingeslagen weg die niet blijkt te werken. Mislukkingen komen snel aan de oppervlakte, worden herkend en erkend, waardoor er van kan worden geleerd. Dit alles kan veel geld besparen. Daarnaast kunnen uit mislukkingen met de nodige creativiteit ook zeer succesvolle producten ontstaan, zoals de bekende gele post-it blaadjes van 3M. Waarom is deze manier van denken en innoveren juist nu voor ons van essentieel belang? Vanwege twee ontwikkelingen die elkaar versterken, en voor westerse bedrijven nieuwe en grote markten kunnen betekenen. Enerzijds hebben in het Westen, door vergrijzing en werkloosheid, steeds meer mensen steeds minder te besteden. Anderzijds produceert diezelfde westerse wereld nog steeds zo'n 90 procent van de producten voor het rijkste deel van de wereldbevolking, zo'n 10 procent van de mensen dus. Door dus vanuit principes als meer-met-minder en houd-het-eenvoudig te innoveren, kunnen goedkopere producten worden ontwikkeld voor de 10 procent westerse consumenten die minder te besteden hebben. Daarbij kunnen nóg veel goedkopere producten worden ontwikkeld voor de resterende 90 procent van de wereldbevolking, die nog steeds veel minder te besteden heeft dan de gemiddelde Westerling. Een toenemend aantal westerse bedrijven begint dit in te zien en gevestigde bedrijven als GE en Pepsi Co hebben Jugaad al omarmd. Overigens, nadrukkelijk stellen de auteurs dat Jugaad-innovatie geen vervanging is voor de gangbare westerse wijze van innoveren, met grote budgetten en langjarige trajecten. Het is vooral een complementaire vorm, waarbij werkwijzen als Six Sigma prima als hefboom kunnen fungeren. Samenvattend, Jugaad innovatie richt zich op 'goed genoeg en goed betaalbaar' en is daarmee een baanbrekend boek. We kunnen dit in Nederland al zien in het succes van de low-budget supermarkten Lidl en Aldi. Het is een no-nonsense aanpak, met een combinatie van gezond verstand, oog voor behoeften van de klant, snel iets oppakken en het snel weer loslaten, als het niet blijkt te werken. Dit vereist een vorm van mentale flexibiliteit die in veel grotere organisaties, tot de nok toe gevuld met ISO, Six Sigma, COSO en andere korsetten, opnieuw georganiseerd dient te worden. Eén factor is hiervoor cruciaal: leiderschap. Dit begint me het zien van crisis als kans, met onzekerheid als bondgenoot.