Guido Stompff merkte dat aan de reactie van zijn professor: ‘Alles goed, zolang je het maar geen Design Thinking noemt!’ Stompff bedacht dat het gedachtengoed van Design Thinking bruikbaar is voor niet-ontwerpers, en dat beschrijft hij in zijn boek Design Thinking - Radicaal veranderen in kleine stappen.
De meeste mensen hebben geleerd een probleem aan te pakken door eerst veel informatie te verzamelen en deze informatie grondig te analyseren. We moeten immers het probleem goed begrijpen, of “het probleem achter het probleem” achterhalen. Zitten er gaten in onze informatie? Dan zoeken we verder of op een andere manier. Stel dat we er later achter komen dat we cruciale informatie over het hoofd hebben gezien!
Met Design Thinking leren we door te creëren. Leren door te doen en uit te proberen, wat werkt en wat niet. Het proces van Design Thinking bestaat uit: framing, analyse, ideeontwikkeling, realisatie, reflectie. Het is een iteratief, dus na reflectie zijn we weer terug bij framing. Framing is een belangrijke stap, die het Design Thinking proces onderscheidt van andere processen. Het is ook een lastige stap voor eenieder die nog niet eerder volgens deze methode heeft gewerkt. Daarom besteedt Stompff extra aandacht aan framing.
Framing is onze subjectieve interpretatie van de situatie. Dat doen we onbewust, voor alles. De kunst is om los te komen uit ons huidige denken en andere frames te kiezen. Verschillende frames leiden tot verschillende ontwerpen. Het is een hypothese, die als volgt beschreven kan worden: als we de situatie op deze manier zien …. , dan … Neem eenzaamheid bij ouderen: hoe kijken we naar dit probleem? Is het een probleem dat de familie moet oppakken of verzorgingsinstellingen? Of denken we “Ouderen moeten niet zeuren, er zijn ergere dingen”? Dit zijn verschillende frames, verschillende manieren om naar het probleem te kijken.
Eerst ontwikkelen we een groot aantal frames, in de breedte en dan werken we een aantal frames in de diepte uit. Uiteindelijk is er één frame dat helemaal wordt uitgewerkt. Dit proces beschrijft Stompff als: Getting the right frame (1), Getting the right design (10) en Getting the design right (100). De cijfers 1 – 10 – 100 geven de tijd in dagen weer die nodig is om de fase te voltooien. Daarom willen we het frame niet meer aanpassen als we met het ontwerp verder gaan uitwerken.
We proberen zoveel mogelijk visueel te werken. De frames kunnen we uitbeelden op een frameboard. Van de ontwerpen die we willen testen maken we storyboards of prototypes. We proberen onze ideeën te vertalen in beelden die anderen kunnen begrijpen. In de realisatiestap testen we ons ontwerp met de doelgroep. We passen het ontwerp aan of, als het probleem niet wordt opgelost, het frame. Pas na afloop van de stappen wordt duidelijk welk frame het best was.
Design Thinking gaat niet over producten ontwikkelen, maar het is veel meer een manier van denken van de huidige situatie (ist) naar de toekomstige situatie (soll). Daarmee is deze methode een waardevolle aanpak naast de andere, meer analytische probleemoplosmethoden. Guido Stompff legt de stappen duidelijk uit en geeft daarbij veel voorbeelden.
Bovendien ontbrak het aan een goed boek over Design Thinking in het Nederlands, wat met Design Thinking - Radicaal veranderen in kleine stappen is opgelost. Toch denk ik dat alleen dit boek gebruiken niet genoeg is om zelf aan de slag te gaan met Design Thinking. De kans is groot dat je terugvalt in oude gewoonten, bijvoorbeeld door te analyseren waar dat niet de bedoeling is. Eerst een keer een Design Thinking proces ervaren lijkt me voor veel mensen al een hele eyeopener!
Carla Verwijs is managementconsultant met een specialisatie in kennismanagement.
Over Carla Verwijs
Carla Verwijs is managementconsultant met een specialisatie in kennismanagement.