Algemene beginselen van bestuursrecht

Name: Algemene beginselen van bestuursrecht
Author: G.H. Addink

Gebonden Nederlands 2023 1e druk 9789013169201

Verwachte levertijd ongeveer 6 werkdagen

152,-

In winkelwagen

Samenvatting

Er bestaat een grote afstand tussen burger en bestuur op vele beleidsterreinen; die situatie doet zich ook voor binnen de overheid: tussen de centrale overheid en de decentrale overheden zoals gemeenten, provincies en waterschappen. Dit wordt versterkt onder invloed van globalisering, digitalisering en individualisering.

Gebrek aan aandacht, kennis en begrip van algemene beginselen van bestuursrecht liggen hieraan ten grondslag; er ontbreekt "de maat" die zo essentieel is voor het leveren van maatwerk. In dit unieke overzicht worden die algemene beginselen geïntegreerd besproken. Wat volgt is een pleidooi voor een overheid die optreedt volgens de beginselen van goed bestuur. Wat gebeurt er wanneer een overheid weinig aandacht, kennis en begrip heeft van de algemene beginselen van bestuursrecht? Dan ontstaat er afstand tussen burgers en het bestuur, evenals een verharding van de standpunten op vrijwel alle beleidsterreinen. Het is een al langer levende zorg, die nu pijnlijk zichtbaar wordt op bijvoorbeeld het gebied van belastingen en uitkeringen, de zorg, de woningbouw en de energievoorziening. De oplossing hiervoor ligt dan ook in diezelfde algemene beginselen van bestuursrecht.

In Algemene beginselen van bestuursrecht worden daarom juist die beginselen fundamenteel en geïntegreerd besproken. Het biedt een onmisbare andere benadering – langs de lijnen van rechtsbeginselen – van de vertrouwensproblemen die de overheid heeft. Niet rechtlijnig en met de rug naar de samenleving, maar in een open en rechtvaardige houding naar de burgers.

Ontwikkelingen in het bestuursrecht Al langere tijd worden de drie punten van zorg in het bestuursrecht gesignaleerd:
1- Het gebrek aan kennis en begrip van de eisen van rechtsstaat, democratie en good governance
2- Een sterk onder druk staande wederzijdse vertrouwensrelatie tussen overheid en burger
3- De kwaliteit van de wet- en regelgeving in relatie tot de nationaal-, Europees- en internationaalrechtelijke context

In deze publicatie worden deze zorgen geadresseerd. Dit is de eerste titel waarin de ontwikkeling en de werking van algemene beginselen langs de lijnen van de concepten van rechtsstaat, democratie en good governance op een geïntegreerde wijze en vanuit het brede nationaal, Europees en internationaalrechtelijke perspectief in het Nederlandse taalgebied worden behandeld. Het pleidooi is daarbij als volgt: het is niet meer voldoende om slechts langs de lijnen van behoorlijk bestuur als openbaar bestuur op treden. Het is hoognodig dat volgens de beginselen van goed bestuur wordt opgetreden. Voor wie de praktijk of de theorie van het Nederlandse bestuursrecht beoefent, is Algemene beginselen van bestuursrecht dan ook cruciaal.

Trefwoorden

bestuursrecht rechtsbeginselen overheid wetgeving rechtsstaat goed bestuur democratie rechtszekerheid transparantie verantwoording motivering gelijkheid zorgvuldigheid participatie effectiviteit mensenrechten rechtspraak behoorlijkheid evenredigheid vertrouwen governance awb jurisprudentie willekeur specialiteit ethiek Europa

Trefwoorden

Specificaties

ISBN13:9789013169201

Taal:Nederlands

Bindwijze:gebonden

Aantal pagina's:840

Uitgever:Wolters Kluwer

Druk:1

Verschijningsdatum:23-2-2023

Hoofdrubriek:Juridisch

Jongbloed:Bestuursrecht [algemeen]

Lezersrecensies

Wees de eerste die een lezersrecensie schrijft!

Schrijf een recensie

Uw cijfer

?

Log in om te stemmen

Inhoudsopgave

U kunt van deze inhoudsopgave een PDF downloaden

Voorwoord (p. XI)

DEEL I ALGEMENE ASPECTEN VAN ALGEMENE RECHTSBEGINSELEN (p. 1)
Inhoudsopgave: Algemene introductie en hoofdstuk 1 (p. 3)

Hoofdstuk 1 Ontstaan en ontwikkelingen (p. 17)
1.1 Introductie
1.2 Ontstaan algemene beginselen van bestuursrecht
1.3 Ontwikkelingen wetgeving, rechtspraak en literatuur in het pre-Awb-stadium
1.4 Drie ontwikkelingslijnen van algemene beginselen; opvattingen in de literatuur
1.5 Codifi catie algemene bestuurswetgeving; maatschappelijke ontwikkelingen
1.6 Algemene beginselen van bestuursrecht; Europese en internationale context

Hoofdstuk 2 Enkele rechtstheoretische concepten; rechtsgeldigheid van rechtsbeginselen (p. 45)
2.1 Introductie
2.2 Natuurrecht en rechtspositivisme als algemene benaderingen
2.3 Natuurrecht en rechtspositivisme in Nederland
2.4 Begrippen- en belangenbenadering
2.5 Dualiteit van de term recht

Hoofdstuk 3 Begrippen, concepten en algemene rechtsbeginselen (p. 65)
3.1 Introductie
3.2 Enkele begrippen: idee, concept, beginsel, principe en zede
3.3 Concepten rechtsstaat, democratie en good governance (goed bestuur)
3.4 Bestuursmoraal en bestuursethiek
3.5 Algemene rechtsbeginselen in privaat-, straf- en staats- en bestuursrecht
3.6 Ontstaan algemene beginselen van bestuursrecht

Hoofdstuk 4 Algemene rechtsbeginselen in de bestuursrechtpraktijk: verschillende functies en benaderingen (p. 99)
4.1 Introductie
4.2 Benadering van de toetsende rechter en vierde macht instellingen; beginselen behoorlijke rechtspleging, goede procesorde, behoorlijkheid
4.3 Benadering van het instrumentele (de)centrale bestuur; algemene rechtsbeginselen, algemene rechtsbeginselen van behoorlijk en van goed bestuur
4.4 Benadering van de harmoniserende en codifi cerende wetgever; algemene beginselen van bestuursrecht, beginselen van behoorlijke en van goede wetgeving
4.5 Consequenties van onderscheiden benaderingen

Hoofdstuk 5 Samenhang algemene rechtsbeginselen van bestuursrecht (p. 131)
5.1 Introductie
5.2 Algemene rechtsbeginselen als rechtsidee vanuit perspectief drie rechtstheoretische benaderingen en drie dimensies van het recht
5.3 Verbijzondering van algemene rechtsbeginselen via algemene beginselen van behoorlijk bestuur en algemene beginselen van goed bestuur
5.4 Van algemene rechtsbeginselen naar beginselen van behoorlijk en van goed (met inbegrip van behoorlijk) bestuur

DEEL II ALGEMENE BEGINSELEN VAN BEHOORLIJK BESTUUR (p. 139)
Inhoudsopgave: Algemene introductie deel II en hoofdstukken 6-14 (p. 141)

Hoofdstuk 6 Het verbod van détournement de pouvoir en het specialiteitsbeginsel (p. 155)
6.1 Introductie
6.2 Ontstaan en ontwikkeling in de wetgeving
6.3 Ontstaan en ontwikkeling in de rechtspraak
6.4 Inhoud en benaderingen in de literatuur
6.5 Recente algemene bestuursregelgeving, rechtspraak en literatuur

Hoofdstuk 7 Het verbod van willekeur en het redelijkheidsbeginsel (p. 185)
7.1 Introductie
7.2 Ontstaan en ontwikkeling in de wetgeving
7.3 Ontstaan en ontwikkeling in de rechtspraak
7.4 Inhoud en benaderingen in de literatuur
7.5 Recente algemene bestuursregelgeving, rechtspraak en literatuur

Hoofdstuk 8 Het rechtszekerheidsbeginsel (p. 217)
8.1 Introductie
8.2 Ontstaan en ontwikkeling in de wetgeving
8.3 Ontstaan en ontwikkeling in de rechtspraak
8.4 Inhoud en benaderingen in de literatuur
8.5 Recente algemene bestuursregelgeving, rechtspraak en literatuur

Hoofdstuk 9 Het vertrouwensbeginsel (p. 243)
9.1 Introductie
9.2 Ontstaan en ontwikkeling in de wetgeving
9.3 Ontstaan en ontwikkeling in de rechtspraak
9.4 Inhoud en benaderingen in de literatuur
9.5 Recente algemene bestuurswetgeving, rechtspraak en literatuur

Hoofdstuk 10 Het gelijkheidsbeginsel (p. 277)
10.1 Introductie
10.2 Ontstaan en ontwikkeling in de wetgeving
10.3 Ontstaan en ontwikkeling in de rechtspraak
10.4 Inhoud en benaderingen in de literatuur
10.5 Recente algemene bestuursregelgeving, rechtspraak en literatuur

Hoofdstuk 11 Het evenredigheidsbeginsel (p. 317)
11.1 Introductie
11.2 Ontstaan en ontwikkeling in de wetgeving
11.3 Ontstaan en ontwikkeling in de rechtspraak
11.4 Inhoud en benaderingen in de literatuur
11.5 Recente algemene bestuursregelgeving, rechtspraak en literatuur

Hoofdstuk 12 Het zorgvuldigheidsbeginsel (p. 355)
12.1 Introductie
12.2 Ontstaan en ontwikkeling in wetgeving
12.3 Ontstaan en ontwikkeling in rechtspraak
12.4 Inhoud en benaderingen in de literatuur
12.5 Recente algemene bestuurswetgeving, rechtspraak en literatuur

Hoofdstuk 13 Het motiveringsbeginsel (p. 411)
13.1 Introductie
13.2 Ontstaan en ontwikkeling in de wetgeving
13.3 Ontstaan en ontwikkeling in de rechtspraak
13.4 Inhoud en benaderingen in de literatuur
13.5 Recente algemene bestuursregelgeving, rechtspraak en literatuur

Hoofdstuk 14 Samenhang algemene beginselen van behoorlijk bestuur (p. 449)
14.1 Introductie
14.2 Algemene beginselen van behoorlijk bestuur: nuances van afzonderlijke beginselen
14.3 Samenhang tussen algemene beginselen behoorlijk bestuur
14.4 Ddp-beginsel en redelijkheidsbeginsel
14.5 Rechtszekerheidsbeginsel en vertrouwensbeginsel
14.6 Gelijkheidsbeginsel en evenredigheidsbeginsel
14.7 Zorgvuldigheidsbeginsel en motiveringsbeginsel
14.8 Afsluitende opmerkingen samenhang algemene beginselen behoorlijk bestuur

DEEL III ALGEMENE BEGINSELEN VAN GOED BESTUUR (p. 467)
Inhoudsopgave: Algemene introductie deel III en hoofdstukken 15-22 (p. 469)

Hoofdstuk 15 Algemene beginselen van goed bestuur in Nederland (p. 485)
15.1 Introductie
15.2 Een overzicht van goed bestuur
15.3 Begrippen rechtsstaat, democratie en goed bestuur
15.4 Bestuursrechtelijk concept van goed bestuur
15.5 Inhoud algemene beginselen van goed bestuur in het Nederlands bestuursrecht
15.6 Algemene beginselen van goed bestuur vanuit een rechtsvergelijkend perspectief

Hoofdstuk 16 Het behoorlijkheidsbeginsel (p. 517)
16.1 Introductie
16.2 Ontwikkeling van het behoorlijkheidsbeginsel
16.3 Het idee van behoorlijkheid
16.4 Specifi catie van het behoorlijkheidsbeginsel
16.5 Recente toepassingen van het behoorlijkheidsbeginsel

Hoofdstuk 17 Het transparantiebeginsel (p. 539)
17.1 Introductie
17.2 Ontwikkeling van het transparantiebeginsel
17.3 Het idee van transparantie
17.4 Specifi catie van het transparantiebeginsel
17.5 Recente toepassingen van het transparantiebeginsel

Hoofdstuk 18 Het participatiebeginsel (p. 583)
18.1 Introductie
18.2 Ontwikkeling van het participatiebeginsel
18.3 Het idee van participatie
18.4 Specifi catie van het participatiebeginsel
18.5 Recente toepassingen van het participatiebeginsel

Hoofdstuk 19 Het effectiviteitsbeginsel (p. 623)
19.1 Introductie
19.2 Ontwikkeling van het effectiviteitsbeginsel
19.3 Het idee van effectiviteit
19.4 Specifi catie van het effectiviteitsbeginsel
19.5 Recente toepassingen van het effectiviteitsbeginsel

Hoofdstuk 20 Het verantwoordingsbeginsel (p. 653)
20.1 Introductie
20.2 Ontwikkeling van het verantwoordingsbeginsel
20.3 Het idee van verantwoording
20.4 Specifi catie van het verantwoordingsbeginsel
20.5 Recente toepassingen van het verantwoordingsbeginsel

Hoofdstuk 21 Het mensenrechtenbeginsel (p. 675)
21.1 Introductie
21.2 Ontwikkeling van het mensenrechtenbeginsel
21.3 Het idee van mensenrechten
21.4 Specifi catie van het mensenrechtenbeginsel
21.5 Recente toepassingen van het mensenrechtenbeginsel

Hoofdstuk 22 Samenhangende behandeling algemene beginselen van goed bestuur (p. 713)
22.1 Introductie
22.2 Goed bestuur en concepten van rechtsstaat en democratie
22.3 Nuances van algemene beginselen van goed bestuur
22.4 Samenhang tussen algemene beginselen van goed bestuur
22.5 Nieuwe beginselen van goed bestuur: égalité, integriteit en responsiviteit

Literatuur (p. 741)
Jurisprudentie (p. 779)
Rapportenregister (p. 811)
Trefwoordenregister (p. 813)