Onder de loep

Voorwoord VII
Verantwoording XII
Dankwoord XIV

Deel I Visie op psychiatrie 1
Hoe normaal is normaal? 2
Psychiatrie als holistische vorm van geneeskunde 5
De maatschappelijke functie van psychiatrie 9
Maatschappelijk belang van grenzen en zelfcontrole 12
Wat verstaat men in dit verband onder een grens? 13
Grenzen en zelfcontrole 13
Grenzen en gezag 14
Grenzen spelen in de opvoeding een belangrijke rol 14

Deel II Behandelaspecten 17
Pillen, praten of regelen 18
Psychose en betekenis 21
Mitsen en maren rond medicatie 24
Fysiek contact in de hulpverlening, een herwaardering 28
Passende behandelomgeving in de kliniek 32
‘Dan dwing je ze toch?’ Therapeutische mogelijkheden van dwang 36
Dwang volgens de psychologische invalshoek 37
Dwang volgens de sociologische invalshoek 37
Dwang volgens het biologisch/medicamenteuze model 38
Drang: behandeling met een stok achter de deur 40

Deel III Behandelaars 43
Reflectie in klinische behandelteams 44
Het conflict van plichten 48
Gebrekkige samenwerking bij gecompliceerde psychiatrische problemen 51
De financiering van de psychiatrische zorg kritisch bekeken 55
Out of the box 59

Deel IV Forensische psychiatrie 63
Forensische psychiatrie in het kort 64
Delictpreventie begint vóór het eerste delict 67
Verband tussen stoornis en delict 70
Toerekeningsvatbaarheid en Pro Justitia Rapportage 72
Pro Justitia Rapportage en medewerking van de verdachte 74
Godsdienstwaan, gedeelde psychose en geweld 77

Deel V Behandeling in de forensische kliniek 83
Basisregels en morele uitgangspunten voor behandeling 84
Beveiligende zorg: behandelen en beveiligen als één proces 87
Begrenzen als therapeutische interventie 89
Begrenzen en autonomie 91
Begrenzen of onderdrukken 92
Geweldshantering in de forensische kliniek 93
Belang van empathie binnen de forensische hulpverlening 96
Resultaatsverplichting of zorgvuldigheidsverplichting? 98

Deel VI Zorg in detentie 101
Tijdgebonden straf en niet-tijdgebonden tbs 102
De gevangenis als sociale gemeenschap 104
Behandelgevangenis 108
Wat heeft onderzoek opgeleverd? 110
Ter afsluiting nog enkele aandachtspunten 111

Deel VII Forensisch-psychiatrische behandelaars 113
Positie van forensisch-psychiatrische hulpverleners 114
Angst voor resocialisatie bij behandelaars 117
De-professionalisering 120
Een veilige resocialisatie gaat iedereen aan 124

Bijlagen 129
A. Voorstellen ter verbetering van de psychiatrische zorg 130
B. Probleemomschrijving 130
- Plaatsbepaling van de psychiatrie 130
- De organisatie van de zorg 131
- De financiering van de zorg 132
- Overbelasting en leegloop van hulpverleners 134

Literatuur 135