Aandacht voor verschil op school

Voorwoord XI
Door T.Y.S. Lama Gangchen Rinpoche
Tibetaanse Lama Healer
Inleiding XII
Leeswijzer XIV
Hoofdstuk 1 Kitlyns verhaal XIV
Hoofdstuk 2 Beschermjassen XIV
Hoofdstuk 3 Omgaan met diversiteit in de klas XIV
Hoofdstuk 4 Het belang van familie XIV
Hoofdstuk 5 Impact van ingrijpende gebeurtenissen XV
Hoofdstuk 6 Empathie in de klas XV
Hoofdstuk 7 Hoe krijg je verhalen op tafel? XV
Hoofdstuk 8 Aan de slag XV
Tips voor verdieping en verbreding XV

1 Kitlyns verhaal 1
Bij de nonnen 2
Ouderbetrokkenheid 2
Middelbare school 3
Beroepskeuze 4
Familie is belangrijk 5
Eten is een beschermjas 6
Cultuurbegrip 7
Kinderen zijn expert over hun familie 7
Tot slot 8

2 Beschermjassen 9
Wat zijn beschermjassen? 10
Het ontstaan van Beschermjassen 10
Een veilige omgeving creëren 11
Praktische methoden 12
Insluiten, vrij van oordelen 14
Een biologisch proces 15
Beschermjassen voor leerkrachten 16
Tot slot 17

3 Omgaan met diversiteit in de klas 19
Nederlands onderwijs in de jaren ’20 20
Onderwijs voor iedereen 24
Anders kijken naar leerlingen 26
De school versus de familie van de leerling 29
‘Vreemde anderen’ in de klas 30
Uitsluiting ontrafelen 31
Veiligheid bieden op school 32
Tot slot 34

4 Het belang van familie 37
Verlies van familiebesef 38
Ik- en wij-gerichte familiesystemen 39
Communicatie 40
Familieorganisatie 42
Ontregelaars 43
Parallellen tussen school en familie 44
Aandacht voor familie op school 45
Bewustzijn over opvattingen 46
Tot slot 47

5 Impact van ingrijpende gebeurtenissen 49
Aandacht voor verlies 50
Rite de passage 50
Kwetsbaarheid in de liminele fase 52
Migratie: een bijzondere levensfaseovergang 53
Generaties in families 54
Generaties op school 55
Verbinden in de liminele ruimte 56
Op zoek naar de kernwaarden van school 57
Tot slot 59

6 Empathie in de klas 61
Moraal is ouder dan de mens 62
Het vermogen je te verplaatsen in de ander 62
Egoïsme versus altruïsme 63
Wat kinderen nodig hebben 64
Empathie op school 64
Wat doet trauma met ons empathisch vermogen? 65
Wisselen van perspectief 66
Mimetische vermogens en etnocentrische reflexen 68
Heilige huisjes 68
Je hernemen en in verbinding blijven 69
Waar word je geraakt? 71
Liefde als basis voor zelfvertrouwen 72
Lessen in empathie en compassie: niet-formele educatie 73
Tot slot 75

7 Hoe krijg je verhalen op tafel? 77
Het belang van je verhaal kennen 78
Couscouspedagogiek of cultureel responsief lesgeven? 80
Veiligheid ervaren en creëren 81
Verhalen van jonge kinderen in de klas 82
Verhalen van wat oudere leerlingen 84
De leerlingbegeleiding 85
Het maken van een genogram 87
De levenslijn en contextvragen 88
Ouders en familie betrekken 89
Tot slot 91

8 Aan de slag 93
Een model 94
Kitlyns verhaal 94
Beschermjassen 95
Omgaan met diversiteit in de klas 95
Families 96
Veranderingen 96
Empathie 97
Het verhaal 97
Tot slot 98

Woord van dank 100
Over de auteurs 101
Bronnen 102