Ook Foppe is maar een mens. Na het teleurstellende optreden van Jong Oranje op de Olympische Spelen in Peking liet hij zich tamelijk negatief uit over twee spelers: Evander Sno en Royston Drenthe. Die wilde hij een tijdje niet meer zien, want, zo vertelde hij in de media, ze hadden de sfeer in China behoorlijk verziekt. Nu, bijna een jaar later, zegt hij: ‘Je moet na de wedstrijd nooit iets zeggen over individuele spelers. Guus Hiddink is daar een kei in. Het team als geheel heeft gefaald, hij zal nooit individuele spelers als schuldige aanwijzen. Althans niet in het openbaar.’
Blijkbaar heeft De Haan geleerd van de affaire Drenthe-Sno. En dus beperkt De Haan zich vanmiddag maar tot een paar algemene uitspraken over ‘de jeugd van tegenwoordig’. De voormalige voetbalcoach spreekt op het eerste Enterprise Information Management Event omdat zijn stichting Score wordt gesponsord door de organisator van dit evenement, IT-dienstverlener VLC. Niet dat Foppe nou veel verstand heeft van informatiemanagement, zegt hij maar meteen op die bekende ontwapende manier van hem, maar hij kan natuurlijk altijd wel wat vertellen over hoe dat nou gaat, informatie delen voor een grote wedstrijd.
Bijvoorbeeld voor die kwartfinale tegen Argentinië tijdens de Spelen in China. De trainer, Foppe dus, heeft de beelden van Argentinië dan al bijna honderd keer bekeken en hij weet hoe zij zullen spelen. Hij heeft ook al ruim voor de wedstrijd zijn opstelling klaar. Maar dan: hoe krijg je die informatie in de hoofden van de spelers? En liefst voor de wedstrijd, want tijdens de wedstrijd kun je als coach weinig meer uitrichten. ‘Dan zit je aan de kant alleen maar gek te worden.’
Het probleem is alleen: de spelers lijken helemaal niet zo bezig met de wedstrijd. ‘Ze lopen de hele dag met zo’n ding op hun kop en zo’n telefoontje op zak en ze zijn razendsnel afgeleid. Heel vluchtig, allemaal. Ze hebben ook nauwelijks interesses, behalve in voetbal, daar weten ze dan weer alles van. Voor een belangrijke wedstrijd doen we altijd een quiz en dan weten ze de gekste dingen. Ze zijn een beetje bedorven, en dat is jullie schuld,’ zegt hij tegen de zaal met voornamelijk pakken. ‘Ze zijn niet loyaal aan een club, maar wel aan mensen. En ze hebben enorm veel behoefte aan duidelijkheid en structuur.’
Maar goed, daar sta je dus, als coach, met je opstelling. ‘Wat je in ieder geval niet moet doen, is ze overladen met informatie. Dat deed ik vroeger: laten zien wat ik allemaal wel wist. Dan zie je zo’n glazige blik in die ogen ontstaan. Niet doen dus, je moet de informatie heel erg doseren, niet te veel tegelijk en iedereen in zijn eigen tempo. Dus wat ik dan deed was die papieren vellen met de opstelling ophangen in de eetzaal van het hotel. Daar lopen ze drie keer per dag voorbij, dus dan kunnen ze er al een beetje naar kijken. En sommige jongens doen dat ook, en anderen kijken er nog niet naar om. Ook goed, ieder zijn eigen manier. En de volgende dag neem je de verdediging apart, en de spits enzovoorts, en dan spreek je door wie wat doet en als hij dit doet, wat doe jij dan? En dan ga je oefenen. En zo probeer je van dag op dag naar die wedstrijd toe te leven.’
Het mocht allemaal niet baten. Nederland werd overlopen door de Argentijnen en verloor de wedstrijd met 2-1. ‘Een van de problemen was Babel. Een goeie jongen hoor, maar veel te ijverig. Hij ging helpen in de verdediging, terwijl hij nu juist voorin moest blijven om de verdediging van de Argentijnen bezig te houden. Dan kun je in de rust heel erg boos worden, maar dan raakt die jongen helemaal geen bal meer. Dus heb ik tegen hem gezegd: Babel, jongen, je doet het hartstikke goed. Maar je mag het wel wat rustiger aan doen. Ga maar lekker als een luipaard op je rug in die spits liggen wachten op je kans.’ Zo probeer je die jongen nog wat te sturen. Dat hielp ook geen ene sier, natuurlijk.’
Wat De Haan maar wil zeggen, is: iedereen gaat anders met informatie om en dat proces is heel moeilijk te sturen, te managen dus. Of de organisatoren van het Enterprise Information Management Event dit ook wilden horen, werd niet duidelijk.
Over Ben Kuiken
Ben Kuiken is filosoof, schrijver en ontregelaar. Als organisatiefilosoof helpt hij mensen om anders te denken, te kijken en te praten over organisaties en de problemen die daar ontstaan. Ben is auteur van een groot aantal boeken over organiseren, spelen, en filosofie, waaronder De laatste manager, De Organisatiefilosoof, en Het Zinnigste boek dat je ooit zult lezen.