Een verklaring voor verschillen in prestaties tussen mannen en vrouwen is ‘stereotype threat’. Volgens dit idee kan een vooroordeel als ‘vrouwen zijn slecht in wiskunde’ ervoor zorgen dat vrouwen extra met dit stereotype bezig zijn, waardoor ze minder goed presteren. Vooral op momenten van toenemende druk is dit funest, bijvoorbeeld tijdens het maken van een wiskundetoets.
Maar het idee van stereotype threat is recent aan het wankelen gebracht door een van de grootst opgezette studies naar het effect. In dit onderzoek nam de prestatie van meisjes nam niet af na het horen van het dreigende vooroordeel dat hun brein ‘niet geschikt was voor wiskunde’. Bovendien scoorden de meisjes slechter dan jongens, of ze nu met een vooroordeel waren geconfronteerd of niet.
Hoewel stereotype threat in sommige gevallen op kan treden, waarschuwen onderzoekers ervoor dat we ons blind staren op de manier waarop beeldvorming prestaties beïnvloedt. De onderwijscampagnes die zich richten op vrouwelijke rolmodellen en positieve beeldvorming over meisjes en techniek hebben geen enkel resultaat opgeleverd, stelt onderzoeker aan de Leeds University Gijsbert Stoet in het NRC. Sterker nog, volgens Stoet kiezen zelfs steeds minder meisjes voor technische studies.
Stoet: ‘Die overmatige aandacht voor stereotype threat gaat ten koste van andere mogelijkheden. Het is vloeken in de kerk, maar misschien zijn jongens werkelijk beter in wiskunde. Jongens en meisjes hebben vaak ook andere interesses, andere leerstijlen. Probeer het eens via die weg. Laat meisjes wiskunde leren op een manier die meer aansluit bij hun interesses. Maar staar je niet blind op een theorie die buiten alle proporties is opgeblazen.’