De auteurs van 'Change management', Lievers en Lubberding, hebben ervoor gekozen in deze behoefte te voorzien door een groot aantal casussen en voorbeelden in hun boek op te nemen. En dan niet zo maar een regel of tien per keer; een casus beslaat in dit boek gemakkelijk een hele pagina en meer.
Centraal in het boek 'Change management' staat het door Lievers en Lubberding ontwikkelde Integraal organisatieveranderings- of IOV-model, dat inzicht wil geven in de samenhang van alle aspecten die bij veranderingen in organisaties in acht genomen moeten worden. De auteurs onderscheiden zes hoofdaspecten: fit, niveaus, fasering, relatie, netwerk en instrumenten.
Onder 'fit' verstaan zij de concrete invulling van de zogenaamde bestaansvoorwaarden van een organisatie: bestaansrecht, inrichting en leefbaarheid. Met 'niveaus' worden drie niveaus van verandering bedoeld. Anders gezegd: als iets wilt veranderen, moet je je niet alleen tot de structuur beperken of gedragsverandering, maar moet je ook naar de functies kijken. En dat blijkt in de praktijk een belangrijk advies.
Veel organisatieadviesbureaus beperken zich immers tot een van beide benaderingen. Wie Lievers en Lubberding gelezen heeft, weet dat dat fout is en vrijwel zeker tot brokken leidt. Organisatieverandering verloopt in fasen, leert dit boek verder. Drie om precies te zijn en veel lezers kenden ze al: unfreezing, moving en freezing.
Onderhoud de functionele relaties goed, luidt een volgend advies, wat zoveel betekent als: vraag je af wie welke rol speelt in de organisatie en respecteer deze zoveel mogelijk. Verder is je netwerk belangrijk. Netwerk wordt hier gezien als de hoofdverzameling van alle functionele relaties. Het laatste advies is even relevante als vanzelfsprekend: kies de juiste veranderingsinstrumenten. '
Change management' is een boek dat zeker niet misstaat in de boekenkast van iedereen die met organisatieverandering te maken heeft; ook managers met ervaring. Voor deze doelgroep kan het dienst doen als een soort checklist van alles waarmee je rekening moet houden in het ingewikkelde proces dat verandermanagement heet. Als we de auteurs in hun 'Woord vooraf bij de derde druk' mogen geloven heeft hun boek, en dan vooral het IOV-model, zijn gebruikswaarde inmiddels ruimschoots bewezen. Dat wil ik best geloven, maar ik vond de gehanteerde begrippen niet altijd even helder; ook niet waar ze in heldere, goed herkenbare casussen werden toegelicht. Anderzijds geeft juist die casuïstiek het boek een belangrijke meerwaarde.
Over Bert Peene
Bert Peene werkte jarenlang als kerndocent bij IMAGO Groep, Via Vinci Academy en C-Lion, opleiders voor het onderwijs. Daarnaast voerde hij als zelfstandige opdrachten op het gebied van organisatieontwikkeling uit in profit en non-proft. Tegenwoordig werkt hij als free lance docent en schrijft hij voor diverse bladen over managementliteratuur.