Hoe komt het toch dat zo veel organisaties maar een klein deel van hun capaciteiten benutten, vraagt Buck Jüch zich af in het voorwoord van zijn boek ‘SUMMIT’. Zijn antwoord laat hij er meteen op volgen. Maar al te vaak verschuilen mensen en bedrijven zich achter beperkingen die anderen hen hebben opgelegd of die zij zelf hebben gecreëerd. Wij hebben allemaal de neiging in onze comfortzone te blijven hangen. Wij schuwen de verandering die nodig is om topprestaties neer te zetten. Daardoor realiseren we maar een klein deel van ons potentieel, en dat is zonde.
Een expeditie naar de hoogste bergtop van het Afrikaanse continent, zoals Buck Jüch die heeft ondernomen, kan niet anders dan een mens uit die comfortzone halen. Voor Jüch was de beklimming van de Kilimanjaro een helder en concreet doel, een uitdaging waarvoor hij alle capaciteiten moest aanspreken die hij in zich had. Niet alleen fysiek, maar ook psychisch. Dat leerde hem dat wij allemaal in staat zijn onszelf te overtreffen en meer te doen dan wij zelf denken te kunnen. Als wij de moed, de verbeeldingskracht en de focus maar op weten te brengen.
Het beklimmen van de Kilimanjaro dient in het boek van Jüch als metafoor voor het bereiken van een ambitieus zakelijk doel, voor het halen van een target, voor het neerzetten van een resultaat. Tijdens zijn expeditie wordt het hem duidelijk dat alle relevante elementen van die onderneming te vergelijken zijn met stappen en processen in het bedrijfsleven. Het bijzondere van de beklimming is dat al die stappen daar zo tastbaar en meetbaar zijn. En omdat die berg zo echt is, zegt Jüch, is hij ook meedogenloos in zijn confrontatie en geeft hij steeds concrete feedback. ‘Je weet voortdurend waar je bent in relatie tot je doel: het halen van de top.’
Jüch, die in 2006 afscheid nam als directeur sales en marketing van ISS Facility Services, heeft zijn boek geschreven voor bestuurders, ondernemers en managers die zich niet meer willen laten leiden door het denken in beperkingen maar die hun bedrijf tot grote hoogte willen brengen. Vandaar de ondertitel: Een gids voor managers op weg naar de top. De eigenlijke titel, SUMMIT, is een acroniem voor de zes stappen uit het verandermodel dat Jüch voor, tijdens en na de beklimming ontwierp. Dat zijn Strategie, Urgentie, Mensen, Middelen, Indicatoren, en Triomfen.
Om spannende doelen te bereiken, zul je die eerst moeten definiëren. Wanneer je niet weet wat je doel is, zul je er nooit komen! Vervolgens is het zaak de mensen om je heen te inspireren met je mee te gaan op je ontdekkingstocht. Je zult je voortdurend moeten afvragen wie je mee wilt nemen naar boven en hoe je deze mensen gemotiveerd houdt. Ook is het van belang dat je randvoorwaarden stelt en gebruikmaakt van de juiste middelen, zodat de tocht zo soepel mogelijk verloopt. Onderweg wil je natuurlijk weten of je op schema ligt en hoe de teamleden in hun vel zitten. Aan de hand van indicatoren kun je de route aanpassen of verleggen. Uiteindelijk zul je samen met je team de ultieme top bereiken. Dit succes moet natuurlijk worden gevierd, zowel met de leden van je team als met andere betrokkenen.
Succes, concludeert Jüch, is niet het enige resultaat van de expeditie. Minstens zo belangrijk is ook de basale wetenschap dat vanaf nu alles mogelijk is: ‘Iedere uitdaging kan worden aangegaan, geen top is te hoog.’
Voor doorgewinterde verandermanagers zal het SUMMIT-model dat Jüch voorstelt geen openbaring zijn. Daarvoor bevat het te weinig nieuws. Zoals Jüch niet de eerste is die de Kilimanjaro heeft beklommen, zo is SUMMIT niet het eerste boek over ‘change management’. Toch blijft het van begin tot eind boeien en uiteindelijk beklijft de boodschap nog ook - en dat is meer dan je van menige andere titel over dit onderwerp kunt zeggen.
De kracht van dit boek is de persoonlijke ervaring die eraan ten grondslag ligt en die in ieder hoofdstuk van de pagina’s spat. Het theoretische verhaal loopt steeds het risico abstract en voorspelbaar te worden, maar steeds heeft Jüch een anekdote paraat over de expeditie of een voorbeeld uit zijn verleden als manager waarmee hij een onverwacht accent legt of wat extra verdieping aan het geheel geeft. Daardoor slaagt hij waar andere auteurs falen.
Wat dat betreft is het jammer dat Jüch ervoor heeft gekozen om het verslag dat hij over de eigenlijke Kilimanjaro Expeditie schreef als afzonderlijk hoofdstuk aan het slot van zijn boek op te nemen. Doordat hij in de voorafgaande hoofdstukken al zo royaal uit zijn ervaring put, komt het integrale verslag nu een beetje als mosterd na de maaltijd. Alsof zijn eigen neiging om als schrijver in zijn comfortzone te blijven hem daar parten heeft gespeeld.
Over Pierre Spaninks
Pierre Spaninks (Eindhoven, 1955) was tot zijn pensionering in 2021 zelfstandig professional in journalistiek en communicatie. Hij kreeg landelijk bekendheid als ZZP-expert. Voordien had hij gewerkt in het hoger onderwijs en de consultancy. Hij studeerde Tekstwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam en volgde op Harvard het Senior Manager in Government Program. Tegenwoordig legt hij zich toe op de Egyptologie.