Instellingen en bedrijven zien steeds vaker in dat logistiek belangrijk is. Productieprocessen waren vroeger niet zo ingewikkeld; alles was gemakkelijk te overzien en gebeurde kleinschalig. Tevens veranderde de wereld niet zo snel als vandaag, waardoor er veel kennis en ervaring was. Mensen kochten maar weinig goederen en diensten omdat ze minder geld hadden. Tegenwoordig is de hele wereld ons werkterrein. Gebeurt er vandaag iets in de USA, dan heeft dat direct consequenties in bijvoorbeeld China en Europa.
We merken dat er vaker meer op elkaar moet worden afgestemd. Omdat alles sneller verandert, telt de ervaring minder en verouderen goederen sneller. Hierdoor is er overal veel meer concurrentie.
In 'Logistiek voor dienstverlenende organisaties' zet Jan Engelbregt een aantal inzichten en invalshoeken van logistiek op een rij. Bij het maken van producten (goederen, diensten en informatie) neemt het belang van planning toe. Wachttijden kosten namelijk alleen maar geld. En dan heb ik het nog niet over de ergernis die het wachten zelf met zich mee brengt - zowel voor klant als leverancier. Leveranciers moeten producten steeds sneller bij cliënten kunnen afleveren, ook al bevinden die zich aan de andere kant van de wereld. Daarnaast worden er voortdurend hogere eisen gesteld aan de gehele keten om meer te doen met minder energie en grondstoffen en bovendien met minder afval.
Engelbregt heeft de onderwerpen uit 'Logistiek voor dienstverlenende organisaties' gebaseerd op projecten uit de praktijk. Dit blijkt direct uit zowel de opbouw als de herkenbaarheid van de besproken inzichten. Naast de behandeling van logistieke basiskennis, bespreekt Engelbregt de organisatorische en managementaspecten van het logistieke vakgebied.
De auteur richt zich vooral op de dienstverlenende processen, waaronder de vraag hoe u de logistiek in dienstverlening kunt verbeteren, inclusief de toepassing en invoering van logistieke gereedschappen. Na uitleg over het ontstaan en de inhoud van het vak logistiek, leert Engelbregt de lezer denken in processen en modellen. Aangezien logistieke systemen veelal complex zijn, is het van cruciaal belang om de vaak kriskras door de organisatie lopende logistieke processen te leren doorgronden.
Dit geldt niet alleen voor goederen- en informatieprocessen, maar ook voor patiëntenstromen. Veel ziekenhuizen worstelen met hun logistieke processen. Omdat de behoefte en wens van de patiënt centraal staan, veranderen ziekenhuizen hun zorg van aanbod- naar vraaggestuurd. Hierdoor ontstaat de noodzaak tot efficiency en dus de noodzaak tot veranderen. Van het management vraagt dit kennis van logistieke processen en vaardigheden om de omslag te maken naar zorglogistieke bedrijfsvoering.
Ter ondersteuning van de beginnende logisticus en om een compleet logistiek boekwerk af te leveren, geeft Engelbregt ook uitleg over bekende logistieke formules, zoals de formule van Camp en die van Little. Om de verzamelde gegevens te kunnen interpreteren, dient u wel te kunnen analyseren. Hiermee helpt Engelbregt de lezer ook voldoende door u onder andere analyse-instrumenten aan te reiken: de Pareto-analyse, Z-charts en het visgraatdiagram. Dit doet hij in begrijpelijke teksten en met praktijkvoorbeelden. Na de interne analyse volgt de externe analyse om te bepalen wat er bij cliënten speelt en wat de concurrentie doet. Wederom de nodige instrumenten, om u vervolgens mee te nemen naar het prognosticeren. Om budgetten vast te kunnen stellen, zult u trends moeten herkennen.
Eerder noemde ik al de noodzaak tot veranderen in ziekenhuizen. Als organisatieadviseur kent Engelbregt de klappen van de zweep en weet wat u dan tegenkomt. Waarschijnlijk besteedt hij daarom een volledig hoofdstuk aan veranderingsmanagement, cultuur en weerstanden. Logistiek gaat over het beheersen en het constant verbeteren van stromen.
Engelbregt rondt zijn boek af met het advies dit verbeteren door middel van een project aan te pakken. Wanneer u na het lezen van dit boek ook weet hoe u als logistiek manager een project kunt opstarten, doorlopen en afronden, is er voor u geen enkele reden om de logistieke verbeterprocessen niet aan te kunnen pakken. Jan Engelbregt levert met 'Logistiek voor dienstverlenende organisaties' een meer dan volledig boekwerk af over dit onderwerp. De vraag is alleen nog hoe we de logistieke kennis uit dit boek tussen de oren krijgen van de verantwoordelijke managers van dienstverlenende organisaties.
Over Peter Vermeulen
Peter Vermeulen MBA is ondernemer, investeerder en co-founder van mEYEholding en Azalea Vision en schrijft recensies op persoonlijke titel.
