De vergelijking met 'speed dating' is overigens veel minder platvloers dan u misschien denkt, want snelheid blijkt een opvallend kenmerkt van de hedendaagse selectieprocedures te zijn. Maar liefst 43 procent van de ondervraagde managers nodigt slechts drie kandidaten voor een gesprek uit. Je moet dus een verdomd goed sollicitatiepakket hebben om de eerste ronde te halen. En daarmee komen we bij het eigenlijke onderwerp van deze boekbespreking: 'talent branding', ofwel: de Mens als Merk.
De laatste twee jaren wordt er regelmatig over de mens als merk gepubliceerd; het is dus blijkbaar hot. 'Personal branding' van Frank Kwakman vind ik nog steeds een must binnen dit genre, 'Als jij een merk was' van Ruud Boer en Carolien Welsing overtuigde me wat minder. Deze keer heb ik me gebogen over 'Het merk Ik®' van Huub van Zwieten en Mark van der Grift.
Het boekje behoort tot een serie die door Volkskrant Banen en het Spectrum wordt uitgegeven. Alle boeken gaan over solliciteren en succesvol functioneren in een (nieuwe) baan. Volgens de tekst op het achterflap worden ze gekenmerkt door actualiteit, praktijkvoorbeelden en een benadering die de lezer eigen keuzes laat maken. En dat klopt. Met als gevolg dat je er in sneltreinvaart doorheen gaat, terwijl je onderweg nog heel wat opsteekt ook.
Centraal in het boek staat natuurlijk het hoofdstuk over branding; je moet immers weten wat een merk is en hoe je zoiets opbouwt. De auteurs gebruiken het model van het 'merk template', een cirkel die is opgebouwd uit drie ringen. De binnenste ring is die van de merkessentie, de belangrijkste waarde waar een merk voor staat. De tweede ring wordt gevormd door de merkwaarden: functionele, emotionele en expressieve. In de buitenste ring vinden we de symbolen en activiteiten: alles wat onder de noemer 'living the brand' valt. Dit hoofdstuk alleen al is leerzame kost voor iedereen zich voor onderscheidend vermogen interesseert.
Veel nieuws kom je er niet in tegen, maar het is altijd weer goed als bestaande inzichten opnieuw worden verteld. De andere hoofdstukken vertalen dit model naar het onderscheidend vermogen van mensen. De auteurs doen dat in een bijzonder heldere stijl. De duidelijkheid wordt nog versterk door de vele voorbeelden, waarbij bekend- en beroemdheden als Johan Cruijff, Jamie Oliver, Linda de Mol en David Beckham als merk worden beschreven. Hoofdstuk 4 nodigt de lezer uit een begin te maken met personal branding; in hoofdstuk 6 komt het echte werk: het schrijven van een persoonlijk (merk)communicatieplan. De auteurs van 'Het merk IK®' richten zich tot een bredere doelgroep dan Kwakman.
Terwijl hij zijn boek vooral voor professionals (in organisaties) heeft geschreven, mikt 'Het merk IK®' op een bredere doelgroep: iedereen die aan zijn onderscheidend vermogen wil werken. Boer en Welsing doen dat ook, maar bij hen miste ik op de een of andere manier een richtinggevende kader, waardoor hun betoog mij niet kon overtuigen. Dat gevoel had ik bij 'Het merk IK®' niet, waarschijnlijk doordat het gekozen model, het 'merk template', voor een bredere doelgroep geschikter is dan het 'Brand Design Model' dat Boer en Welsing hebben gebruikt. Hoe het ook zij, 'Het merk IK®' behoort inmiddels tot die boeken, de 'happy few', die ik na één keer lezen nog regelmatig uit mijn boekenkast haal, en dat vind ik nog steeds een uitermate valide kwaliteitscriterium. Lezen dus.
Over Bert Peene
Bert Peene werkte jarenlang als kerndocent bij IMAGO Groep, Via Vinci Academy en C-Lion, opleiders voor het onderwijs. Daarnaast voerde hij als zelfstandige opdrachten op het gebied van organisatieontwikkeling uit in profit en non-proft. Tegenwoordig werkt hij als free lance docent en schrijft hij voor diverse bladen over managementliteratuur.