De titel 'Op naar de top' doet vermoeden dat er een soort blauwdruk ten grondslag ligt aan het succes van managers. Een raamwerk dat ook door anderen te gebruiken zou zijn. Anders gezegd: dat de manier waarop gepokt en gemazelde bestuursvoorzitters omgaan met heikele thema's het verschil maken tussen een gewone en een succesvolle manager. En dat een minder succesvolle manager zijn voordeel kan doen met het 'erfgoed' van een succesvol manager. Dit is een nogal stevige aanname die zeker niet door iedereen gedeeld zal worden. Het boek bestaat uit vijf delen: communiceren, persoonlijkheid, ondernemerschap, aansturen, en visie. Elk deel stelt een aantal een aantal thema's centraal die samen de hoofdstukken van het boek vormen. Bertrams introduceert zelf elk hoofdstuk, beschrijft de bekende en soms minder bekende opvattingen van het onderliggende thema, en citeert dan kort min of meer lukraak de geïnterviewden. Wat jammer is aan deze opzet, is het feit dat we nauwelijks te weten komen hoe de bestuursvoorzitters zelf aan de top zijn gekomen. De lezer leert hen namelijk amper kennen, daarvoor zijn de kleine stukjes tekst over de geïnterviewde managers te summier. Daarnaast blijft het maar de vraag of de door Bertrams geselecteerde thema's wel de belangrijkste onderwerpen vormen om het onderscheid tussen succes en falen te illustreren. 'Op naar de top' had aan geloofwaardigheid gewonnen als de lezer ook getuige zou mogen zijn van de diversiteit in opvattingen tussen de diverse bestuursvoorzitters. Juist door het ontbreken van deze diversiteit wordt de associatie met een standaardaanpak versterkt. Cees van der Hoeven is overigens een beetje de gebeten hond. Hoewel Bertrams Van der Hoeven niet heeft gesproken, gebruikt hij de oud-topman van Ahold te pas en te onpas als treffend voorbeeld voor wat de gevolgen zijn als er wordt afgeweken van de standaardopvattingen over de geselecteerde thema's. 'Op naar de top' van Joep Bertrams is voorspelbaar en biedt nauwelijks nieuwe inzichten. De toegevoegde waarde van het boek moet vooral gezocht worden in de bundeling van opvattingen en het overzichtelijk weergeven van de verschillende geventileerde standpunten. Daarin lijkt vooral de kracht van de auteur te liggen: overzicht bieden door structuur aan te brengen. Maar zoals gezegd, deze structuur heeft ook zijn prijs.
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.
