Walter Isaacson is decennia werkzaam geweest als mediadirecteur, dit naast zijn werk als historicus, journalist en auteur van zes biografieën en één aanpalend werk.
De mensen die Isaacson beschreef hebben interessante kenmerken. Na zijn bio over Henry Kissinger (1992) nam hij de politicus en uitvinder Benjamin Franklin (2003) onder de loep om zo uit te komen bij het genie Albert Einstein (2007). Dit werk trok Jobs’ aandacht, en hij zocht contact met Isaacson. Het resulteerde in de enige geautoriseerde biografie van Steve Jobs.
Uit het vele onderzoek naar Jobs volgde De uitvinders over al die geniën en ondernemers die van 1950 tot 2010 Silicon Valley groot hebben gemaakt. Toen volgde (voor mij) het beste werk Leonardo da Vinci (2017) en in 2021 de biografie De codekrakers over de uitvinders van de CRISPR-Cas9 methode om stukjes DNA in een genoom te wijzigen.
Het thema Elon Musk
En nu komt Isaacson dus met een biografie van één van de grootste innovators van deze eeuw en de rijkste man van dit moment.
Biografieën, zelfs zeer recente, over Musk zijn er meer. In 2021 verscheen PowerPlay, een bio over Musk, Tesla en de disruptie in de auto-industrie. Ashlee Vance schreef in 2016 al een uitgebreide bio die ook de jonge jaren van Musk, zijn komst naar de Verenigde Staten, het avontuur met PayPal en de start van zijn werk in de zonne-energie-, accu-, auto- en ruimtevaartindustrie.
Daarnaast leidt Isaacsons onderwerp een uitvoerig publiekelijk en vaak controversieel leven. Zijn opnames, uitspraken, tweets, liefdesleven etc. zijn beroemd en soms berucht. Musk is eigenaar en directeur van onder meer Tesla, Twitter, Neuralink, SpaceX, StarLink, xAI, Tesla Energy en The Boring Company. Onder de SpaceX vlag vallen ook bedrijven als HyperLoop, Starbase, SolarCity en StarShip. Daarnaast is hij investeerder en/of boardmember in vele andere bedrijven. Kortom: Elon is een druk en veelzijdig baasje.
Het wordt interessant vanaf 2021
Deze nieuwe biografie wordt interessant waar de eerdere stopten: in 2021. Als Musk zijn grote stappen maakt met SpaceX en stabiele StarLink communicatiesatellieten in de baan om de aarde brengt. Vanaf dit moment loopt Isaacson met Musk mee, zoals hij ook deed voor Jobs biografie. Isaacsons observaties van Musks modus operandus zijn soms vriendelijk, bijna als de vader die Musk gemist heeft als het gaat om familieaangelegenheden. Tot hard, als Musk de bully boss is. Musk toont een enorme behoefte aan totale controle, algehele weerstand tegen regels en wetten, omgeeft zich met drama en chaos, zoekt continue urgentie en intensiteit. Isaacson heeft in de gaten dat Musk niet de meest betrouwbare bron van informatie is...
Observeren en beschrijven wat de man doet is iets anders dan in de gaten hebben wat hem beweegt en waar hij mee bezig is. Maar Isaacson is als biograaf geïnteresseerd in vragen als Wat drijft deze grote innovator? en Wat maakt hem succesvol? De eerste vraag is al vaker beantwoord: een getroebleerde jeugd en de gevolgen daarvan die Musk in zijn leven probeert te managen. Zijn Asperger bijvoorbeeld. Zijn zucht naar continue uitdagingen.
Succesvol
Wat hem succesvol maakt: veel geld, loyale luitenanten, mensen die echt in hem en zijn ideeën geloven, en alle keerzijdes die de bully boss heeft. Het is niet een ‘recept’ dat zich makkelijk laat ontrafelen. De hoofdstukken over de beslissingen om Twitter te kopen, en de keuzes die daarna gemaakt worden zijn een businesscase over hoe sommige dingen niet moeten. ‘Ik voer een regel in, ‘verordonneerde Musk. ‘Er werken bij ons 150 ingenieurs aan Autopilot. Ik wil er bij Twitter net zoveel.’ Daarmee bracht Musk het aantal developers in één klap terug van 2500 naar 150. De ‘gelukkigen’ werden geselecteerd op basis van het aantal regels code dat ze de afgelopen maand hadden geschreven. De beslissing werd twee dagen na de overname genomen... Musk nam Twitter over om de baas te zijn van de grootste online speelplein, betaalde daar 44 miljard dollar voor. De maanden daarna is Musk constant bezig met crisismanagement en met het veroorzaken van nieuwe crisissen.
Ongrijpbaar
Isaacson is in staat gebleken dit allemaal te verslaan en in een reeks verhalen te vatten. De persoon Musk blijft vaak ongrijpbaar. Hij vliegt letterlijk van hot naar her. Om zich vervolgens (uit verveling) te verstoppen in één van zijn huizen en te storten op zijn favoriete multiplayer spel: The Battle of Polytopia. Er is genoeg onthullends en nieuwswaardigs. Het Starlink-verhaal uit 2022, het 11de kind (met de naam Techno Mechanicus) die via een draagmoeder aan de familie werd toegevoegd, zijn diverse relaties tussen alles door en de powerplay die hij uitoefent op anderen.
‘Krijg je raketten de ruimte in of boks je de overgang naar elektrische auto’s voor elkaar zonder alle aspecten van hem te accepteren, wel of niet losgeslagen? Soms zijn grote vernieuwers risicozoekende kind-mannen die zich verzetten tegen zindelijkheidstraining. Ze kunnen roekeloos, intimiderend en soms zelfs giftig zijn. Ze kunnen ook gek zijn. Gek genoeg om te denken dat ze de wereld kunnen veranderen.’
Walter Isaacson is stiekem een beetje verliefd geworden op zijn onderwerp. Van de Groten die hij bestudeerd en beschreven heeft, mensen zoals Franklin, Einstein zou hij dat nooit zo gezegd hebben. Van Jobs heeft hij dat misschien even gedacht, maar in de periode van die bio was Jobs al erg ziek. Over een paar jaar komt er misschien iets unieks: een update van dit werk. Tussen 2023 en later zal er vast veel gebeuren in de Muskverse.
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.
