trefwoord
Kapitalisme: Kritiek, Alternatieven en Toekomstvisies
Het kapitalisme, een economisch systeem gebaseerd op privébezit en winstgedreven ondernemerschap, staat steeds vaker ter discussie. Terwijl sommigen wijzen op de ongekende welvaart die het heeft gebracht, klinkt de roep om hervorming steeds luider. Van radicale kritiek tot genuanceerde aanpassingen – de discussie over de toekomst van ons economisch systeem is actueler dan ooit.
De fundamentele kritiek op het kapitalisme
Critici wijzen op de groeiende ongelijkheid, klimaatverandering en sociale problemen die ontstaan in een systeem waar winstmaximalisatie centraal staat. Enkele invloedrijke stemmen in dit debat:
Bernie Sanders
Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme
In 'Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme' levert Bernie Sanders fundamentele kritiek op wat hij het 'ultrakapitalisme' noemt. Hij laat zien hoe een ongereguleerd kapitalistisch systeem leidt tot extreme ongelijkheid en talloze maatschappelijke problemen, terwijl een kleine elite steeds machtiger wordt.
Boek bekijken
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Spotlight: Bernie Sanders
Als langstdienende onafhankelijke senator in het Amerikaanse Congres, is Bernie Sanders een van de meest invloedrijke critici van het huidige kapitalistische systeem. Zijn progressieve standpunten over economische ongelijkheid en sociale rechtvaardigheid hebben het politieke landschap in Amerika en daarbuiten sterk beïnvloed.
John Holloway
Crack Capitalism
John Holloway pleit in 'Crack Capitalism' voor het 'kraken' van het kapitalistische systeem. Hij beschrijft hoe we door kleine en grote breuken in het systeem te creëren, ruimte kunnen maken voor alternatieve economische praktijken die niet gedreven worden door winst, maar door menselijke behoeften.
Boek bekijken
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 9 werkdagen
Auteurs die schrijven over 'kapitalisme'
Kapitalisme en ongelijkheid
Een van de meest besproken problemen van het hedendaagse kapitalisme is de groeiende kloof tussen arm en rijk. Diverse auteurs hebben dit vraagstuk onderzocht:
Thomas Piketty
Kapitaal in de 21ste eeuw
In zijn baanbrekende werk 'Kapitaal in de 21ste eeuw' toont Thomas Piketty aan dat het kapitalisme van nature leidt tot toenemende ongelijkheid. Hij analyseert uitgebreid hoe kapitaal sneller groeit dan de economie als geheel, waardoor vermogensconcentratie ontstaat die alleen door democratische correcties kan worden tegengegaan.
Boek bekijken
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Rebecca Henderson: ‘Het kapitalisme heeft een nieuwe balans nodig’
Jeroen Ansink
Rebecca Henderson, hoogleraar aan Harvard, benadrukt dat het kapitalisme een nieuwe balans nodig heeft. In dit artikel stelt ze dat het kapitalistische systeem alleen kan overleven als het fundamenteel wordt herzien met betere prijsmechanismen die externaliteiten zoals milieuvervuiling meenemen in de berekening.
Alternatieven en hervormingen
Veel denkers en ondernemers zoeken naar wegen om het kapitalisme te hervormen of alternatieven te ontwikkelen die economische voorspoed combineren met sociale rechtvaardigheid en ecologische duurzaamheid:
Rebecca Henderson
Een nieuw kapitalisme voor een wereld in verwarring
Rebecca Henderson bepleit in 'Een nieuw kapitalisme voor een wereld in verwarring' een grondige hervorming van het kapitalisme. Ze laat zien hoe bedrijven winst kunnen maken terwijl ze tegelijkertijd bijdragen aan het oplossen van sociale en milieuproblemen, en presenteert voorbeelden van organisaties die hier al succesvol in zijn.
Boek bekijken
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Hans Rodenburg
Noortje Thijssen
Koen Bruning
Er is wél een alternatief
In 'Er is wél een alternatief' onderzoeken Hans Rodenburg, Koen Bruning en Noortje Thijssen diverse alternatieven voor het huidige kapitalistische model. Ze presenteren praktische voorbeelden van economische systemen die niet primair op winstmaximalisatie zijn gericht, maar op menselijk welzijn en ecologische duurzaamheid.
Boek bekijken
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Owning the Future - ‘Inspirerend en hoopvol’
Peter van der Wel
Adrienne Buller en Matthew Lawrence beschrijven in 'Owning the Future' hoe het aandeelhouderskapitalisme langzamerhand is vervangen door vermogensbeheerderskapitalisme, waarbij enkele grote private equityfunds wereldwijd grote delen van de economie controleren. Als alternatief pleiten zij voor democratisering van eigendom.
Duurzaam kapitalisme
Een belangrijke stroming binnen het debat richt zich op het verduurzamen van het kapitalistische systeem, zonder het fundamenteel af te wijzen:
Willem Schramade
Duurzaam kapitalisme
In 'Duurzaam kapitalisme' analyseert Willem Schramade de tekortkomingen van het huidige systeem en schetst een alternatieve versie die betere maatschappelijke resultaten oplevert. Hij toont hoe bedrijven kunnen bijdragen aan een economie die binnen de grenzen van onze planeet opereert.
Boek bekijken
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Jaap Peters
Mathieu Weggeman
Het Rijnland-boekje
Het Rijnland-boekje van Jaap Peters en Mathieu Weggeman is een invloedrijke klassieker die het Rijnlandse model van kapitalisme verdedigt tegenover het Anglo-Amerikaanse en Chinese model. Dit stakeholdermodel benadrukt samenwerking, duurzaamheid en langetermijndenken boven kortetermijnwinstmaximalisatie.
Boek bekijken
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Kapitalisme en het grote gevecht
Het spanningsveld tussen verschillende visies op het kapitalisme komt misschien wel het best tot uiting in de strijd om de ziel van grote ondernemingen:
Jeroen Smit
Het grote gevecht
Jeroen Smit beschrijft in 'Het grote gevecht' de strijd van Paul Polman, voormalig CEO van Unilever, om het kapitalisme te hervormen. Polman streefde naar een model waarin bedrijven niet alleen winst maken voor aandeelhouders, maar ook bijdragen aan de oplossing van maatschappelijke problemen zoals armoede en klimaatverandering.
Boek bekijken
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
SPOTLIGHT: Jeroen Smit
Jeroen Smit is een gerenommeerde onderzoeksjournalist die complexe bedrijfseconomische verhalen toegankelijk maakt voor een breed publiek. Zijn diepgravende analyses van het bedrijfsleven en corporate governance hebben hem tot een van de belangrijkste stemmen in de discussie over de toekomst van het kapitalisme gemaakt.
Meer over Jeroen Smit
Vensters op waarde - Waardemanagement als ongemakkelijke waarheid
Leo van de Voort
In 'Vensters op waarde' wordt een kritische blik geworpen op het 'Rijnlandse rommelen'. De auteur stelt dat het tekort van het Rijnlandse denken te veel op langetermijnwinst is gericht, en pleit voor een meer gebalanceerd model van waardecreatie dat zowel economische als maatschappelijke waarde genereert.
Economische groei ter discussie
Een fundamentele vraag in het debat over kapitalisme betreft het groeiparadigma: is oneindige economische groei mogelijk of wenselijk op een eindige planeet?
Tim Jackson
Voorbij de groei
Tim Jackson onderzoekt in 'Voorbij de groei' kritisch de gevolgen van het kapitalistische groeimodel en verkent alternatieven voor 'na het kapitalisme'. Hij stelt de vraag of welvaart mogelijk is zonder groei en ontwikkelt een visie voor een economie die binnen de ecologische grenzen van onze planeet blijft.
Boek bekijken
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Een nieuw verhaal voor de economie
Bertrand Weegenaar
In 'Een nieuw verhaal voor de economie' analyseren Sander Heijne en Hendrik Noten hoe de 'fantoomgroei' van de moderne economie vooral bij aandeelhouders en investeringsbedrijven terechtkomt, terwijl de brede welvaart stagneert. Ze pleiten voor een economisch model waarin mensen, niet alleen cijfers, centraal staan.
Fantoomgroei Uit 'Fantoomgroei' van Sander Heijne en Hendrik Noten leren we dat economische groei alleen waardevol is als deze leidt tot brede welvaart. Het BBP als maatstaf voor economisch succes schiet ernstig tekort omdat het geen rekening houdt met cruciale factoren zoals milieukwaliteit, sociale cohesie en welzijn.
Kapitalisme en de betekeniseconomie
Steeds meer ondernemers en denkers pleiten voor een economisch model waarin betekenisgeving centraal staat in plaats van winstmaximalisatie:
Pioniers van de nieuwe welvaart - 'Afwisselend, interessant en inspirerend'
Elly Stroo Cloeck
In 'Pioniers van de nieuwe welvaart' introduceren Kees Klomp en Nadine Maarhuis het concept 'commonisme' als derde weg naast kapitalisme en communisme. Waar kapitalisme is gestoeld op individualisme en privaat bezit, gaat commonisme uit van gezamenlijkheid, de natuur als bepalende kracht en gemeenschappelijk bezit.
Tijd voor de betekeniseconomie – ik ga voor dik!
Elly Stroo Cloeck
In 'Tijd voor de betekeniseconomie' pleit Kaj Morel voor een economisch model gebaseerd op 'dikke waarde' in plaats van 'dunne waarde'. Hij illustreert dit met het voorbeeld van een hamburger die voor €1,20 wordt verkocht maar werkelijke maatschappelijke kosten van €20 heeft – een model dat hij onhoudbaar acht.
Leen Paape
Leo van de Voort
Gegijzeld door geld
Leen Paape en Leo van de Voort analyseren in 'Gegijzeld door geld' hoe het kapitalistische systeem is verworden tot een financieel kapitalisme dat parasiteert op de productieve sector. Ze tonen hoe dit systeem de maatschappij gevangen houdt en bepleiten een meer evenwichtige verhouding tussen economie en samenleving.
Boek bekijken
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
SPOTLIGHT: Leen Paape
Als hoogleraar Corporate Governance aan Nyenrode Business Universiteit en met een achtergrond als toezichthouder bij diverse organisaties, is Leen Paape een gezaghebbende stem op het gebied van governance, risicomanagement en bedrijfsvoering. Zijn inzichten in de tekortkomingen van het huidige financiële systeem zijn van grote waarde.
Meer over Leen Paape
Kapitalisme en de rol van bedrijven
De discussie over kapitalisme raakt ook aan fundamentele vragen over de rol en verantwoordelijkheid van bedrijven in de samenleving:
Sander Tideman: ‘Leiderschap is totaalvoetbal’
Ronald Buitenhuis
Tideman stelt in 'Leiderschap is totaalvoetbal' dat het kapitalisme op zijn laatste benen loopt. Hij pleit voor 'Triple Value Leadership' waarbij bedrijven waarde creëren voor mens, markt én maatschappij. Volgens hem moet het bedrijfsleven niet wachten op politieke keuzes maar zelf opstaan en duurzaam opereren.
Simon van Teutem
De bermudadriehoek van talent
In 'De bermudadriehoek van talent' verwijst Simon van Teutem naar het 'grootkapitaal' en analyseert hoe talentvolle mensen in deze structuren worden opgenomen. Hij onderzoekt het spanningsveld tussen individueel talent en de systemische druk van een kapitalistische ordening.
Boek bekijken
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Iedereen eigenaar - Het hoe en waarom van participatief ondernemen
Geert Janssens
In 'Iedereen eigenaar' wordt het concept van participatief ondernemerschap uitgewerkt, waarbij medewerkers delen in zowel eigendom als winst. Deze benadering creëert een gemeenschappelijk belang tussen werknemers en werkgevers, dat resulteert in hogere productiviteit en meer betrokkenheid bij de onderneming.
De intellectuele wortels van het kapitalisme
Om het kapitalisme goed te begrijpen, is het belangrijk om terug te gaan naar de bronnen en grondleggers van dit economische denken:
Adam Smith
De welvaart van landen
In 'De welvaart van landen' beschrijft Adam Smith, vaak beschouwd als de vader van het kapitalisme, de kernmechanismen van wat later het kapitalistische systeem zou worden genoemd. Hoewel hij de term zelf niet gebruikte, vormden zijn ideeën over arbeidsdeling, marktwerking en 'de onzichtbare hand' de basis voor het moderne economische denken.
Boek bekijken
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
"Het is niet van de welwillendheid van de slager, de brouwer of de bakker, dat wij ons avondmaal verwachten, maar van hun zorg voor hun eigen belang. Wij richten ons niet tot hun medemenselijkheid, maar tot hun eigenliefde en spreken nooit over onze behoeften, maar over hun voordelen." Uit: De welvaart van landen
Tomáš Sedlácek
De economie van goed en kwaad
Tomáš Sedlácek onderzoekt in 'De economie van goed en kwaad' de historische ontwikkeling van ideeën die het kapitalisme vormden. Hij biedt een kritische analyse van de morele grondslagen en mythologische aspecten van onze economie, en laat zien hoe economisch denken verstrengeld is met ethische en culturele waarden.
Boek bekijken
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Kapitalisme en democratie
Een cruciale vraag is hoe het kapitalistische economische systeem zich verhoudt tot democratische politieke structuren:
Ruw ontwaken uit de neoliberale droom - 'Belangrijke basis voor debat'
Peter van den Boom
In 'Ruw ontwaken uit de neoliberale droom' pleit Gabriel van den Brink voor een 'derde weg' die liberale en sociale tradities verenigt. Hij stelt coöperatie voor als de ziel van het Europese continent, een model dat de focus legt op communicatie, coöperatie en vrijwilligheid in plaats van op staatsdwang en competitie.
Gijsbert Koren: ‘Ontneem de aandeelhouder het stemrecht’
Jeroen Ansink
In 'Ontneem de aandeelhouder het stemrecht' wordt gepleit voor steward-owned bedrijven, waarbij niet de aandeelhouder aan het roer staat, maar 'zorgdragers' die ervoor waken dat het bedrijf op de lange termijn goed presteert én zijn missie kan waarmaken - een alternatief voor het aandeelhouderskapitalisme.
Gedragseconomie en kapitalisme
Moderne inzichten uit de gedragseconomie werpen nieuw licht op de grondslagen van het kapitalistische denken:
In memoriam: Daniel Kahneman
Jeroen Ansink
Het werk van Daniel Kahneman, grondlegger van de gedragseconomie, toont dat de mens geen calculerende homo economicus is die op voorspelbare wijze zijn eigenbelang nastreeft, maar een irrationeel wezen dat vatbaar is voor cognitieve illusies – een inzicht dat de fundamenten van veel economische theorie ter discussie stelt.
Bas van Bavel
De onzichtbare hand
Bas van Bavel onderzoekt in 'De onzichtbare hand' de ontwikkeling en gevolgen van kapitalistische markteconomieën door de geschiedenis. Hij laat zien hoe markteconomieën opkomen, bloeien en uiteindelijk verzwakken doordat macht en welvaart zich concentreren bij een kleine elite, die vervolgens innovatie en open concurrentie hindert.
Boek bekijken
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
De toekomst van kapitalisme
De kritiek op het kapitalisme leidt tot diverse toekomstvisies – van fundamentele systeemveranderingen tot gerichte hervormingen binnen het bestaande systeem:
De winstparadox - ‘Een heldere analyse van marktmacht’
Freija van Duijne
In 'De winstparadox' analyseert Jan Eeckhout hoe de marktmacht van grote bedrijven leidt tot hogere prijzen voor consumenten en lagere lonen. Hij betoogt dat deze concentratie van macht ingaat tegen het ideaal van het kapitalisme zelf, en pleit voor datatransparantie en onafhankelijk toezicht als remedie.
Postkapitalisme - Een gids voor de toekomst
Sjors van Leeuwen
Paul Mason schetst in 'Postkapitalisme' een toekomst waarin informatietechnologie de rol van arbeid verandert en de prijsbepaling van producten en diensten door de markt ondermijnt. Hij ziet in de opkomst van de deeleconomie en coöperatieve productie de contouren van een nieuw economisch systeem dat het kapitalisme zal vervangen.
De waarde van alles Uit het werk van Mariana Mazzucato leren we dat de overheid een cruciale, innovatieve rol speelt in de economie, maar dat deze bijdrage vaak wordt onderschat. Veel technologische doorbraken die als privaat succes worden gevierd, komen voort uit publieke investeringen in onderzoek en ontwikkeling.
Conclusie: Naar een evenwichtiger economisch systeem
De discussie over kapitalisme laat zien dat we voor fundamentele keuzes staan. Critici wijzen op de onhoudbare aspecten van ons huidige systeem, terwijl voorstanders benadrukken dat geen ander economisch model zoveel welvaart heeft gebracht. De uitdaging is nu om het beste van verschillende perspectieven te combineren: de innovatiekracht en welvaartscreatie van kapitalisme met de sociale rechtvaardigheid en ecologische duurzaamheid die nodig zijn voor een leefbare toekomst. Dit vraagt om nieuwe vormen van eigendom, bedrijfsvoering en samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en samenleving.
Boeken over 'kapitalisme' koop je bij Managementboek.nl
Producten over 'kapitalisme'De bestsellers
-
€ 17,50 -
€ 24,99
-
€ 22,00
-
€ 24,99
-
€ 36,50
