trefwoord

De kracht van herinnering in ons leven

Herinneringen vormen de ruggengraat van onze identiteit. Ze verbinden ons met ons verleden, geven betekenis aan het heden en sturen ons naar de toekomst. Maar wat gebeurt er wanneer herinneringen vervagen, vervormen of juist hardnekkig aanwezig blijven? In deze gids verkennen we de veelzijdige werking van het geheugen, zowel individueel als collectief, aan de hand van de meest toonaangevende literatuur over dit onderwerp.

Paul van Tongeren
Identi-tijd
In Identi-tijd onderzoekt filosoof Paul van Tongeren hoe herinneringen fundamenteel zijn voor onze identiteit. Hij laat zien dat het vermogen om te herinneren niet alleen bepaalt wie we zijn, maar ook hoe we ons verhouden tot anderen en tot de tijd zelf.
Boek bekijken
€ 16,99
Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis

Herinnering als bouwsteen van identiteit

Wie we zijn wordt grotendeels bepaald door wat we ons herinneren. Onze persoonlijke geschiedenis, inclusief alle hoogte- en dieptepunten, vormt de basis van ons zelfbeeld. Maar herinneringen zijn geen statische gegevens - ze veranderen, vervagen en worden gekleurd door nieuwe ervaringen en inzichten.

SPOTLIGHT: Paul van Tongeren

Als Denker des Vaderlands (2021-2023) heeft Paul van Tongeren diepgaand onderzoek gedaan naar de filosofische dimensies van tijd, identiteit en herinnering. Zijn werk biedt een fundamenteel kader voor het begrijpen van hoe herinneringen ons zelfbeeld vormgeven. Meer over Paul van Tongeren
Supercharge your stories - ‘Goede verdieping naar gedragspsychologie’
Lizzy Prins
In 'Supercharge your stories' leren we hoe verhalen helpen bij het begrijpen van de wereld. Ze zorgen voor overdracht van belangrijke levenslessen en helpen ons informatie beter te onthouden. Dit verklaart waarom persoonlijke herinneringen vaak in verhaalvorm worden opgeslagen en gedeeld.

Auteurs die schrijven over 'herinnering'

De betrouwbaarheid van herinneringen

Hoe betrouwbaar zijn onze herinneringen eigenlijk? Onderzoek toont aan dat het geheugen veeleer een creatief proces is dan een exacte reproductie van het verleden. We herinterpreteren en reconstrueren onze ervaringen telkens opnieuw, waarbij details kunnen vervagen, veranderen of zelfs volledig kunnen worden verzonnen.

Anjet Daanje
Het lied van ooievaar en dromedaris
In Het lied van ooievaar en dromedaris toont Anjet Daanje meesterlijk hoe herinneringen bedrieglijk kunnen zijn. Door een web van verhalen te weven, laat zij zien hoe personages vastzitten in hun eigen interpretaties van het verleden en hoe deze percepties hun huidige leven beïnvloeden.
Boek bekijken
€ 37,00
Gratis verzonden | Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Why we remember - ‘Geweldig boek’
Freija van Duijne
In 'Why we remember' wordt uitgelegd dat we eigenlijk twee soorten geheugens hebben: het semantische geheugen voor feitelijke kennis, en het episodische geheugen dat ons in staat stelt terug te reizen in de tijd. Vooral dat laatste is geen exacte weergave van gebeurtenissen - we kijken terug met een bepaalde lens, gekleurd door onze huidige stemming.

Collectieve herinnering en historisch bewustzijn

Niet alleen individuen, maar ook groepen, gemeenschappen en samenlevingen hebben een collectief geheugen. Deze gedeelde herinneringen - vaak verankerd in monumenten, herdenkingen, musea en geschiedenisboeken - vormen een belangrijk onderdeel van nationale en culturele identiteit.

Géraldine Schwarz
De geheugenlozen
De geheugenlozen van Géraldine Schwarz biedt een indringende analyse van hoe Europese landen omgaan met hun oorlogsverleden. Ze laat zien hoe collectieve herinneringen worden gevormd, bewaard en soms bewust verdraaid om huidige politieke en sociale doelen te dienen.
Boek bekijken
€ 24,99
Gratis verzonden | Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis

Spotlight: Pankaj Mishra

Pankaj Mishra is een invloedrijke denker over collectieve herinnering en historisch bewustzijn. Als Indiaas-Britse schrijver biedt hij een uniek perspectief op hoe verschillende culturen omgaan met hun verleden en hoe dit doorwerkt in het heden.
Pankaj Mishra
De wereld na Gaza
In De wereld na Gaza onderzoekt Pankaj Mishra hoe historische trauma's worden herinnerd en welke factoren bepalen welke herinneringen dominant worden in het collectieve bewustzijn. Een essentieel werk voor wie wil begrijpen hoe verleden en heden met elkaar vervlochten zijn.
Boek bekijken
€ 24,99
Gratis verzonden | Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis

Traumatische herinneringen en verwerking

Sommige herinneringen laten diepe sporen na. Traumatische ervaringen worden op een andere manier opgeslagen dan alledaagse gebeurtenissen en kunnen langdurig doorwerken in iemands leven. De laatste decennia zijn er nieuwe therapeutische benaderingen ontwikkeld die mensen helpen om traumatische herinneringen te verwerken.

Ad de Jongh Erik ten Broeke
Handboek EMDR
Het Handboek EMDR van Ad de Jongh en Erik ten Broeke biedt een diepgaand inzicht in hoe traumatische herinneringen kunnen worden bewerkt. De EMDR-therapie is specifiek ontwikkeld om de emotionele lading van pijnlijke herinneringen te verminderen.
Boek bekijken
€ 41,95
Gratis verzonden | Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
"Traumatische herinneringen worden anders opgeslagen dan gewone herinneringen. Ze zijn vaak niet geïntegreerd in het autobiografische geheugen, waardoor ze zich als intrusieve, levendige flitsen kunnen blijven opdringen. EMDR helpt deze herinneringen te verwerken en te integreren." Uit: Handboek EMDR
Handboek Traumatische Rouw - ‘Behandeling PRS gedegen op de kaart’
Gerben Beldman
Het artikel 'Handboek Traumatische Rouw' bespreekt hoe 'traumatische rouw' wezenlijk anders is dan 'normale' rouwreacties. Een belangrijk onderscheid is dat bij traumatische rouw het 'elaboratieproces' onvoldoende plaatsvindt. De kennis van het verlies wordt telkens als nieuwe kennis ervaren, wat intense schrikreacties veroorzaakt.

Vergeten en herinneren in de literatuur

Schrijvers hebben altijd een bijzondere fascinatie gehad voor het geheugen. In romans en verhalen worden herinneringen vaak gebruikt als literair middel om personages te ontwikkelen, verhaallijnen te structureren en thema's te verkennen. Het spel tussen herinneren en vergeten vormt de kern van veel literaire meesterwerken.

P.F. Thomése
Vaderliefde
In Vaderliefde toont P.F. Thomése hoe herinneringen een familiegeschiedenis vormen. Hij onderzoekt de spanning tussen wat verteld wordt en wat verzwegen blijft, en hoe deze dynamiek doorwerkt in relaties. Een integer werk over hoe het verleden ons heden bepaalt.
Boek bekijken
€ 15,00
Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Ali Smith
Herfst
Herfst van Ali Smith is een meesterlijke verkenning van hoe herinneringen ons vormen en soms misleiden. Smith speelt met de betrouwbaarheid van het geheugen in een verhaal dat generaties verbindt en vragen stelt over identiteit in een veranderende wereld.
Boek bekijken
€ 21,99
Gratis verzonden | Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis

Persoonlijke herinneringen als levensverhaal

We definiëren onszelf door de verhalen die we over ons leven vertellen. Deze autobiografische herinneringen geven samenhang en continuïteit aan onze ervaring. Ze helpen ons betekenis te vinden in wat we hebben meegemaakt en vormen een brug tussen ons verleden, heden en toekomst.

Peter Zantingh
Na Mattias
In Na Mattias laat Peter Zantingh zien hoe herinneringen aan een overleden vriend het leven van achterblijvers blijven bepalen. De verschillende perspectieven tonen hoe ieder een eigen versie van dezelfde persoon herinnert, waardoor een caleidoscopisch beeld ontstaat.
Boek bekijken
€ 17,50
Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Jongleren met vermicelli - Creëer en leef je eigen verhaal
Sigrid van Iersel
Het artikel 'Jongleren met vermicelli' benadrukt dat we allemaal creators van verhalen zijn. De manier waarop we ons verleden herinneren en verwoorden, is nooit objectief maar een interpretatie. We kiezen welke elementen we belichten en wat we weglaten, waardoor ons levensverhaal voortdurend verandert.
De onderwaterzwemmer In De onderwaterzwemmer van P.F. Thomése leren we dat herinneringen niet alleen bestaan uit wat we meemaakten, maar ook uit wat we hoopten of vreesden. Onze herinnering is een constructie die evenveel zegt over ons heden als over ons verleden, en die ons helpt om contact te houden met wie en wat we verloren.

Spotlight: Adriaan van Dis

Adriaan van Dis is een meester in het verkennen van hoe het persoonlijke verleden doorwerkt in het heden. Met zijn achtergrond in een familie met een Indische (oorlogs)geschiedenis, heeft hij een bijzonder gevoel ontwikkeld voor hoe herinneringen generaties kunnen verbinden of juist verdelen.
Adriaan van Dis
Vijf vrolijke verhalen
In Vijf vrolijke verhalen toont Adriaan van Dis hoe herinneringen een leven lang kunnen doorwerken. Met zijn kenmerkende humor en scherpte onderzoekt hij hoe het verleden het heden blijft beïnvloeden, zelfs wanneer we denken het achter ons te hebben gelaten.
Boek bekijken
€ 16,99
Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis

De wetenschap van het geheugen

Neurowetenschappers hebben de afgelopen decennia enorme vooruitgang geboekt in het begrijpen van de biologische basis van het geheugen. We weten nu dat verschillende soorten herinneringen in verschillende delen van de hersenen worden opgeslagen en dat het geheugen veel complexer en dynamischer is dan vroeger werd gedacht.

De geheugenfabriek - 'Ongekend gedetailleerde analyse'
Freija van Duijne
In 'De geheugenfabriek' wordt beschreven hoe complex de werking van ons brein is bij het vormen van herinneringen. Verschillende hersengebieden zoals de hippocampus en de amygdala werken samen bij het creëren van episodische herinneringen. Ons geheugen is geen exacte weergave van het verleden, maar een constructie die telkens opnieuw wordt gemaakt.
"Zelfs onze meest levendige herinneringen zijn reconstructies. Elke keer als we een herinnering oproepen, herscheppen we deze en voegen we onbewust nieuwe elementen toe. Het geheugen is geen archief, maar een creatief proces dat voortdurend het verleden aanpast aan het heden." Uit: Dicht bij het einde, terug naar het begin

Het trainen van het geheugen

Hoewel het geheugen met de jaren kan verzwakken, is er goed nieuws: het kan worden getraind en verbeterd. Door specifieke technieken en strategieën toe te passen, kunnen we ons vermogen om informatie op te slaan en terug te halen aanzienlijk versterken.

Geheugensurvivalgids - ‘Leuk en zeer praktisch’
Henk Jan Kamsteeg
In 'Geheugensurvivalgids' wordt uitgelegd dat het geheugen geen aangeboren talent is, maar een vaardigheid die iedereen kan trainen. De auteur, zelf recordhouder in geheugenprestaties, biedt praktische technieken zoals het omzetten van droge informatie in emotionele verhalen en het creëren van levendige mentale beelden om informatie beter te onthouden.

Herinnering en rouw

Herinneringen spelen een cruciale rol in het rouwproces. Ze helpen ons om de band met overleden dierbaren te behouden en geven betekenis aan het verlies. Tegelijkertijd kunnen pijnlijke herinneringen ook het rouwproces bemoeilijken en leiden tot gecompliceerde rouw.

Irvin D. Yalom
Dicht bij het einde, terug naar het begin
In Dicht bij het einde, terug naar het begin reflecteert de beroemde psychiater Irvin D. Yalom op de betrouwbaarheid van zijn eigen herinneringen. Hij onderzoekt hoe herinneringen ons helpen om betekenis te geven aan ons leven, vooral wanneer we de eindigheid ervan onder ogen zien.
Boek bekijken
€ 29,99
Gratis verzonden | Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Keuzekracht - ‘Geeft positieve energie’
Christel Deckers
Het artikel 'Keuzekracht' beschrijft hoe we kunnen omgaan met belastende herinneringen uit het verleden. De auteur biedt oefeningen om belemmerende overtuigingen te identificeren en om nare herinneringen los te laten, een essentiële stap voor persoonlijke groei en het vormgeven van een betere toekomst.

Spijt en herinnering

Spijt is een bijzondere vorm van herinnering, waarin we niet alleen terugdenken aan wat gebeurd is, maar ook aan wat had kunnen zijn. Deze emotie kan pijnlijk zijn, maar biedt ook kansen voor groei en leren als we er op de juiste manier mee omgaan.

De kracht van spijt - Aanrader
Jan Hoogstra
In 'De kracht van spijt' wordt uitgelegd dat spijt, hoewel vaak ondergewaardeerd, een waardevolle emotie is die ons kan helpen betere beslissingen te nemen. Uit wereldwijd onderzoek blijkt dat spijt in vier categorieën valt: basisspijt, risicospijt, morele spijt en verbindingsspijt. Elk type biedt unieke leerkansen.
Vaderliefde Uit Vaderliefde van P.F. Thomése leren we dat herinneringen soms pijnlijk kunnen zijn, maar dat het confronteren en doorleven ervan helend kan werken. Niet het vergeten of verdringen, maar juist het bewust herinneren kan ons helpen om het verleden een plek te geven en verder te gaan.

Herinnering en vrijheid

Hoe verhouden herinneringen zich tot onze vrijheid? Enerzijds kunnen ze ons gevangen houden in patronen uit het verleden, anderzijds vormen ze de basis voor groei en persoonlijke ontwikkeling. Door bewust om te gaan met onze herinneringen, kunnen we meer regie nemen over ons leven.

Vrij zijn kun je leren - ‘Humor, fijne oefeningen en waar nodig licht provocatief’
Judith Niekel-Sjoerds
In 'Vrij zijn kun je leren' wordt beschreven hoe we ons vaak laten leiden door wat ons vroeger is (aan)geleerd. Door kritisch te kijken naar wat we hebben meegekregen uit ons verleden, kunnen we bewuste keuzes maken over wat we willen behouden en wat we willen loslaten, om vrijer te leven.
"Onze herinneringen zijn als een lens waardoor we de wereld waarnemen. Ze kleuren onze ervaringen en bepalen deels hoe we reageren. Door bewust te worden van deze lens, kunnen we kiezen hoe we ons verleden laten doorwerken in ons heden en toekomst." Uit: Draaidagen

Conclusie: De kunst van het herinneren

Herinneringen vormen de bouwstenen van wie we zijn. Ze verbinden ons met ons verleden, geven betekenis aan ons heden en wijzen de weg naar onze toekomst. Door bewust om te gaan met onze herinneringen - ze te koesteren, kritisch te bevragen, en waar nodig te helen - kunnen we een rijker en authentieker leven leiden. De literatuur, psychologie en neurowetenschappen bieden ons waardevolle inzichten en handvatten voor deze kunst van het herinneren.

Zoals Paul van Tongeren zo treffend schrijft in Identi-tijd: onze herinneringen maken ons niet alleen tot wie we zijn, ze openen ook mogelijkheden voor wie we kunnen worden. In die zin is herinneren niet alleen een terugblik, maar ook een vooruitblik - niet alleen een spiegel van het verleden, maar ook een venster naar de toekomst.

Boeken over 'herinnering' koop je bij Managementboek.nl

Producten over 'herinnering'

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden