Afkortingen 9
1 Inleiding 13
DEEL I Aard en omvang van de taakstelling voor Nederland 25
2 Wat betekent het Parijs Akkoord voor klimaatbeleid in Nederland? 27
Detlef van Vuuren
3 Klimaatbeleid in Europa en Nederland: een overzicht van doelen en voortgang 45
Sanne Akerboom en Chris Backes
DEEL II Klimaatverandering en aansprakelijkheid 59
4 Wat betekent het Urgenda-arrest voor de bestuursrechter? 61
Ben Schueler
5 Aansprakelijkheid van particuliere ondernemingen voor schade door klimaatverandering. Wat zijn de trends en welke ontwikkelingen doen zich naar verwachting voor? 79
Edward Brans en Katrien Winterink
6 OESO due diligence en klimaat: een goede en praktisch hanteerbare combinatie? 97
Martijn Scheltema
7 Nieuwe normen voor moderne risico’s 115
Tim Bleeker
DEEL III Transitie 133
8 Het recht en energietransitie in de industrie 135
Valérie van ’t Lam
9 Energietransitie op en in het water: juridische belemmeringen en kansen 153
Jasper van Kempen en Sander van Hees
10 Crisis- en herstelwet: een proeftuin voor de energietransitie 171
Aart Jan van der Ven en Raf Vermolen
11 Juridische borging van de energiedoelstellingen voor hernieuwbare energie met de Omgevingswet? 187
Marlon Boeve, Frank Groothuijse, Sander van Hees
12 De kansen van flexibiliteit in de Omgevingswet voor de duurzame ontwikkeling 211
Lianne Barnhoorn en Rieneke Jager
13 De toekomstbestendigheid van duurzaamheidsvoorschriften in het Besluit bouwwerken leefomgeving 227
Jacco Karens
14 Natuurinclusieve energietransitie: een potentiële oplossing voor de klimaatcrisis én de biodiversiteitscrisis? 245
Harm Dotinga
15 De nationale en Europese klimaatplan- en monitoringsmechanismen 267
Sanne Akerboom en Mathijs Peters
16 De betekenis van het EU-klimaatrecht voor Nederland: verplichte emissiereducties in 2030 als stap op weg naar een klimaatneutrale Unie in 2050 275
Marjan Peeters
17 Are the legal regimes concerning climate taxation and other pricing mechanisms fit for realizing the 2030 emission reduction aims? 299
Stefan Weishaar
DEEL IV Adaptatie 315
18 Participeren moet je leren 317
Sanne Akerboom en Marleen van Rijswick
19 Ruimte voor klimaatadaptatie. Het spanningsveld tussen gebiedsontwikkeling en toekomstbestendig overstromingsrisicobeheer 345
Berthy van den Broek en Frank Groothuijse
20 Het Nederlandse overstromingsrisicobeheer van de toekomst: méér (dan) dijken bouwen? 365
Herman Kasper Gilissen, Willemijn van Doorn-Hoekveld en Ton Lavrijsen
21 Naar een optimale beheersing van waterschaarsterisico’s in 2030 – Meer aandacht voor zelfvoorzienendheid en de verkleining of verandering van de waterbehoefte 385
Herman Kasper Gilissen en Annalies Outhuijse
Lijst van VMR-publicaties 405
Over de Vereniging voor Milieurecht 409
