Na het neoliberalisme

Hoe komt het dat klimaatverandering als mondiaal probleem niet hoger op de politieke agenda staat? Waarom is er na de klimaatconferentie 'Parijs 2015' zo weinig aandacht voor de structurele conflicten die aan de opwarming van de aarde ten grondslag liggen, conflicten die te maken hebben met economische globalisering, ongelijke verdeling van welvaart, en met de manier waarop we onze democratie hebben ingericht?

De laatste decennia is het neoliberalisme uitgegroeid tot het dominante perspectief waarmee we naar de wereld kijken.

Ook de oplossingen voor de klimaatcrisis worden vanuit dit gezichtspunt gedefinieerd. Betalen voor het recht om te vervuilen ('emissierechtenhandel') en een slimmer gebruik maken van beschikbare technieken ('ecologische modernisering') zouden voldoende zijn, maar ondertussen draait de 'tredmolen van de productie en consumptie' gewoon door. Sociale bewegingen betogen dat de oplossingen wel helpen om de temperatuurstijging te temperen, maar lang niet genoeg om die beneden de kritische grens te houden. Daarvoor zijn andere maatregelen nodig, ingrepen die raken aan de kapitalistische wereldorde, aan de neoliberale democratie waar burgers geen burgers meer zijn maar primair consumenten, en aan het tekort schieten van de Europese Unie.

Dit voor Nederland unieke boek vol onthutsende feiten, uitdagende theorieën en prikkelende alternatieven, is bedoeld voor politicologen en andere sociale wetenschappers. Maar het biedt evengoed inspiratie aan mensen die actief zijn in sociale bewegingen, en aan iedereen die zich zorgen maakt over klimaatverandering en de gevolgen daarvan voor henzelf en hun kinderen.

Hein-Anton van der Heijden is verbonden aan de afdeling Politicologie van de Universiteit van Amsterdam. Zijn meest recente boeken zijn "Social movements, public spheres and the European politics of the environment" (2010), en "Handbook of political citizenship and social movements" (2014).