Sociaal domein voor raadsleden

Voorwoord V
Over de auteurs XIII
Inleiding XV

1 Bijstand 1
1.1 Inleiding 1
1.2 Voorgeschiedenis 1
1.3 Doelstelling en inhoud 3
1.3.1 Doelstelling 3
1.3.2 Inhoud 3
1.4 Begrippen 4
1.4.1 Inleiding 4
1.4.2 Algemene bijstand 4
1.4.3 Bijzondere bijstand 4
1.4.4 Belanghebbende 5
1.4.5 Alleenstaande, alleenstaande ouder, gehuwden en gezamenlijke huishouding 5
1.4.6 Tekortschietend besef van verantwoordelijkheid 6
1.5 Algemene bijstand 6
1.5.1 Inleiding 6
1.5.2 Voorwaarden 6
1.5.2.1 Vijf voorwaarden 6
1.5.2.2 Nederlander of daarmee gelijkgesteld 7
1.5.2.3 Woonachtig in Nederland 7
1.5.2.4 Niet over middelen beschikken 7
1.5.2.5 Niet uitgesloten van het recht 8
1.5.2.6 Voorliggende voorziening 8
1.5.3 Uitsluitingsgronden 8
1.5.4 Voorliggende voorzieningen 9
1.5.5 Verlagingen en verhogingen 11
1.5.6 Zeer dringende redenen 11
1.5.7 Normen 12
1.5.7.1 Verschillende normen 12
1.5.7.2 Kostendelersnorm 13
1.5.7.3 Inrichtingsnorm 13
1.5.7.4 Norm niet-rechthebbende partner 14
1.6 Middelen 15
1.6.1 Inleiding 15
1.6.2 Redelijkerwijs beschikken 15
1.6.3 Inkomen 16
1.6.4 Vermogen 17
1.6.5 Vrij te laten middelen 19
1.7 Bijzondere bijstand 19
1.7.1 Inleiding 19
1.7.2 Uitsluitingsgronden 20
1.7.3 Voorliggende voorziening 20
1.7.4 Individuele bijzondere bijstand 21
1.7.4.1 Vraag 1: doen de kosten zich voor? 21
1.7.4.2 Vraag 2: zijn de kosten in het individuele geval noodzakelijk? 22
1.7.4.3 Vraag 3: vloeien de kosten voort uit bijzondere omstandigheden? 22
1.7.4.4 Vraag 4: kunnen de kosten worden voldaan uit de draagkracht? 22
1.7.4.5 Drempelbedrag 23
1.7.5 Categoriale bijzondere bijstand 23
1.7.6 Individuele inkomenstoeslag 24
1.7.6.1 Inleiding 24
1.7.6.2 Voorwaarden 24
1.7.6.3 Langdurig laag inkomen 25
1.7.6.4 Geen uitzicht op inkomensverbetering 25
1.7.6.5 Hoogte 25
1.8 Studietoeslag 25
1.8.1 Inleiding 25
1.8.2 Voorwaarden 26
1.8.3 Niet in staat structureel inkomen te verdienen 26
1.9 Vormen van bijstand 27
1.9.1 Vijf verschillende vormen 27
1.9.2 Bijstand om niet 27
1.9.3 Bijstand als geldlening 27
1.9.4 Bijstand als borgtocht 28
1.9.5 Bijstand in natura 29
1.9.6 Bijstand als voorschot 29
1.10 Verplichtingen en sancties 30
1.10.1 Inleiding 30
1.10.2 Arbeidsverplichting 30
1.10.2.1 Soorten arbeidsverplichtingen 30
1.10.2.2 Geüniformeerde en niet-geüniformeerde arbeidsverplichtingen 30
1.10.2.3 Ontheffing 32
1.10.3 Re-integratieplicht en tegenprestatie 32
1.10.4 Tegenprestatie 32
1.10.5 Inlichtingenplicht 33
1.10.5.1 Algemeen 33
1.10.5.2 Schending inlichtingenplicht 34
1.10.7 Nadere verplichtingen 35
1.10.8 Afstemmen 35
1.10.8.1 Inleiding 35
1.10.8.2 Arbeidsplicht 36
1.10.8.3 Re-integratieplicht en tegenprestatie 37
1.10.8.4 Medewerkingsplicht 37
1.10.8.5 Tekortschietend besef van verantwoordelijkheid 38
1.10.8.6 Verwijtbaarheid en dringende redenen 39
1.10.8.7 Inkeerbepaling 39
1.10.9 Boete 39
1.10.9.1 Inleiding 39
1.10.9.2 Hoogte 40
1.10.9.3 Waarschuwing 40
1.10.9.4 Recidive 41
1.10.9.5 Verwijtbaarheid en dringende redenen 41
1.11 Opschorten, intrekken en terugvorderen 41
1.11.1 Inleiding 41
1.11.2 Terminologie 42
1.11.3 Opschorting 43
1.11.4 Intrekking en herziening 44
1.11.5 Terugvordering 46
1.11.6 Verrekening 46
1.12 Verhaal 47
1.12.1 Inleiding 47
1.12.2 Verhaal op ex-partner 48
1.12.3 Verhaal op onderhoudsplichtige ouder 48
1.13 Werk 49

2 Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 51
2.1 Inleiding 51
2.2 Voorgeschiedenis 52
2.2.1 Inleiding 52
2.2.2 Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg) 53
2.2.3 Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 54
2.2.3.1 Inleiding 54
2.2.3.2 De Kanteling 55
2.2.3.3 Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015) 57
2.3 Doelstelling en inhoud 57
2.3.1 Doelstelling 57
2.3.2 Inhoud 58
2.4 Begrippen 59
2.4.1 Inleiding 59
2.4.2 Maatschappelijke ondersteuning 59
2.4.2.1 Drie elementen 59
2.4.2.2 Zelfredzaamheid 60
2.4.2.3 Participatie 60
2.4.2.4 Beschermd wonen 60
2.4.2.5 Opvang 61
2.5 Taken van de gemeente 62
2.5.1 Belangrijkste taken 62
2.5.2 Treffen van voorzieningen 62
2.5.2.1 Inleiding 62
2.5.2.2 Algemene voorziening 63
2.5.2.3 Maatwerkvoorziening 63
2.5.2.4 Mantelzorgcompliment/meerkostenregeling 66
2.6 Beleid en regelgeving 67
2.6.1 Inleiding 67
2.6.2 Beleidsplan 67
2.6.3 Verordening 68
2.6.4 Financieel besluit/nadere regels 70
2.6.5 Beleidsregels 70
2.7 Doelgroep en reikwijdte 71
2.7.1 Drie deelvragen 71
2.7.2 Doelgroep 71
2.7.3 Reikwijdte 72
2.7.4 Compensatieplicht? 73
2.8 Aanverwante wetgeving 73
2.8.1 Inleiding 73
2.8.2 Zorgverzekeringswet 74
2.8.3 Wet langdurige zorg 75
2.8.3.1 Algemeen 75
2.8.3.2 Jeugdwet 76
2.9 De procedure 76
2.10 Het onderzoek 78
2.11 Verstrekkingsvormen 82
2.11.1 Inleiding 82
2.11.2 Natura 82
2.11.3 Persoonsgebonden budget 83
2.12 Bijdrage in de kosten (eigen bijdrage) 84
2.12.1 Inleiding 84
2.12.2 Bijdrage voor een algemene voorziening 85
2.12.3 Bijdrage voor een maatwerkvoorziening 86
2.13 Intrekking en terugvordering 87

3 De Jeugdwet 89
3.1 Inleiding 89
3.2 Voorgeschiedenis 90
3.3 Doelstelling en inhoud van de Jeugdwet 91
3.3.1 Doelstelling 91
3.3.2 Inhoud 92
3.4 Begrippen 93
3.4.1 Inleiding 93
3.4.2 Jeugdige, ouder en woonplaats 93
3.4.3 Jeugdhulp 95
3.4.3.1 Begrip jeugdhulp 95
3.4.3.2 Geen jeugdhulp 99
3.4.4 Doelgroep 99
3.4.5 Afbakening met andere wetten 100
3.4.6 Voorzieningen 101
3.4.7 Verantwoordelijkheid gemeenten 103
3.4.7.1 Inleiding 103
3.4.7.2 Gemeenteraad 103
3.4.7.3 College van burgemeester en wethouders 105
3.4.8 Procedure 108
3.4.8.1 Jeugdhulp op aanvraag 108
3.4.8.2 Jeugdhulp na verwijzing door medicus of gecertificeerde instelling 109
3.4.8.3 Het horen van de jeugdige in bezwaar 110
3.4.9 Het onderzoek 110
3.4.10 Verstrekkingsvormen en verantwoording 112
3.4.10.1 In natura 112
3.4.10.2 Persoonsgebonden budget 113
3.4.11 Verantwoording, intrekking en terugvordering 116