Op werkdagen voor 23:00 besteld, morgen in huis Gratis verzending vanaf €20

Interview

Hans Heerkens

‘Je moet ons boek zien als het Padvindersboek van Kwik, Kwek en Kwak.’

ABP is een methode die ieder probleem terugbrengt tot redelijke proporties. In het boek Geen probleem: Een aanpak voor alle bedrijfskundige vragen en mysteries beschrijven Hans Heerkens en Arnold van Winden stap voor stap hoe je voor iedere bedrijfskundige puzzel de beste oplossing vindt. Managementboek Magazine sprak met Heerkens.

Bert Peene | 10 april 2012 | 4-5 minuten leestijd

Een probleem kun je natuurlijk een uitdaging noemen, maar voor bedrijfskundigen is dat bijna een gotspe. Want de problemen waarvoor zij een oplossing moeten zien te vinden, zijn vaak lastig, ingewikkeld, hinderlijk, en soms zelfs ogenschijnlijk totaal ongrijpbaar. Voor de alumni van de Universiteit van Twente en Business School Nederland geldt dat echter in mindere mate. Zij hebben namelijk kennisgemaakt met de Algemene Bedrijfskundige Probleemaanpak (ABP), een methode die ieder probleem terugbrengt tot ‘iets om aan te pakken’.

Hoe is de ABP ontstaan?
De basis van de ABP is ontworpen door enkele medewerkers van de Universiteit Twente en door mij concreet ingevuld. Twintig jaar geleden wilde de toenmalige faculteit Bedrijfskunde probleemgestuurd onderwijs invoeren en daartoe was een op bedrijfskunde toegesneden probleemaanpak nodig. Bestaande probleemoplossingsmethoden waren of ingewikkelder dan voor studenten zonder praktijkervaring wenselijk werd geacht, of ze bevatten niet alle elementen die wij erin wilden hebben - veel aanpakken hebben geen expliciete planningsfase - of ze waren gericht op één enkele discipline. Daarom hebben we uit de bestaande literatuur genomen wat we konden gebruiken en dit samengebracht in de ABP. In de loop der jaren heb ik de ABP gecombineerd met elementen uit onderzoeksmethodologie en besluitvorming. TSM Business School, destijds nauw verbonden met de Universiteit Twente, heeft de ontwikkeling van de ABP gestimuleerd door de methode in diverse cursussen op te nemen. Het was Business School Nederland dat enige tijd geleden besloot de methode in boekvorm uit te geven.

Kunnen alle andere methoden voor bedrijfskundig onderzoek nu de open haard in?
Nee hoor. Ten eerste geeft dit boek slechts de hoofdlijnen van probleemoplossen en onderzoek weer. Er wordt bijvoorbeeld globaal uitgelegd hoe je te werk moet gaan bij het genereren van oplossingen en er worden kort enkele simpel toe te passen creativiteitsmethoden besproken, maar er zijn veel meer methoden beschikbaar. Als je het beste uit een creativiteitssessie wilt halen, is het aan te raden daarover meer literatuur te bestuderen. Ons boek is daarvoor een eerste opstap en helpt bij de beslissing of creativiteitssessies überhaupt wel nodig zijn. Wat het doen van onderzoek betreft: in het boek staat in één hoofdstuk globaal welke stappen je daarbij moet doorlopen. Ook worden worden kort de voor- en nadelen genoemd van verschillende methoden voor dataverzameling, zoals vragenlijsten. Maar over hoe je bijvoorbeeld een vragenlijst moet maken, is elders genoeg te vinden. Wel nieuw in ons boek is de heldere relatie die we leggen tussen probleemoplossen en onderzoek. In veel boeken lopen deze twee door elkaar. Daardoor raken studenten nogal eens in verwarring en zien ze een handelingsprobleem aan voor een kennisprobleem . Beide hebben aparte cycli om ze op te lossen, dus je moet ze niet door elkaar halen.

Wat is nou precies de bedoeling van dit boek?
Dit boek is bedoeld om een minimale bagage te geven waarmee je problemen op een bedrijfskundig verantwoorde wijze kunt oplossen. Als iemand hiermee in de praktijk aan de slag gaat, zal hij wellicht niet alle antwoorden op de vragen die rijzen in het boek vinden, maar wel genoeg om te beginnen en tijdig te zien dat er nog extra kennis nodig is. En waar je die kennis eventueel kunt halen. Ik vergelijk het in mijn colleges met het Padvindershandboek van de neefjes van Donald Duck. Komen ze tijdens een avontuur voor een probleem te staan, dan vinden ze in het Padvindershandboek altijd wel een aanwijzing die hen helpt om een oplossing te vinden. De oplossing zelf staat niet in het Padvindershandboek, maar tips om de weg erheen te vinden wel. Dat is met ons boek ook het geval.

Ik heb me verbaasd over fase 5. U beschrijft daar nota bene drie redenen waarom de opdrachtgever kan afwijken van de voorgestelde oplossing. Dat voelde als een koude douche.
Dat is het ook een beetje, vrees ik. Maar de realiteit is niet anders. Adviezen worden vaak niet opgevolgd om drie redenen. Allereerst is de opdrachtgever verantwoordelijk voor de beslissing en de gevolgen daarvan, niet de adviseur. Ten tweede kunnen de adviseur en de opdrachtgever anders naar scores en gewichten kijken. En ten slotte schat de beslisser de risico’s vaak anders in. De adviseur heeft uiteindelijk alleen met de betrouwbaarheid van de onderzoeksresultaten te maken, terwijl de opdrachtgever vaak in een compleet krachtenveld opereert.

Had dit boek, zeker voor studenten in het hoger onderwijs, niet aan waarde gewonnen als er meer casuïstiek in was verwerkt?
Meer casuïstiek was zeker een optie, maar we wilden het boek zo compact mogelijk houden. Onze indruk was, mede na commentaar van enkele proeflezers die de stof slechts globaal kenden, dat het boek zelfstandig te lezen en te gebruiken is. Althans, door mensen met enige werkervaring op academisch of HBO-niveau. Natuurlijk is een docent erbij prettig, zeker voor studenten zonder werkervaring of kennis van methodologie, en die docent zal er meestal ook wel zijn. Voor praktijkmensen zal volgens ons een docent of andersoortige begeleiding niet nodig zijn. Maar of we daarin gelijk hebben, moet natuurlijk nog blijken.

Over Bert Peene

Bert Peene werkte jarenlang als kerndocent bij IMAGO Groep, Via Vinci Academy en C-Lion, opleiders voor het onderwijs. Daarnaast voerde hij als zelfstandige opdrachten op het gebied van organisatieontwikkeling uit in profit en non-proft. Tegenwoordig werkt hij als free lance docent en schrijft hij voor diverse bladen over managementliteratuur.

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden