Laten we beginnen met enkele zwaardere titels. Bij Van Gorcum is in januari een boek verschenen van Peter Konings over het implementeren van ERP-systemen, ‘Parallelorganisatie’. Een belangrijk onderwerp: we herinneren ons allemaal nog de problemen die Free Record Shop kende met de implementatie van SAP, waardoor het bedrijf zelfs in het rood belandde. En de platenzaak van Hans van Breukhoven is bepaald niet de enige, weet Konings, die directies en managers adviseert bij een implementatie een parallelorganisatie op te zetten.
Bij diezelfde uitgeverij is in januari ook een boek verschenen dat specifiek over het managen van diensten en dienstverlening gaat: ‘De serviceknoop’ van Maja van der Zijden. Zij zet paradigma’s uit het industrietijdperk naast die van de nieuwe diensteneconomie en laat daardoor zien welke verschuivingen nodig zijn om dienstenorganisaties in beweging te krijgen. Onze managementstijl is volgens Van der Zijden te veel bepaald door een aanpak die geschikt is voor fabrieksmatig produceren; in dienstenorganisaties lopen denken, beslissen en doen veel meer door elkaar heen.
Reeds verschenen is ook De kracht van mensen, over organiseren in de eenentwintigste eeuw van Roland Hameeteman (Haystack, januari). Ook deze auteur, directeur van e-office, heeft een afwijkende visie op hoe de structuur van het management eruit moet zien. Hij zocht de confrontatie met de praktijk en onderzocht wat er gebeurt als je een bedrijf opricht zonder afdelingen, functies of regels. Dit boek is een persoonlijk en openhartig verslag van een ondernemer die met vallen en opstaan ontdekte hoe je professionals kunt helpen om het beste uit zichzelf te halen.
In De kracht van de zwerm buigt Jaap van Ginneken zich ook over zelfsturing binnen de organisatie (Business Contact, maart). Van Ginneken buigt zich over de oerbeginselen van het principe van zelforganisatie en zet uiteen wat je van de natuur kunt leren over fenomenen als filerijden, virusmarketing, kudde-instinct op de beurs en ook over Group-thinking in het management van organisaties.
Bij Business Contact verschijnt in maart de vertaling van The Execution Premium van Robert S. Kaplan en David Norton, onder de titel Van strategie naar uitvoering. Na de Balanced Scorecard komen de auteurs nu met het Office of Strategy Management (OSM). OSM voorziet in een soort dirigent die door functies en afdelingen kruiselings te coördineren organisaties in staat moet stellen betere resultaten te behalen.
Dirk Houtgraaf (strategisch marketeer én bioloog) en Marleen Bekkers (bedrijfseconoom) hebben een boek geschreven met de titel 'Businessmodellen' (Van Duuren, april), waarin zij alle literatuur over businessmodellen helder en overzichtelijk hebben samengevat. Het maakt businessmodellen werkbaar en biedt concrete handvatten aan ondernemers, managers, bedrijfskundigen en marketeers om in de praktijk mee aan de slag te gaan.
Jaap Jan Brouwer (organisatieadviseur bij CinC en organisatieactivist bij DeLimes) en Jaap Peters (auteur van de Intensieve menshouderij en organisatieactivist bij DeLimes) schreven het boek 'Europees/Rijnlands organiseren', dat eveneens in april bij Van Duuren verschijnt. Beide auteurs hebben de afgelopen jaren al veel gepubliceerd over de tegenstellingen tussen de Anglo-Amerikaanse wijze van organiseren en de Europees/Rijnlandse benadering. In dit boek hebben ze hun krachten gebundeld en gaan zij in op de vraag wat Europees/Rijnlands organiseren nu precies inhoudt.
Van Jaap Peters verschijnt nog een boek over het Rijnlandse model, en wel Het Rijnland boekje, dat hij schreef in samenwerking met Mathieu Weggeman (Business Contact, april). In dit handzame werkje leggen zij op een overzichtelijke manier uit wat nu precies de kernpunten zijn van de ‘Rijnlandse stijl’; het is namelijk meer dan een model, vinden Peters en Weggeman. Het is zowel een manier van organiseren als een bedrijfsmodel en een manier van met elkaar omgaan.
Eerder in deze reeks hebben wij al even het boek Modern kapitalisme van Donald Kalff aangestipt, over alternatieve grondslagen voor grote ondernemingen. Kalff verzet zich juist tegen zowel de Rijnlandse als de Angelsaksische wijze van bedrijfsvoering en propageert een geheel nieuwe benaderingswijze voor grootschalig ondernemen (Business Contact, mei).
Als adviseurs bij het landelijk adviesbureau voor project-, proces- en programmamanagement P2 Managers hebben Titus Bekkering en Jaap Walter eveneens een schat aan ervaring opgedaan in de praktijk. Zij hebben hun kennis van procesmanagement gebundeld in het boek Management van processen, dat gaat over het realiseren van complexe initiatieven (Het Spectrum, mei).
Een andere club adviseurs, 4Partners, heeft onder leiding van Francis Bouman het boek Greep op de zaak geschreven, waarin instrumenten worden aangereikt voor risicomanagement (Business Contact, maart). Het doel: managers de helpende hand reiken om hun ‘tent in de greep te houden’. 4partners legt de nadruk op maatwerk: instrumenten als ISO, Six Sigma en Prince2 zijn welkom, maar zij moeten wel afgestemd worden op de betrokken organisatie.
Tot slot in de categorie ‘management’ het nieuwe boek van de econoom en marketingdeskundige Paul Postma, Het Breinboek voor Managers (Business Contact, april). In dit boek gaat Postma terug naar de neuropsychologie en verklaart hij hoe organisaties functioneren, hoe zij beïnvloed worden door strijd tussen mensen onderling en hoe managers kunnen focussen op het onderbewuste, zodat zij meer gedaan krijgen van hun medewerkers én van zichzelf.
Over Hans van der Klis
Hans van der Klis is freelance journalist. Hij schrijft regelmatig artikelen voor Managementboek.