Dit is een van de problemen met problemen: we weigeren ze te onderkennen, te omarmen en hun positieve waarde leren te erkennen. Het leven is een aaneenschakeling van problemen, want als je het ene probleem oplost, creëer je daarmee altijd een nieuw probleem. Als je afdeling verlies draait, kun je wel een medewerker ontslaan, maar dan bezorg je zijn of haar collega’s nieuwe problemen.
Vechten, vluchten of verstijven
Meestal zijn problemen niet zo’n probleem. We zijn als mensen goed in het oplossen van alledaagse problemen. Problemen worden pas een probleem als we ze niet op kunnen lossen. Het probleem met dergelijke problemen is dat het probleem het probleem helemaal niet is. Anders hadden we het wel succesvol opgelost. Juist over dit probleem met problemen gaat mijn boek.
We vechten vaak tegen moeilijk oplosbare problemen door ze gewoon te ontkennen. Bij een vochtprobleem in de muur schuiven we er een kastje voor zodat we de vlek niet meer zien. En als we deze niet kunnen zien, dan bestaat hij ook niet. We vluchten voor problemen door ze kleiner te maken of door te schuiven naar anderen. Of we verstijven voor problemen; letterlijk, omdat ons brein letterlijk breekt bij schijnbaar onoplosbare problemen. Het stopt in die gevallen simpelweg met goed functioneren.
Vechten, vluchten of verstijven helpt niet. Net zo min als een probleem oplossen door alleen het symptoom aan te pakken. Op deze manieren los je geen problemen op, maar wissel je ze – direct of indirect – alleen maar in voor meer of grotere problemen. Er is maar één manier om een probleem op te lossen, en dat is door het juiste probleem op de juiste manier op te lossen.
Problemen aanpakken moet ANDERS
Het oplossen van problemen die een probleem zijn moet ANDERS. In mijn boek beschrijf ik hoe je dat aanpakt. Alleen met de juiste Attitude, veel Nieuwsgierigheid, Doemdenken, goed Evalueren en je realiseren dat de Realisatie cruciaal is, lukt het om van het omgaan met problemen een Succes maken.
Maar deze aanpak is geen pil die je na het innemen direct oplossingen oplevert. Dit is namelijk geen oplossingenboek, maar een probleemboek. Ik pleit niet voor optimisme en ik noem problemen nergens ‘uitdagingen’. Problemen zo noemen is een van de vele problemen met problemen en moet daarom stoppen. Nee, een probleem is een probleem, dat je serieus moet nemen, veel over moet praten en hard aan moet werken.
In Het probleem met problemen leg ik uit hoe je het aanpakt, inclusief voorbeelden hoe artsen, ingenieurs, adviseurs en werktuigbouwkundigen met problemen omgaan. Na het lezen ben jij ook in staat om problemen te omarmen en in staat om ze echt op te lossen. Want problemen oplossen lukt alleen als je erkent dat je probleem een probleem is.
Wouter Fioole is organisatieadviseur. Hij adviseert managers en organisaties, schrijft boeken, columns en artikelen en geeft presentaties over dit onderwerp. Fioole onderzoekt hoe mensen werken en probeert manieren te bedenken hoe we dit anders kunnen doen. Hij is de auteur van Het probleem met problemen.
Over Wouter Fioole
Wouter Fioole (1981) verwonderde zich tijdens zijn studie bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam al over de enorme hoeveelheid managementstijlen en -concepten. In zijn werk als managementtrainee en nu als strategie- en managementconsultant is die verwondering alleen maar groter geworden.
