Hiermee kun je vertrouwen organiseren zonder dat complexiteit en bureaucratie toenemen. De belangrijkste redenen dat bedrijven, en daarmee traditioneel management, bestaan zijn: het minimaliseren van de transactiekosten, het kunnen aggregeren van kapitaal om investeringen te kunnen doen en het (efficiënt) koppelen van mensen en middelen aan taken om daarmee de productiviteit te verhogen. Blockchain organiseert dit tegen veel lagere kosten. In deze preview gaat Paul Bessems, een van auteurs van het boek Blockchain Organiseren voor Managers, in op de gevolgen van dit nieuwe concept voor management.
Blockchain kun je zien als een volgende fase van internet, maar ook als een extra laag op het internet. Met internet kopiëren we, via het versturen van bijvoorbeeld cc’tjes, met gemak informatie. Wanneer je twee mensen tien euro moet betalen is het niet de bedoeling dat je een foto maakt van een tien eurobiljet, die naar twee personen stuurt en vervolgens zegt dat er betaald is. Geld, of in het algemeen assets, wil je niet kunnen kopiëren. Ook wil je zeker weten dat de verzender de rechtmatige eigenaar is. Dit zijn belangrijke toevoegingen van blockchain op internet. Je moet aantonen dat je de eigenaar bent van de asset, dat je deze maar één keer uitgeeft en het transport van aanbieder naar vrager moet veilig gebeuren. In principe zijn deze drie ‘regels’ in het blockchainprotocol geprogrammeerd.
Wanneer ik een manager vraag wat de belangrijkste uitvinding is geweest van de afgelopen paar honderd jaar, hoor ik meestal: de stoommachine, elektriciteit of meer recentelijk internet. Ik hoor bijna nooit ‘management’. Veel managers zien, wat ze dagelijks doen, niet als een uitvinding of technologie. Maar ook management is een vorm van technologie, vooral van sociale technologie. We denken dat managementtaken door mensen gedaan moeten worden en niet door (computer)machines.
Onze claim in het boek Blockchain Organiseren voor Managers, is dat management als uitvinding, als technologie, de afgelopen honderd jaar fundamenteel gezien niet is veranderd. De kaars is bij wijze van spreken wel steeds verbeterd, maar nog niet vervangen door de gloeilamp. Tot nu toe zijn er zeker wel aanpassingen gedaan zoals recentelijk Agile of zelfsturende teams, of eerder Lean Six Sigma of de invoering van prestatie-indicatoren, maar deze concepten hebben nooit ‘het bedrijf’ als superieure vorm voor het organiseren van werk uitgedaagd. Ze hebben, zeker de laatste decennia, onvoldoende bijgedragen aan de benodigde productiviteitsgroei. Het zijn relatief kleine aanpassingen binnen een bestaande uitvinding die grotendeels bestaat uit het gebruiken van gebouwen, hiërarchieën, plannen, informeren, beoordelen, beslissen, belonen en straffen.
Behalve gebouwen zijn al deze aspecten te programmeren (en waarvoor zou je in een verder digitaliserende maatschappij nog een kantoor nodig hebben?). Als je bijvoorbeeld naar de Bitcoin community kijkt, dan zou je dit kunnen zien als een bedrijf. Een bedrijf zonder gebouw, CEO en met een marktkapitalisatie van tegen de $100 miljard (27-10-2017). De basis van deze community bestaat uit drie rollen: miners, maintainers en movers. Miners ontvangen direct een beloning voor hun werk. Maintainers en movers (gebruikers) indirect. Daarmee is het aspect van belonen ingevuld.
Hiërarchieën, plannen, informeren, beoordelen en beslissen zijn ‘rules’ en te vervangen door een protocol. Management kan dus ook een mechanische technologie worden. Een blockchainprotocol levert dezelfde output tegen veel lagere transactiekosten waardoor de productiviteit stijgt. Complexiteit en bureaucratie hoeven niet toe te nemen. Daarbij is onze privacy beter te beschermen, kunnen we fake news tegengaan en de macht van grote bedrijven en centrale overheden indammen.
De manier waarop we mensen en resources aan taken, projecten en doelen verbinden om daarmee de productiviteit te verhogen, is sinds Taylor en Ford dus niet fundamenteel veranderd. Met Blockchain Organiseren gaat daar verandering in komen en je kunt daar als manager maar beter op voorbereid zijn.
Paul Bessems is chairman & founder of the Weconomics Foundation. Hij studeerde bedrijfskunde aan de Technische Universiteit Eindhoven, vakgroep Organisatiekunde. De eerste jaren werkte hij als zelfstandig adviseur voor internationale bedrijven als Texas Instruments en Avery Denison. Walter Bril is BPM consultant met expertises in: BPM, Business Process Analysis, Business Process (Re)Design en Blockchain Organiseren. Samen schreven ze Blockchain organiseren voor Managers.
