Ik hoop dat ik door het vertellen van mijn verhaal de energie en de zin kan overbrengen om zelf op zoek te gaan naar jouw rol, jouw inbreng in onze samenleving, zowel wat betreft de kleine schaal van je gezin, je vrienden, je familie, je job als in je eigen organisatie of in de ruimere maatschappij.
Met het woord ‘leider' in de titel richt ik me niet specifiek tot bedrijfsleiders of leidinggevenden, maar tot een ruimer publiek. Zijn we niet allemaal op zoek om de leiding te hebben over ons eigen leven? Alhoewel, terwijl ik dit schrijf denk ik aan mijn jongste zoon Toon. Hij is geboren met een hersenletsel en daardoor verstandelijk beperkt. Toon zal nooit zelfstandig kunnen wonen, laat staan helemaal de leiding nemen over zijn eigen leven en zeker niet een bedrijf leiden. Maar ook daarover wil ik het hebben in dit boek. Hoe gaan we om met de kwetsbare mensen om ons heen voor wie het leven minder gul is? Wat kunnen wij van hen leren?
Ik weet dat ik mij in dit boek kwetsbaarder opstel dan in mijn eerste boek, dat vertrekt vanuit mijn ervaring met mijn expeditie naar de Noordpool. Dat was hoofdzakelijk een avontuurlijke tocht die mij ongepland een aantal waardevolle inzichten bracht. Bij de Camino daarentegen was het vanaf de start mijn bedoeling om tijd te nemen om te reflecteren over thema's die mij al jarenlang bezighouden, en daar antwoorden op te vinden.
Het voelde aanvankelijk wat ongemakkelijk dat ik zo maar de tijd nam voor mezelf. Als ik vroeger na een drukke bespreking behoefte had aan een adempauze, trok ik me terug in mijn werkkamer en deed ik uit schaamte de deur op slot. Mocht ik dat wel doen, zo even niets doen midden op de dag? Nu heb ik daar minder moeite mee.
Ik besef dat die interpretatie van arbeidsethos een vorm van zelfkastijding is.
Het is een van de vele elementen in ons systeem die het extra moeilijk maken om gelukkig te zijn.
Dit boek is de vrucht van negenentachtig dagen tijd nemen voor mezelf, al stappend, van bij mij thuis in Petegem-aan-de-Leie naar Santiago de Compostella. Tweeduizendzeshonderd kilometer.
Het is geen toeristisch boek. Ik breng je geen dag-na-dag reisverslag van mijn tocht. Ik geef je geen adresjes van gasthuizen waar je als pelgrim goedkoop kunt overnachten. Voor mij is de Camino in de eerste plaats een middel dat mij heeft geholpen in mijn zoektocht naar antwoorden op belangrijke levensvragen.
Vandaar dat dit eerder een beschouwend boek is waarbij ik je uitnodig om tijdens het lezen zelf te reflecteren over een aantal thema's zoals: loslaten, eenzaamheid, stilte, onzekerheid, vertrouwen, vrijheid, vertragen, tegenslag, dankbaarheid, puurheid, speelsheid en vooral: liefde. Het is een aanmoediging om af en toe even de tijd te nemen om stil te staan bij jezelf en niet altijd blind en klakkeloos je agenda en de waan van de dag achterna te hollen. Maak niet alleen tijd om te feesten, te rusten of te ontspannen, maar ook om dieper na te denken over je pad, je roeping ... je kern.
Het doel van mijn tocht was om op zoek te gaan naar mijn kern aan de hand van vier vragen: Wat doe ik graag? Waar ben ik goed in? Waarvoor kan ik betaald worden? Wat kan ik bieden waar deze wereld behoefte aan heeft? In Japan noemt men de plek waar het antwoord op deze vragen samenvalt je ikigai.
Bevindt de bestaansreden van elk mens zich niet in het centrum van deze vier vragen?
Zoeken naar een antwoord op die vragen vereist dat je tijd maakt om in de spiegel te kijken. Het is een proces van vertragen, verstillen, verdiepen en uiteindelijk verbinden met jezelf en de wereld om je heen. Jezelf ontmoeten in de zin van verkennen en omarmen, maar tevens ont-moeten door de druk van de moetens die jezelf en anderen op je schouders leggen los te laten.
Het zoeken is wellicht nooit af, want zowel jij als de wereld evolueert voortdurend. Je ikigai is dus ook veranderlijk. Wie denkt dat hij gevonden heeft, heeft wellicht niet goed gezocht.
Het is belangrijk dat je het juiste kader schept om dat verdiepend zoeken mogelijk te maken. Voor mij was het bewandelen van de Camino naar Compostella een geschikte manier. Misschien is voor jou een andere formule beter geschikt?
In dit boek vertel ik over de vragen en inzichten die tijdens mijn zoektocht zijn opgeborreld. Misschien zijn die herkenbaar voor jou? De belangrijkste boodschap die ik met jou in dit boek wil delen is:
Gun jezelf de tijd en de ruimte om op zoek te gaan naar je kern.
Ik deel met jou, openhartig en kwetsbaar, mijn vreugde en verdriet, mijn sterke en zwakke momenten, mijn verwondering en mijn teleurstelling, mijn twijfels en mijn inzichten, mijn dromen en concrete projecten. In de hoop je daarmee te prikkelen en te inspireren op je eigen zoektocht. Misschien kom je dan, zoals ik, tot de conclusie, dat het uiteindelijk vooral neerkomt op liefde zoals ik schrijf in de epiloog: ‘It's all about love.' Liefde voor jezelf, je medemens, je bedrijf of organisatie, je gemeenschap, onze planeet.
Maar eerst neem ik je in deel I mee in mijn rugzak, in deel II neem ik je mee in mijn hoofd en ten slotte beschrijf ik in deel III ik de concrete projecten die uit deze Camino zijn voortgekomen.
Joost Callens is CEO en voorzitter van Durabrik Group. Callens is ook voorzitter van de Confederatie Bouw Woningbouwers, voorzitter van de Bedrijvenvereniging Drongen I, en lid van verschillende raden van bestuur. Hij is de auteur van De zoekende leider.
