Manon Ruijters en Robert-Jan Simons hadden als ambitie een boek te schrijven dat kon dienen als 'Basisboekboek leren'. Ik denk dat ze daar goed in zijn geslaagd.
'Canon van het leren' biedt een uitstekend overzicht van de diverse leertheorieën en de personen die de theorie hebben opgesteld. Met 53 verschillende auteurs is het de kunst om een opzet te maken die in elk hoofdstuk terugkeert.
De 50 hoofdstukken kennen de volgende opzet:
- een persoonlijk verhaal van de auteur of over de grondlegger;
- een beknopte uitleg van het betreffende concept;
- de vertaling naar de praktijk;
- en als afsluiting verwijzingen naar andere bronnen.
Wie het boek openslaat, treft in het begin een tijdlijn aan van alle grondleggers. Met een foto erbij en het jaartal waarin zij het concept ontwikkelden. We zien Freud (1915) aan het begin van de tijdlijn redelijk alleen staan en het valt tevens op dat er na het jaar 2000 relatief veel grondleggers te signaleren zijn, zoals Otto Scharmer en Carol Dweck.
Een aantal kende ik niet, zoals Sylvia Downs, hoewel haar concept 'leren leren' meer dan ingeburgerd is. Interessant dus dat je op deze manier de grondlegger leert kennen bij een bekend concept. Maar andersom ervoer ik het ook: ik kende de auteurs Ikujiro Nonaka en Herotaka Takeuchi, maar had geen idee dat zij verantwoordelijk waren voor het concept 'ruimte'.
Ruijters en Simons merken op dat veel concepten in het boek terug te voeren zijn op Plato en John Dewey. Aan Plato is weliswaar geen hoofdstuk gewijd, maar Dewey komt wel aan de orde - met het onderwerp 'reflectie'. Toch mis ik een belangrijke grondlegger in dit overzicht: Reg Revans. Revans is de grondlegger van Action Learning. In sommige businessscholen hangt zijn portret aan de muur om de basisfilosofie die de school uitdraagt niet uit het oog te verliezen. Ik vroeg me af of de schrijvers Revans over het hoofd hebben gezien. Helemaal zeker ben ik daar niet van want zijn naam wordt wel vermeld in de inleiding. Laten we hopen dat dit hiaat is weggewerkt wanneer dit boek op weg gaat naar de tweede druk.
Ik heb genoten van het boek en het viel me op dat ik vooral gebruikmaakte van het uitgebreide trefwoordenregister achterin. Ter voorbereiding op een bepaald onderwerp kom je dan als lezer meerdere grondleggers tegen en probeer je hun concept te begrijpen tegen de achtergrond van het onderwerp waarin je geïnteresseerd bent.
Al met al een zeer waardevol boek, om te bezitten en om met een zekere regelmaat opnieuw open te slaan.
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.
