De titel van De kunst van niet kiezen riep bij mij een gevoel op van: ‘Hoezo niet kiezen; ook het niet kiezen is naar mijn idee een keuze.’ Enigszins sceptisch ben ik het boek gaan lezen, maar dat gevoel was snel verdwenen. De ondertitel van het boek ‘Psychologisch navigeren voor leidinggevenden’ is terecht gekozen en de inhoud maakt die belofte waar.
Knopen
De uitdaging voor leidinggevenden, ik behoorde vele jaren ook tot deze groep, is om goede raad te geven en keuzes te maken. Vaak onder de noemer: er moeten knopen worden doorgehakt. Mullenders laat zien dat dit niet altijd de beste keuze is. Juist door als leidinggevende niet te kiezen geef je de medewerker meer ruimte voor inzicht en dat biedt meer energie.
De kunst van niet kiezen begint al met de treffende uitspraak ‘leiding geven als balanceeract’. Het niet kiezen is misschien wel moeilijker dan het wel kiezen. De leidinggevende wil immers zijn professionaliteit laten gelden. Wat eigenlijk helemaal niet nodig is, schrijft Mullenders. Het deed me denken aan de klassieker van Mathieu Weggeman: Leidinggeven aan professionals? Niet doen!
aanvulling op het S4-model
Het boek geeft mijns inziens mooi weer hoe de rol van leidinggevende verder geëvolueerd is. Eigenlijk is het een mooie aanvulling op het S4-model over situationeel leiding geven. Het is zeker niet iets waar je van kunt zeggen dat je het morgen gaat toepassen. De auteur beschrijft dan ook - in de vorm van paradoxen - lastige situaties waar je als leidinggevende tegenaan kunt lopen. Anderzijds, de goede voorbeelden in het boek laten je lezen hoe het anders kan en wat de effecten daarvan zijn.
Dimensie
Momenteel ben ik docent en heeft het leiding geven voor mij een andere dimensie gekregen. Studenten aanzetten, nieuwsgierigheid opwekken en hen uitdagen zijn nu mijn belangrijkste rollen. Hier sluit dit boek ook goed op aan. Natuurlijk kan ik de studenten veel bij brengen over het vak. Gespekt met dertig jaar werkervaring, weet ik ze vaak te boeien. Maar ze zelf het vak laten ontdekken en het nut van theorieën laten ervaren is veel effectiever. Het boek heeft me hierin zeker verder geholpen.
De kunst van niet kiezen zet iedere leidinggevende aan het denken. De lezer zal er zeker profijt van hebben om de persoonlijke toegevoegde waarde naar medewerkers en collega’s te laten groeien. Dus managers van deze wereld, lees dit boek en doe er wat mee.
Over Eric van Arendonk
Eric van Arendonk RM is docent Commerciële Economie bij de Hogeschool Utrecht (HU), auteur van Neuromarketing en zelfstandig marketingadviseur.