Kevin Kelly heeft zijn sporen meer dan verdiend in de wereld van de informatie- en communicatietechnologie. Als oud-hoofdredacteur van het blad Wired (en daarvoor van de Whole Earth Catalog) heeft hij altijd in de voorhoede verkeerd van de technologische ontwikkelingen en hoe deze de cultuur, economie en politiek beïnvloeden. Ook na Wired deed hij geregeld van zich spreken met boeken als New Rules for the New Economy, Out of Control en recent What Technology Wants.
In zijn nieuwste boek met de uitdagende titel The Inevitable; understanding the 12 technological forces that will shape our future laat hij zich weer van zijn beste kant zien. In 12 hoofdstukken met de titels, becoming, cognifying, flowing, screening, accessing, sharing, filtering, remixing, interacting, tracking, questioning en beginning, trekt hij 12 trends door naar de toekomst. Daar komt ook het onvermijdelijke uit de titel vandaan. Deze 12 trends zullen volgens Kelly onvermijdelijk zijn. Onvermijdelijk omdat de techniek dit wil, of liever gezegd een afwijking heeft in deze richting. Hoe dat precies zal uitpakken op de sociale werkelijkheid, de economie, de politiek etc. is een andere vraag, maar dit is de richting waarin de techniek zich verder zal ontwikkelen.
In dit nieuwe boek toont Kelly opnieuw zijn meesterschap als auteur en als duider van nieuwe technische ontwikkelingen. Hij grossiert in scherpe observaties, bijvoorbeeld over de gevaren voor anonimiteit en privacy, geeft de lezer diepe inzichten mee over de mogelijke wisselwerking tussen mens, techniek en samenleving, en gaat op een verfrissende manier zeer wezenlijke filosofische vragen te lijf, zoals wat mensen nu menselijk maakt en waar dit alles naartoe zal leiden. Kortom hij biedt de lezer een totaalvisie op de toekomst (althans op de komende 20 jaar) van onze levens, onze maatschappij en zelfs onze beschaving.
Ik vond ook de indeling in die 12 trends heel sterk. In eerste instantie vond ik deze indeling wat verwarrend. Ik verwachtte aparte hoofdstukken over technieken als VR/AR, sensors, AI, en Big Data, maar uiteindelijk beschrijven die 12 werkwoorden samen inderdaad wat er waarschijnlijk gaat gebeuren. Alles krijgt intelligentie, wordt geremixed, toegankelijk, gedeeld, etc.
Toch miste ik iets. Ik miste aandacht voor de mogelijke spanningen die de door hem beschreven trends in de samenleving zouden kunnen opleveren, voor de verschillen tussen arm en rijk en voor mogelijke sociale tegenbewegingen en voor mogelijke geopolitieke gevolgen. Ik miste dat omdat juist dit soort spanningen misschien wel een veel diepgaander invloed zullen hebben op onze levens en onze samenleving. In mijn ogen doet dit toch afbreuk aan de onvermijdelijkheid van de door Kelly beschreven techno-trend. Ja het is tamelijk aannemelijk dat de ontwikkelingen deze kant op zullen gaan, maar dan wel onder de veronderstelling dat er geen grote maatschappelijke veranderingen komen. Wellicht toont Kelly zich hier toch te veel de onverbeterlijke techno-optimist.
Maar toch, al met al, is dit boek een waardige opvolger van zijn eerdere boeken. Hij gaat weer een stapje verder met zijn inzichten en biedt een plausibel toekomstbeeld voor iedereen die zich beroepsmatig of puur uit persoonlijke interesse bezig houdt met wat de techniek (althans de ICT) ons de komende 20 jaar hoogstwaarschijnlijk brengen zal. Een aanrader dus voor lezers die Kelly nog niet kenden, maar ook voor de lezers van zijn eerdere boeken.
Over Peter van der Wel
Peter van der Wel houdt zich al ruim 30 jaar professioneel met de toekomst bezig. Hij is auteur van verschillende boeken op het gebied van futurologie en toekomstverkennen en mede-oprichter en voormalig vice-president van de Dutch Future Society.