Blockchain organiseren - Een mooi standaardwerk

De schrijvers van Blockhain - Organiseren, fundamenten voor een nieuwe sociaaleconomische orde beschrijven het nut en mogelijk gebruik van blockchain vanuit een visie op het vergroten van duurzaamheid. Het boek gaat daarmee eigenlijk maar beperkt over blockchain zelf, maar met name hoe je deze technologie kunt toepassen en wat mogelijke valkuilen zijn.

Paul Bessems en Walter Bril, de auteurs van Blockchain organiseren, fundamenten voor een nieuwe sociaaleconomische orde zijn beiden verbonden aan Weconomics Foundation. Deze foundation richt zich op duurzaamheid en het vergroten van deze duurzaamheid. Oftewel productiviteitsgroei is alleen goed als het duurzaam is en als de ontstane tijdwinst (surplustijd) goed ingezet kan worden, waarbij de kernvraag is: ‘hoe kunnen we onze welvaartstaat in stand houden zonder meer te hoeven werken, het klimaat meer te belasten of schulden aan te gaan.’ Deze visie is leidend voor het gehele boek en wordt in de eerste hoofdstukken uitgelegd. Het totale boek is overigens over de 600 pagina’s, dus een hele pil! Uitgangspunt is niet de technologie, maar de organisatieproblemen die met deze technologie kunnen worden opgelost: ‘eerst het probleem, dan het organisatiemodel en dan pas de technologie’. Daarbij blijft de afweging of we willen blijven werken versus innoveren. Immers innovatie leidt tot tijdsbesparing.

Het boek draait feitelijk om zes thema’s:

1. Purpose: betekenis van werk en consumeren;

2. Productivity: verbeteren van de productiviteit;

3. Privacy: strengere Europese wet voor privacy;

4. Power: minder afhankelijk worden van kapitaal, overheden en techbedrijven;

5. Propaganda: minder afhankelijk worden van nep- of gemanipuleerd nieuws;

6. Process: efficiënter uitvoeren van processen binnen bestaande organisaties.

Bedrijven zullen voor de kortere termijn vooral het laatste thema interessant vinden, terwijl de eerste 5 juist voor de langere termijn een grote impact kunnen hebben.

Vervolgens worden de technieken onder blockchain uitgelegd. Feitelijk is het een keten met onwijzigbare transacties die door vele mensen/apparaten beheerd worden en waarbij waarborgen zijn ingebouwd voor de betrouwbaarheid van de registratie. Oftewel, een versie van de waarheid die voor iedereen toegankelijk is.

Nadat blockchain is uitgelegd wordt ‘nieuw organiseren’ uitgelegd, wat wordt eronder verstaan. Weconomics heeft vier fundamenten gedefinieerd voor nieuw organiseren:

- Zorg in je organisatieontwerp en in je infrastructuur voor een expliciet onderscheid tussen mens en middel;

- Zorg ervoor dat we ons als mens bewust blijven van tijd, plaats en ons bestaan en dat we ons niet verheffen boven onze natuur, toekomst en onze geschiedenis;

- Je eigen geluk is belangrijk, evenals het geluk van anderen (in ruimte en tijd gezien);

- ‘Willen’ moet weer voor ‘kunnen’ en ‘moeten’ komen.

Deze vier fundamenten, tezamen de principes van blockchain, worden door de auteurs verwerkt in een visie op nieuw organiseren. Daarbij zijn 10 punten gedefinieerd die input leveren voor het ontwerpen en ontwikkelen van blockchainorganisaties.

In hoofdstukken 8 en 9 worden de toepassingen van blockchain per proces (onder andere HR, supply chain en management) en sector uitgelegd, alsmede hoe je zelf blockchain kunt inzetten. Dit is zeer lezenswaardig en herkenbaar, het geeft een mooi beeld van mogelijke toepassingen. Het gaat onder andere over fintech en het nationale zorgdossier van Estland. Na deze voorbeelden van toepassingen worden de vervolgstappen uitgelegd die ondernomen zouden kunnen worden. Een paragraaf die mij in het bijzonder aansprak was de paragraaf in hoofdstuk 9 over authentiek digitaal leiderschap, een zeer relevant onderwerp in deze digitale tijden.

Het laatste hoofdstuk bevat een visie van de auteurs op de toekomst van blockchain. Hierbij leeft bij de auteurs met name de angst dat blockchain wordt geadopteerd door de bestaande marktpartijen, waardoor het disruptieve, maar met name het maximale, niet uit de mogelijkheden van blockchain wordt gehaald.

Samengevat is Blockchain organiseren een mooi standaardwerk over de toepassing van blockchain geworden. Zeker niet een boek om integraal door te nemen, maar vooral om de relevante onderdelen eruit te halen. De omvang van het boek brengt ook met zich mee dat er relatief veel dubbelingen in staan, vooral rondom de visie van de auteurs (duurzaamheid) kwam dit vaak naar voren. Ik vond het hoofdstuk over de mogelijke toepassing van blockchain per branche erg interessant. Gezien de snelheid van de ontwikkelingen rondom blockchain is het de vraag wanneer het boek verouderd is…

Jan Hoogstra is zelfstandige, IT-consultant. Hij voert opdrachten uit op het gebied van beoordeling en advisering over IT-gerelateerde onderwerpen in de zorgbranche. Zo is hij programmamanager, projectmanager en adviseur op het gebied van bijvoorbeeld IT-strategie en pakketselecties.