trefwoord
Risicomanagement: de balans tussen risico's nemen en beheersen
In een wereld vol onzekerheden is risicomanagement niet meer weg te denken uit organisaties. Het gaat om het systematisch identificeren, analyseren en beheersen van risico's die het bereiken van doelstellingen kunnen bedreigen. Effectief risicomanagement helpt organisaties niet alleen om bedreigingen te minimaliseren, maar ook om kansen te benutten. Of het nu gaat om projecten, strategische beslissingen of operationele processen – risicomanagement is cruciaal voor duurzaam succes.
Maar wat houdt goed risicomanagement eigenlijk in? Welke methoden zijn er en hoe implementeer je dit in je organisatie? Op deze pagina vind je boeken en artikelen die je hierbij kunnen helpen.
Martin van Staveren
Risicodialoog
Martin van Staveren laat in 'Risicodialoog' zien hoe een vernieuwende aanpak voor risicomanagement er in de praktijk uitziet. Met de DOD-methode (Dialoog, Onderzoek, Doen) biedt hij een praktisch alternatief voor de traditionele, vaak te bureaucratische aanpak van risicomanagement.
Van traditioneel risicomanagement naar risicoleiderschap
De visie op risicomanagement is in de loop der jaren sterk veranderd. Waar het vroeger vooral ging om het volgen van procedures en het invullen van checklists, draait modern risicomanagement meer om dialoog, bewustwording en leiderschap. Martin van Staveren is een van de experts die deze transitie heeft vormgegeven.
Martin van Staveren
Risicoleiderschap
In 'Risicoleiderschap' laat Martin van Staveren zien hoe leiderschap en risicomanagement samenkomen. Hij betoogt dat in onze complexe en onzekere wereld traditioneel risicomanagement niet meer voldoet en dat we risicoleiderschap nodig hebben om succesvol te zijn.
Iedereen risicoleider - Waarde realiseren én behouden in een onzekere wereld
Martin van Staveren
In dit artikel over 'Iedereen risicoleider' wordt uitgelegd waarom de traditionele, op beheersing en controle gerichte benadering van risicomanagement niet meer werkt in onze VUCA-wereld (volatility, uncertainty, complexity, ambiguity). Er wordt een nieuwe aanpak voorgesteld die juist ook voor niet-risicomanagers toegankelijk is.
Martin van Staveren
Iedereen risicoleider
'Iedereen risicoleider' van Martin van Staveren is een klassieker in het veld. Hij maakt duidelijk dat risicomanagement niet voorbehouden is aan specialisten, maar dat iedereen in de organisatie hierin een rol heeft. Het boek biedt praktische handvatten om anders om te gaan met onzekerheden, risico's én kansen.
Risicomanagement in projecten
Projecten zijn inherent risicovol: ze hebben vaak unieke doelstellingen, tijdelijke structuren en beperkte middelen. Niet verwonderlijk dus dat er specifieke methodieken zijn ontwikkeld voor risicomanagement binnen projecten. Een van de bekendste is de RISMAN-methode.
Daniella van Well-Stam
Fianne Lindenaar
S. van Kinderen
Risicomanagement voor projecten
De klassieker 'Risicomanagement voor projecten' van Daniella van Well-Stam en anderen behandelt uitgebreid de RISMAN-methode. Dit boek geldt als standaardwerk voor projectmanagers die systematisch risico's willen identificeren, analyseren en beheersen in hun projecten.
Professioneel risicomanagement bij projecten - Met de RISMAN-methode als basis
Daniella van Well-Stam
In dit artikel vertellen Daniella van Well-Stam en Fianne Lindenaar over de ontwikkeling van hun boek over de RISMAN-methode. Ze lichten toe hoe de methode is geëvolueerd van een theoretisch concept naar een praktische aanpak waarbij de focus ligt op het daadwerkelijk omgaan met risico's in projecten.
Daniella van Well-Stam
Fianne Lindenaar
Professioneel risicomanagement bij projecten
In 'Professioneel risicomanagement bij projecten' delen Daniella van Well-Stam en Fianne Lindenaar hun jarenlange ervaring. Ze laten zien hoe je risicomanagement kunt inbedden in projecten zodat het daadwerkelijk bijdraagt aan het succesvol realiseren van doelen.
Risicomanagement in specifieke contexten
Risicomanagement krijgt in verschillende contexten een andere invulling. In de financiële sector ligt de nadruk bijvoorbeeld op financiële risico's, in de gezondheidszorg op patiëntveiligheid, en in de IT-sector op cybersecurity. Hieronder vind je boeken die ingaan op risicomanagement in specifieke contexten.
Maureen Veurman
Geen paniek!
'Geen paniek!' van Maureen Veurman biedt inzicht in hoe organisaties voorbereid kunnen zijn op mogelijke crises door risico's tijdig te identificeren. De auteur benadrukt het belang van preventieve maatregelen als onderdeel van effectief risicomanagement.
Tieme Woldman
Gids voor het toepassen van de EU AI-wet
In 'Gids voor het toepassen van de EU AI-wet' legt Tieme Woldman uit hoe organisaties de specifieke risico's van kunstmatige intelligentie moeten inschatten en beheren volgens de nieuwe AI Act. Een must-read voor organisaties die werken met AI-toepassingen.
Risicomanagement en duurzaamheid
Steeds meer organisaties erkennen dat klimaatverandering en duurzaamheidsvraagstukken significante risico's met zich meebrengen. Deze risico's moeten geïntegreerd worden in het bredere risicomanagementraamwerk van de organisatie.
Mark Siegenbeek van Heukelom
Marnix Kluiters
Duurzame ambitie
In 'Duurzame ambitie' bespreken Mark Siegenbeek van Heukelom en Marnix Kluiters hoe duurzaamheid vanuit risicomanagementperspectief cruciaal is voor organisaties. Ze identificeren vier categorieën risico's: transitierisico's, fysieke risico's, aansprakelijkheidsrisico's en reputatierisico's.
Fred Conijn
Aan de slag met CSRD
Fred Conijn legt in 'Aan de slag met CSRD' uit hoe ESG-risicomanagement (Environmental, Social, Governance) een essentieel onderdeel is van de nieuwe Corporate Sustainability Reporting Directive. Een praktische gids voor organisaties die aan deze EU-regelgeving moeten voldoen.
SPOTLIGHT: Martin van Staveren
Martin van Staveren is een autoriteit op het gebied van risicomanagement in Nederland. Zijn werk kenmerkt zich door een praktische, mensgerichte benadering van risico's. In plaats van een bureaucratische aanpak pleit hij voor een dialooggerichte methode die past bij de complexiteit van moderne organisaties. Als auteur van meerdere bestsellers heeft hij het denken over risicomanagement in Nederland vernieuwd.
Meer over Martin van Staveren
De menselijke factor in risicomanagement
Steeds meer onderzoek wijst uit dat de grootste risico's voor organisaties niet zozeer in procedures of systemen schuilen, maar in menselijk gedrag en groepsdynamiek. Verschillende auteurs gaan in op deze 'zachte' kant van risicomanagement.
Marilieke Engbers
Onder commissarissen
In de klassieker 'Onder commissarissen' onderzoekt Marilieke Engbers waarom toezichthouders vaak tekortschieten in het signaleren van risico's. Ze laat zien hoe groepsprocessen en sociale dynamiek de effectiviteit van risicomanagement op bestuursniveau kunnen ondermijnen.
Orly Polak
Teams in Veiligheid
Orly Polak laat in 'Teams in Veiligheid' zien hoe teams risico's kunnen beheersen door open communicatie en een lerende cultuur. De auteur benadrukt dat psychologische veiligheid een voorwaarde is voor effectief risicomanagement op de werkvloer.
Alice Vlottes
Narcisme in organisaties
Alice Vlottes beschrijft in 'Narcisme in organisaties' hoe narcistische managers vaak risicovolle beslissingen nemen zonder deze goed te evalueren, wat schadelijk kan zijn voor de organisatie. Een fascinerend inzicht in hoe persoonlijkheidskenmerken risicomanagement kunnen ondermijnen.
Leren van fouten en mislukkingen
Een belangrijk aspect van modern risicomanagement is het vermogen om te leren van mislukkingen. Organisaties die een veilige cultuur creëren waarin fouten bespreekbaar zijn, zijn beter in staat om risico's te beheersen en van mislukkingen te leren.
Paul Louis Iske
Instituut voor Briljante Mislukkingen
Paul Louis Iske laat in 'Instituut voor Briljante Mislukkingen' zien dat een juiste balans tussen risico nemen en beheersen cruciaal is voor innovatie. Hij pleit voor een cultuur waarin mislukkingen niet worden afgestraft maar worden gezien als leermomenten.
"Een mislukking is briljant als er goede intenties waren, als de opzet goed doordacht was, als er iets van geleerd is en als het met open vizier wordt gedeeld, zodat anderen er ook van kunnen leren."
Uit: Instituut voor Briljante Mislukkingen
SPOTLIGHT: Daniella van Well-Stam
Daniella van Well-Stam heeft met haar werk over de RISMAN-methode een grote invloed gehad op de praktijk van risicomanagement in projecten. Haar pragmatische aanpak en heldere uitleg hebben ervoor gezorgd dat risicomanagement toegankelijker is geworden voor projectmanagers. Ze benadrukt het belang van het inbedden van risicomanagement in de dagelijkse praktijk van projectmanagement.
Meer over Daniella van Well-Stam
Risicomanagement in extreme omstandigheden
Sommige beroepen en activiteiten brengen inherent hoge risico's met zich mee. Denk aan bergbeklimmen, Formule 1-racen of militaire operaties. Juist in deze contexten kunnen we lessen leren over effectief risicomanagement die ook relevant zijn voor reguliere organisaties.
Katja Staartjes
Menno Boermans
Topteams - Samen bergen verzetten
In de klassieker 'Topteams - Samen bergen verzetten' beschrijven Katja Staartjes en Menno Boermans hoe bergbeklimmers voortdurend risico's moeten inschatten en beheersen. Ze trekken parallellen met risicomanagement in organisaties, wat de principes zeer tastbaar maakt.
Ronald Koopman
Presteren op F1-Niveau
Ronald Koopman analyseert in 'Presteren op F1-Niveau' hoe Formule 1-teams risico's beheren in een sport waar zowel veiligheid als prestaties cruciaal zijn. Een fascinerend inzicht in hoe topteams omgaan met risico's onder extreme druk.
De toekomst van risicomanagement
Hoe ziet de toekomst van risicomanagement eruit? Met toenemende complexiteit, digitalisering en globalisering veranderen ook de risico's waarmee organisaties te maken krijgen. Nieuwe benaderingen en tools zijn nodig om met deze veranderende context om te gaan.
Michiel de Vries
Jeroen Toet
Scenarioplanning in de praktijk
Jeroen Toet en Michiel de Vries tonen in 'Scenarioplanning in de praktijk' hoe scenarioplanning kan worden gebruikt om toekomstige risico's in kaart te brengen en erop te anticiperen. Ze beschrijven hoe 'early warning systems' risico's kunnen monitoren.
Fred Conijn
Dynamische sturing in turbulente tijden
Fred Conijn bespreekt in 'Dynamische sturing in turbulente tijden' hoe risicomanagement een integraal onderdeel moet zijn van dynamische sturing. Het boek biedt concrete handvatten voor het managen van risico's in een steeds sneller veranderende wereld.
Tot slot: risicomanagement als integraal onderdeel van de organisatie
Effectief risicomanagement is niet iets dat je 'erbij doet'. Het moet integraal onderdeel zijn van alle processen in de organisatie, van strategiebepaling tot operationele uitvoering. Het gaat niet alleen om het identificeren en beheersen van risico's, maar ook om het creëren van een cultuur waarin iedereen zich bewust is van risico's en hier verantwoordelijkheid voor neemt.
De boeken en artikelen op deze pagina bieden verschillende perspectieven en praktische handvatten om risicomanagement in jouw organisatie naar een hoger niveau te tillen. Of je nu een beginnende projectmanager bent, een ervaren bestuurder of toezichthouder, of gewoon geïnteresseerd in het onderwerp - er is altijd iets te leren over effectief risicomanagement.
Tot slot: risicomanagement als integraal onderdeel van de organisatie
Effectief risicomanagement is niet iets dat je 'erbij doet'. Het moet integraal onderdeel zijn van alle processen in de organisatie, van strategiebepaling tot operationele uitvoering. Het gaat niet alleen om het identificeren en beheersen van risico's, maar ook om het creëren van een cultuur waarin iedereen zich bewust is van risico's en hier verantwoordelijkheid voor neemt.
De boeken en artikelen op deze pagina bieden verschillende perspectieven en praktische handvatten om risicomanagement in jouw organisatie naar een hoger niveau te tillen. Of je nu een beginnende projectmanager bent, een ervaren bestuurder of toezichthouder, of gewoon geïnteresseerd in het onderwerp - er is altijd iets te leren over effectief risicomanagement.